أطيب البيان في تفسير القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =اطیب البیان في تفسیر القرآن
| عنوان =اطیب البیان في تفسیر القرآن
| عنوان‌های دیگر =تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن
| عنوان‌های دیگر =تفسیر اطیب البیان فی تفسیر القرآن
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =
[[طیب، سید عبدالحسین]] (نویسنده)
[[طیب، سید عبدالحسین]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
خط ۱۱: خط ۱۱:


قرآن - علوم قرآنی
قرآن - علوم قرآنی
| ناشر =  
| ناشر =
اسلام
اسلام
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1378 ش  
| سال نشر =1378 ش  
 
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01926AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE01926AUTOMATIONCODE
| چاپ =2
| چاپ =2
| شابک =964-5843-03-0
| شابک =964-5843-03-0
| تعداد جلد =14
| تعداد جلد =14
| کتابخانۀ دیجیتال نور =35140
| کتابخانۀ دیجیتال نور =01926
| کتابخوان همراه نور =01926
| کتابخوان همراه نور =01926
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
| پس از =
| پس از =
| پیش از =
| پیش از =
خط ۶۶: خط ۶۴:
#ترجمه آيات در این تفسير، صرف نظر از اشكالات خيلى جزئى، ترجمه‌اى عالمانه و محققانه و دقيق است. متأسفانه نویسنده، همه آيات را ترجمه نكرده است (به‌عنوان مثال، در سوره بقره، آيات 121، 122، 253 تا 266 و 270 تا 286 ترجمه نشده است) و اگر همه آيات را ترجمه كرده بود، مى‌توانست خود ترجمه‌اى كامل بر قرآن باشد.
#ترجمه آيات در این تفسير، صرف نظر از اشكالات خيلى جزئى، ترجمه‌اى عالمانه و محققانه و دقيق است. متأسفانه نویسنده، همه آيات را ترجمه نكرده است (به‌عنوان مثال، در سوره بقره، آيات 121، 122، 253 تا 266 و 270 تا 286 ترجمه نشده است) و اگر همه آيات را ترجمه كرده بود، مى‌توانست خود ترجمه‌اى كامل بر قرآن باشد.
#:در مجموع، ترجمه مؤلف بسيار دقيق و محققانه است و بسيارى از اشتباهات مترجمین قرآن در آن وجود ندارد.
#:در مجموع، ترجمه مؤلف بسيار دقيق و محققانه است و بسيارى از اشتباهات مترجمین قرآن در آن وجود ندارد.
#مفردات و عبارات استفاده‌شده تقريبا امروزى و سليس و روان است؛ هرچند استفاده نشانه مفعولى «مر» (كه در قديم مرسوم بوده) و مانند آن در این تفسير ديده مى‌شود و برخى نكات نيز رعايت نشده است؛ از باب نمونه در ترجمه آيه 78 سوره بقره: ''' «و منهم أمیون لا يعلمون الکتاب إلا أماني...» '''، آمده است: «و بعضى از اهل کتاب، سواد خواندن و نوشتن را ندارند و از کتاب نمى‌دانند جز دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران را  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/66 متن کتاب، ج2، ص66]</ref>
#مفردات و عبارات استفاده‌شده تقريبا امروزى و سليس و روان است؛ هرچند استفاده نشانه مفعولى «مر» (كه در قديم مرسوم بوده) و مانند آن در این تفسير ديده مى‌شود و برخى نكات نيز رعايت نشده است؛ از باب نمونه در ترجمه آيه 78 سوره بقره:''' «و منهم أمیون لا يعلمون الکتاب إلا أماني...»'''، آمده است: «و بعضى از اهل کتاب، سواد خواندن و نوشتن را ندارند و از کتاب نمى‌دانند جز دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران را  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/66 متن کتاب، ج2، ص66]</ref>
#: «أماني» را، «دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران» ترجمه كرده است، درصورتى‌كه «أماني» جمع «أمنية» و به معنى آمال و آرزوهاست و مربوط به آمال و آرزوهایى است كه يهوديان داشتند، مانند اينكه بهشت را مخصوص خود مى‌دانند كه همین آرزوها را مفسر در صفحه 68 ذكر كرده است، ولى در ترجمه رعايت ننموده است و يا آيه 188 ''' «... لتأكلوا فريقا من أموال الناس بالإثم...» '''، چنين ترجمه شده است: «... برای اينكه قسمتى از اموال مردم را بخوريد...»  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/344 همان، ص344]</ref>كه «بالإثم» از ترجمه ساقط شده است.
#: «أماني» را، «دروغ‌ها و به‌هم‌بافته‌هاى مزوران» ترجمه كرده است، درصورتى‌كه «أماني» جمع «أمنية» و به معنى آمال و آرزوهاست و مربوط به آمال و آرزوهایى است كه يهوديان داشتند، مانند اينكه بهشت را مخصوص خود مى‌دانند كه همین آرزوها را مفسر در صفحه 68 ذكر كرده است، ولى در ترجمه رعايت ننموده است و يا آيه 188''' «... لتأكلوا فريقا من أموال الناس بالإثم...»'''، چنين ترجمه شده است: «... برای اينكه قسمتى از اموال مردم را بخوريد...»  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35141/1/344 همان، ص344]</ref>كه «بالإثم» از ترجمه ساقط شده است.
#از خصوصيات بارز این تفسير، مقيد بودن مؤلف به دلالت لفظى آيات قرآن است و از مسائلى كه منجر به تطبيق و تأویل مى‌گردد و محلى برای دخالت انگيزه‌ها و ذوقيات است، جدا پرهيز دارد. مؤلف، با تسلطى كه بر ادبيات عرب دارد، کیفیت استعمال‌ها و دلالت‌هاى آن را خوب مى‌شناسد و در همه جا وضع لغوى و حدود دلالت و موازين لغت را مراعات مى‌كند.
#از خصوصيات بارز این تفسير، مقيد بودن مؤلف به دلالت لفظى آيات قرآن است و از مسائلى كه منجر به تطبيق و تأویل مى‌گردد و محلى برای دخالت انگیزه‌ها و ذوقيات است، جدا پرهيز دارد. مؤلف، با تسلطى كه بر ادبيات عرب دارد، کیفیت استعمال‌ها و دلالت‌هاى آن را خوب مى‌شناسد و در همه جا وضع لغوى و حدود دلالت و موازين لغت را مراعات مى‌كند.
#آنچه را كه مفسران در ذيل آيات آورده‌اند، بعضا بدون اظهار نظر و اكثرا با مقايسه و سنجش نقل كرده است؛ البته در مواردى كه نظر مفسران اختلاف دارد، به ارائه نظرات ديگران اكتفا نمى‌كند، بلكه به سنجش آنها پرداخته و اگر خود بيانى مستقل داشته باشد بدان مى‌افزايد.
#آنچه را كه مفسران در ذيل آيات آورده‌اند، بعضا بدون اظهار نظر و اكثرا با مقايسه و سنجش نقل كرده است؛ البته در مواردى كه نظر مفسران اختلاف دارد، به ارائه نظرات ديگران اكتفا نمى‌كند، بلكه به سنجش آنها پرداخته و اگر خود بيانى مستقل داشته باشد بدان مى‌افزايد.
#نویسنده در تفسير آيات، به آيات ديگر نيز استدلال مى‌كند؛ يعنى همان تفسير قرآن به قرآن.
#نویسنده در تفسير آيات، به آيات ديگر نيز استدلال مى‌كند؛ يعنى همان تفسير قرآن به قرآن.
#وى احكام شرعى را شرح و بسط مى‌دهد و اقوال مختلف را در هر باب، به‌صورت فتوايى نقل مى‌كند. آنجا كه اختلاف نظرى باشد، مى‌سنجد و جرح و تعديل مى‌كند و نظرى مى‌دهد و جهت برترى یک فتوى را بر ديگرى بيان مى‌كند؛ اما در همه موارد به نظر شيعه اكتفا كرده و نظر ديگران را به‌ندرت ذكر مى‌كند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1926/%D8%A3%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=103&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص103]</ref>، اما نه در حد [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]].
#وى احكام شرعى را شرح و بسط مى‌دهد و اقوال مختلف را در هر باب، به‌صورت فتوايى نقل مى‌كند. آنجا كه اختلاف نظرى باشد، مى‌سنجد و جرح و تعديل مى‌كند و نظرى مى‌دهد و جهت برترى یک فتوى را بر ديگرى بيان مى‌كند؛ اما در همه موارد به نظر شيعه اكتفا كرده و نظر ديگران را به‌ندرت ذكر مى‌كند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1926/%D8%A3%D8%B7%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%D9%8A-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=103&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص103]</ref>، اما نه در حد [[مجمع البيان في تفسير القرآن|تفسير مجمع البيان]].


#نویسنده در بيان قصص قرآن، غالباً نقل تفاسير ديگر را ملاك قرار داده و در مواردى، ذكر مأخذ نيز كرده است؛ البته قصص را تا آنجايى كه از روايات و اخبار استفاده مى‌شود، آورده و از مابقى صرف نظر مى‌كند و به اندازه كافى هم تفصيل مى‌دهد.
#نویسنده در بيان قصص قرآن، غالباً نقل تفاسير ديگر را ملاك قرار داده و در مواردى، ذكر مأخذ نيز كرده است؛ البته قصص را تا آنجايى كه از روايات و اخبار استفاده مى‌شود، آورده و از مابقى صرف نظر مى‌كند و به اندازه كافى هم تفصيل مى‌دهد.
#:برای تتمیم و تكمیل بعضى از قصص، به كتب ديگر هم مراجعه و از منابع اصلى استفاده مى‌نمايد و اگر در ديگر آثارش بيان كرده باشد، بدانجا احاله مى‌دهد.
#:برای تتمیم و تكمیل بعضى از قصص، به كتب ديگر هم مراجعه و از منابع اصلى استفاده مى‌نمايد و اگر در ديگر آثارش بيان كرده باشد، بدانجا احاله مى‌دهد.
#مؤلف از تمثيلات و اصطلاحات عامیانه نيز در جاى‌جاى تفسير بهره برده است  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/5 همان، ج12، ص5] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/25 25]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/248 ج13، ص248]</ref>
#مؤلف از تمثيلات و اصطلاحات عامیانه نيز در جاى‌جاى تفسير بهره برده است  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/5 همان، ج12، ص5] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/2/25 25]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/248 ج13، ص248]</ref>
خط ۷۹: خط ۷۷:
#مؤلف به مسائل اخلاقى توجه فراوانى دارد و به هر بهانه‌اى آنها را طرح مى‌كند و بعضا احساس مى‌شود كه از کتاب تفسير خارج شده و به یک کتاب اخلاقى نزدیک ‌تر است.
#مؤلف به مسائل اخلاقى توجه فراوانى دارد و به هر بهانه‌اى آنها را طرح مى‌كند و بعضا احساس مى‌شود كه از کتاب تفسير خارج شده و به یک کتاب اخلاقى نزدیک ‌تر است.
#اندكى مباحث فلسفى، در این تفسير به چشم مى‌خورد، اما منظور اصلى مفسر نيست و در ضمن مباحث، استشهادات زيادى، به منظومه [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] دارد  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35143/1/329 همان، ج4، ص329]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35144/1/123 ج5، ص123]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/133 ج7، ص133] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/271 271]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35149/1/451 ج10، ص451]</ref>در مواردى هم كلام حكما را طرح و جرح و تعديل مى‌كند  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/342 همان، ج13، 342]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/7 ج12، ص7] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/338 338]</ref>
#اندكى مباحث فلسفى، در این تفسير به چشم مى‌خورد، اما منظور اصلى مفسر نيست و در ضمن مباحث، استشهادات زيادى، به منظومه [[سبزواری، هادی|ملا هادى سبزوارى]] دارد  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35143/1/329 همان، ج4، ص329]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35144/1/123 ج5، ص123]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/133 ج7، ص133] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35146/1/271 271]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35149/1/451 ج10، ص451]</ref>در مواردى هم كلام حكما را طرح و جرح و تعديل مى‌كند  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35152/1/342 همان، ج13، 342]؛ [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/7 ج12، ص7] و [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/338 338]</ref>
#مؤلف برای بيان و اثبات منظور خویش از تمامى اخبار و احاديث اهل‌بيت(ع) استفاده مى‌كند و از سلسله روات و رجال آن‌ها زياد ياد نمى‌نمايد، ولى همه را از طريقى مى‌گيرد كه رجال آن مورد اعتماد شيعه‌اند.
#مؤلف برای بيان و اثبات منظور خویش از تمامى اخبار و احاديث اهل‌بيت(ع) استفاده مى‌كند و از سلسله روات و رجال آن‌ها زياد ياد نمى‌نمايد، ولى همه را از طريقى مى‌گیرد كه رجال آن مورد اعتماد شيعه‌اند.
#مؤلف به احاديثى كه مستند نباشد توجهى ندارد؛ چنان‌كه خود مى‌گوید: اخبار زيادى از خواص القرآن از پيامبر و از حضرت باقر(ع) نقل كرده‌اند، صرف نظر كرده‌ايم؛ چون سند نداشت  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/104 همان، ج12، ص104]</ref>
#مؤلف به احاديثى كه مستند نباشد توجهى ندارد؛ چنان‌كه خود مى‌گوید: اخبار زيادى از خواص القرآن از پيامبر و از حضرت باقر(ع) نقل كرده‌اند، صرف نظر كرده‌ايم؛ چون سند نداشت  .<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35151/1/104 همان، ج12، ص104]</ref>




=پانویس =
==پانویس ==
<references />
<references />
==منابع مقاله==
مقدمه و متن کتاب
{{تفاسیر}}
{{تفاسیر}}


خط ۹۴: خط ۹۷:
[[رده: تفسیر]]
[[رده: تفسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده:متون تفاسیر]]
[[رده:اسفند(1400)]]