پرش به محتوا

أضواء البيان في تاريخ القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''اضواءُ البيان في تاريخ القرآن''' نوشته [[صابر حسن محمد ابوسليمان]] به زبان عربی است. مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر اهل سنت و استاد دانشگاه، جامعه ام القرى مكه مى‌باشد در این کتاب برخى از مسائل مربوط به تاريخ قرآن را برای تدريس در دانشگاه تهيه و به چاپ رسانيده است.
== ساختار ==
نویسنده مطالب را در نه فصل و یک خاتمه بيان كرده استو
== گزارش محتوا ==
در فصل اول پيرامون لفظ قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص11]</ref>، معانى مختلف آن از ديدگاه لغت بررسى شده آنگاه معناى اصطلاحى را توضيح مى‌دهد و به دنبال آن اوصاف و ویژگی‌هاى قرآن را ذكر مى‌كند-در خاتمۀ این فصل، به مسالۀ وحى پرداخته، پس از تعريف آن، انواع آن و کیفیت تلقى وحى را توضيح مى‌دهد.


'''اضواءُ البيان في تاريخ القرآن''' نوشته [[صابر حسن محمد ابوسليمان]] به زبان عربی است. مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر اهل سنت و استاد دانشگاه، جامعه ام القرى مكه مى‌باشد در این کتاب برخى از مسائل مربوط به تاريخ قرآن را برای تدريس در دانشگاه تهيه و به چاپ رسانيده است.
در فصل دوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=33&viewType=html ر.ک: همان، ص33]</ref> مسالۀ جمع قرآن و کتابت آنرا توضيح داده كه پس از ذكر كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)گردآورى قرآن در زمان آن حضرت و نيز خليفۀ اول و سوم را به معناى کتابت آن دانسته و در این رابطه از روايات نيز استفاده كرده است.
وى مطالب را در نه فصل و یک خاتمه بيان كرده كه خلاصۀ آن به قرار زير است:
 
در فصل سوم، ابتدا حافظان قرآن را بررسى كرده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=61&viewType=html ر.ک: همان، ص61]</ref> و در ادامه ترتيب‌آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه
 
در فصل چهارم، مسالۀ توحيد مصاحف در زمان عثمان را تشريح و تعداد مصاحفى كه به شهرهاى مختلف فرستاده شده را بررسى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=75&viewType=html ر.ک: همان، صص75-102]</ref>.


در فصل اول پيرامون لفظ قرآن، معانى مختلف آن از ديدگاه لغت بررسى شده آنگاه معناى اصطلاحى را توضيح مى‌دهد و به دنبال آن اوصاف و ویژگی‌هاى قرآن را ذكر مى‌كند-در خاتمۀ این فصل، به مسالۀ وحى پرداخته، پس از تعريف آن، انواع آن و کیفیت تلقى وحى را توضيح مى‌دهد در فصل دوم مسالۀ جمع قرآن و کتابت آنرا توضيح داده كه پس از ذكر كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص)گردآورى قرآن در زمان آن حضرت و نيز خليفۀ اول و سوم را به معناى کتابت آن دانسته و در این رابطه از روايات نيز استفاده كرده است
در فصل پنجم، آيات مكى و مدنى، ملاك تشخيص آنها و ویژگی‌هاى هر كدام بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=103&viewType=html ر.ک: همان، ص103-124]</ref>.


در فصل سوم، ابتدا حافظان قرآن را بررسى كرده و در ادامه ترتيب‌آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه در فصل چهارم، مسالۀ توحيد مصاحف در زمان عثمان را تشريح و
در فصل ششم، بحث اسباب النزول وجود دارد كه پس از تعريف آن، چند فايده برای شناخت سبب نزول ذكر مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=125&viewType=html ر.ک: همان، ص125-144]</ref>.  
تعداد مصاحفى كه به شهرهاى مختلف فرستاده شده را بررسى مى‌كند در فصل پنجم، آيات مكى و مدنى، ملاك تشخيص آنها و ویژگی‌هاى هر كدام بيان شده است در فصل ششم، بحث اسباب النزول وجود دارد كه پس از تعريف آن، چند فايده برای شناخت سبب نزول ذكر مى‌كند در فصل هفتم، حديث معروف سبعة احرف مورد بحث قرار گرفته، كه پس از ذكر اصل حديث از چند کتاب روايى، بيان مى‌كند كه این حديث از ده جهت قابل بحث مى‌باشد(مانند:مقصود از آن-علت ذكر-مراد از هفت حرف معناى حرف و...)كه برخى از آنها را بيان كرده است


در فصل هشتم، بحث قرائت و قاريان وجود دارد كه در آن راویان معروف كه قاريان مشهور از طريق آنها قرائت كرده‌اند توضيح داده شده است در فصل نهم كه كامل كنندۀ فصل قبل است، سه نفر از قاريان
در فصل هفتم، حديث معروف سبعة احرف مورد بحث قرار گرفته، كه پس از ذكر اصل حديث از چند کتاب روايى، بيان مى‌كند كه این حديث از ده جهت قابل بحث مى‌باشد(مانند:مقصود از آن-علت ذكر-مراد از هفت حرف معناى حرف و...)كه برخى از آنها را بيان كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=145&viewType=html ر.ک: همان، ص145-196]</ref>.
به عنوان كامل كنندۀ عدد عشره قاريان،ذكر و طريق اخذ قرائت آنها ذكر شده است


==ویژگى‌ها==
در فصل هشتم، بحث قرائت و قاريان وجود دارد كه در آن راویان معروف كه قاريان مشهور از طريق آنها قرائت كرده‌اند توضيح داده شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=197&viewType=html ر.ک: همان، ص197-214]</ref>.


در فصل نهم كه كامل كنندۀ فصل قبل است، سه نفر از قاريان به عنوان كامل كنندۀ عدد عشره قاريان،ذكر و طريق اخذ قرائت آنها ذكر شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2920/%D8%A7%D8%B6%D9%88%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%81%DB%8C-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86?pageNumber=215&viewType=html ر.ک: همان، ص215]</ref>.


==ویژگى‌ها==
# متن کتاب سليس و روان است بطوریکه برای غير عربها كه آشنايى مختصرى با زبان عربى داشته باشند قابل فهم مى‌باشد.
# متن کتاب سليس و روان است بطوریکه برای غير عربها كه آشنايى مختصرى با زبان عربى داشته باشند قابل فهم مى‌باشد.
# از ديدگاههاى مختلفى در بيان مطالب استفاده شده است
# از ديدگاههاى مختلفى در بيان مطالب استفاده شده است
خط ۵۱: خط ۶۱:


==اشكالات==
==اشكالات==
# این کتاب،یک کتاب تحليلى نيست و بيشتر به ذكر اقوال اكتفاء نموده است
# این کتاب،یک کتاب تحليلى نيست و بيشتر به ذكر اقوال اكتفاء نموده است
# از منابع اولیه كمتر استفاده نموده است
# از منابع اولیه كمتر استفاده نموده است
خط ۵۹: خط ۶۷:


==نسخه‌شناسى==
==نسخه‌شناسى==


کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 239 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:
کتاب یک جلد، متن آن عربى و داراى 239 صفحه مى‌باشد كه مشخصات آن به قرار زير است:
خط ۷۳: خط ۸۰:
#:ب:موضوعات کتاب
#:ب:موضوعات کتاب
#مؤلف:صابر حسن محمد ابوسليمان
#مؤلف:صابر حسن محمد ابوسليمان


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش