أصول‌الدين للرازي و هو الكتاب المسمی معالم أصول‌الدين: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:
باب نخست، به طرح مباحث مربوط به علم و نظر، اختصاص یافته است؛ ازاین‌رو ابتدا به تعریف تصور و تصدیق پرداخته شده<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref> و سپس، ضمن اعتراف به وجود تصورات و تصدیقات بدیهی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=18&viewType=html ر.ک: همان، ص18]</ref>، مباحثی همچون تعریف نظر و فکر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، افاده علم توسط نظر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، چگونگی رسیدن به مجهولات از طریق معلومات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>، رسیدن به علم یقینی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص21]</ref>، حالات مختلف مرکب بودن دلیل از مقدمات عقلی و نقلی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> و مفید یقین نبودن دلایل نقلی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، مطرح گردیده است.
باب نخست، به طرح مباحث مربوط به علم و نظر، اختصاص یافته است؛ ازاین‌رو ابتدا به تعریف تصور و تصدیق پرداخته شده<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17</ref> و سپس، ضمن اعتراف به وجود تصورات و تصدیقات بدیهی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=18&viewType=html ر.ک: همان، ص18]</ref>، مباحثی همچون تعریف نظر و فکر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>، افاده علم توسط نظر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، چگونگی رسیدن به مجهولات از طریق معلومات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>، رسیدن به علم یقینی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=21&viewType=html ر.ک: همان، ص21]</ref>، حالات مختلف مرکب بودن دلیل از مقدمات عقلی و نقلی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> و مفید یقین نبودن دلایل نقلی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، مطرح گردیده است.


در باب دوم، به بحث پیرامون احکام معلومات پرداخته شده است. مؤلف در این باب، ابتدا به حکم صریح عقل به موجود یا معدوم بودن معلوم اشاره نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> و سپس، مفهوم مشترک بودن مسمی وجود بین تمام موجودات را توضیح داده<ref>ر.ک: همان</ref> و در ادامه به موضوعاتی همچون زاید بودن وجود بر ماهیات<ref>ر.ک: همان، ص24</ref>، شیء نبودن معدوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، حکم صریح عقل به اینکه هر موجودی یا واجب ذاتی است یا ممکن ذاتی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=26&viewType=html ر.ک: همان، ص26]</ref>، قائم به نفس بودن یا قائم به غیر بودن ممکن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=28&viewType=html ر.ک: همان، ص28]</ref> و... پرداخته است.
در باب دوم، به بحث پیرامون احکام معلومات پرداخته شده است. مؤلف در این باب، ابتدا به حکم صریح عقل به موجود یا معدوم بودن معلوم اشاره نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> و سپس، مفهوم مشترک بودن مسمی وجود بین تمام موجودات را توضیح داده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان]</ref> و در ادامه به موضوعاتی همچون زاید بودن وجود بر ماهیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=24&viewType=html ر.ک: همان، ص24]</ref>، شیء نبودن معدوم<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان]</ref>، حکم صریح عقل به اینکه هر موجودی یا واجب ذاتی است یا ممکن ذاتی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=26&viewType=html ر.ک: همان، ص26]</ref>، قائم به نفس بودن یا قائم به غیر بودن ممکن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=28&viewType=html ر.ک: همان، ص28]</ref> و... پرداخته است.


باب سوم، درباره اثبات علم به صانع است و در آن، مسائلی همچون: جسم نبودن خدا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=41&viewType=html ر.ک: همان، ص41]</ref>، جوهر نبودن وی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=42&viewType=html ر.ک: همان، ص42]</ref>، مکان نداشتن او<ref>ر.ک: همان، ص43</ref>، محال بودن حلول بر خداوند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: همان، ص45]</ref>، امتناع قیام حوادث به ذات او<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref> و... بررسی شده است.
باب سوم، درباره اثبات علم به صانع است و در آن، مسائلی همچون: جسم نبودن خدا<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=41&viewType=html ر.ک: همان، ص41]</ref>، جوهر نبودن وی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=42&viewType=html ر.ک: همان، ص42]</ref>، مکان نداشتن او<ref>ر.ک: همان، ص43</ref>، محال بودن حلول بر خداوند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: همان، ص45]</ref>، امتناع قیام حوادث به ذات او<ref>[https://noorlib.ir/book/view/24498/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86?pageNumber=47&viewType=html ر.ک: همان، ص47]</ref> و... بررسی شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش