۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
'''اصول تركيب الادویة''' تألیف [[نجیب سمرقندی، محمد بن علی|نجيب‌الدين محمد بن على بن عمر سمرقندى]] (متوفى 619ق) را بايد از جمله قرابادينها <ref>ر.ک: قرابادین : عربی شدهٔ واژه یونانی graphidion، یا داروسازی یکی از مباحث اصلی در پزشکی سنتی است</ref>شمرد و به بیان اصول اساسی داروسازی در طب سنتی و بیان ترکیبات و تداخل داریی پرداخته است. | '''اصول تركيب الادویة''' تألیف [[نجیب سمرقندی، محمد بن علی|نجيب‌الدين محمد بن على بن عمر سمرقندى]] (متوفى 619ق) را بايد از جمله قرابادينها <ref>ر.ک: قرابادین : عربی شدهٔ واژه یونانی graphidion، یا داروسازی یکی از مباحث اصلی در پزشکی سنتی است</ref>شمرد و به بیان اصول اساسی داروسازی در طب سنتی و بیان ترکیبات و تداخل داریی پرداخته است. | ||
سمرقندى در مقدمه کتاب مى‌گوید كه تقرب به خداوند متعال به هر وسيله‌اى واجب است و چه بهتر كه این وسيله، وسيله‌اى باشد كه نفع آن به عموم مردم برسد و سپس دانش طب را ذريعه‌اى برای تقرب به خداوند بيان مى‌كند. وى انگيزه‌اش را از نگارش این اثر نگارش کتابى مفيد و سهل الوصول در رابطه با ادویه و اصول تركيب آن دانسته است. | سمرقندى در مقدمه کتاب مى‌گوید كه تقرب به خداوند متعال به هر وسيله‌اى واجب است و چه بهتر كه این وسيله، وسيله‌اى باشد كه نفع آن به عموم مردم برسد و سپس دانش طب را ذريعه‌اى برای تقرب به خداوند بيان مى‌كند. وى انگيزه‌اش را از نگارش این اثر نگارش کتابى مفيد و سهل الوصول در رابطه با ادویه و اصول تركيب آن دانسته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=11&viewType=html&query=%20 ر.ک: متن کتاب، ص11]</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب مشتمل بر یک مقدمه تحقيقى و 19 باب است. مصحّح در مقدمه‌اى كوتاه مطالبى پيرامون زندگى مؤلف و آثار او، شيوه تصحيح کتاب و اصول تركيب ادویه و جايگاه آن نگاشته است. | کتاب مشتمل بر یک مقدمه تحقيقى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=11&viewType=html&query=%20 ر.ک: مقدمه مؤلف، ص11]</ref> و 19 باب است. مصحّح در مقدمه‌اى كوتاه مطالبى پيرامون زندگى مؤلف و آثار او، شيوه تصحيح کتاب و اصول تركيب ادویه و جايگاه آن نگاشته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=7&viewType=html&query=%20 ر.ک: مقدمه محقق، ص7]</ref>. | ||
مؤلف در بعضى از ابواب به ساخت نوعى خاص از دارو مى‌پردازد و در بعضى ديگر به داروهایى برای بيمارى خاص اشاره مى‌كند. وى نسخه‌هایى را همراه با خواص آنها و شيوه ساخت و تركيب ادویه ذكر مى‌كند. همچنين به نحوه و زمان مصرف بعضى از داروها نيز اشاره مى‌كند. در ابتداى بعضى از بخش‌ها نيز به بعضى مباحث كلى مرتبط با آن بخش مى‌پردازد. | مؤلف در بعضى از ابواب به ساخت نوعى خاص از دارو مى‌پردازد و در بعضى ديگر به داروهایى برای بيمارى خاص اشاره مى‌كند. وى نسخه‌هایى را همراه با خواص آنها و شيوه ساخت و تركيب ادویه ذكر مى‌كند. همچنين به نحوه و زمان مصرف بعضى از داروها نيز اشاره مى‌كند. در ابتداى بعضى از بخش‌ها نيز به بعضى مباحث كلى مرتبط با آن بخش مى‌پردازد. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
==وضعيت کتاب== | ==وضعيت کتاب== | ||
کتاب به همت نجلاء قاسم عباس و بر اساس سه نسخه خطى موجود در کتابخانه موزه عراق تصحيح و تحقيق شده است. | کتاب به همت [[عباس، نجلاء قاسم|نجلاء قاسم عباس]] و بر اساس سه نسخه خطى موجود در کتابخانه موزه عراق تصحيح و تحقيق شده است. | ||
علاوه بر تصحيح متن، تدوین و تنظيم فهرست مصطلحات | علاوه بر تصحيح متن، تدوین و تنظيم فهرست مصطلحات طبى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=121&viewType=pdf ر.ک: فهرستها، ص121]</ref>، فهرست ادویه گياهى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=126&viewType=pdf ر.ک: همان، ص 126]</ref>، فهرست ادویه معدنى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=134&viewType=pdf ر.ک: همان، ص 134]</ref>، فهرست داروهاى مركب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/12611/%D8%A3%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%DB%8C%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%A9?pageNumber=136&viewType=pdf ر.ک: همان، ص136]</ref> و معرفى اوزان به كار رفته در متن کتاب و بيان معادل امروزى این اوزان از ديگر كارهایى است كه محقق این اثر انجام داده است. فهرست مطالب نيز در انتهاى کتاب آمده است. | ||
پاورقى‌هاى نسبتاً مفصل این اثر پيرامون اختلاف نسخ، توضيح و شرح لغات، مفردات و امراض تدوین شده است. | پاورقى‌هاى نسبتاً مفصل این اثر پيرامون اختلاف نسخ، توضيح و شرح لغات، مفردات و امراض تدوین شده است. | ||