۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
مقدمه شرح قیصری بر فصوص الحکم: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR11005J1.jpg | عنوان =مقدمه شرح قیصری بر فصوص الحکم | عن...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
}} | }} | ||
'''مقدمه شرح قیصری بر فصوص الحکم'''، متن و ترجمه فارسی مقدمه «مطلع خصوص الکلم في معاني فصوص الحکم» محمد داود قیصری است که شرحی است بر کتاب | '''مقدمه شرح قیصری بر فصوص الحکم'''، متن و ترجمه فارسی مقدمه «مطلع خصوص الکلم في معاني فصوص الحکم» [[قیصری، داود بن محمود|محمد داود قیصری]] است که شرحی است بر کتاب «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحکم]]» [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]. این مقدمه به قلم [[سید موسوی، حسین|سید حسین سیدموسوی]]، به فارسی روان و سلیس، ترجمه شده است. | ||
ازآنجایی‌که قیصری این مقدمه را با عنوان اثری جدا از شرح خود مطرح کرده<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ده</ref> لذا در این نوشتار، به معرفی مقدمه و ترجمه آن به‌صورت مستقل، پرداخته شده است. | ازآنجایی‌که [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]] این مقدمه را با عنوان اثری جدا از شرح خود مطرح کرده<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ده</ref> لذا در این نوشتار، به معرفی مقدمه و ترجمه آن به‌صورت مستقل، پرداخته شده است. | ||
==نام‌های دیگر کتاب== | ==نام‌های دیگر کتاب== | ||
قیصری این مقدمه را «مطلع خصوص الکلم في معاني فصوص الحکم» نامیده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ده</ref>. | [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]] این مقدمه را «مطلع خصوص الکلم في معاني فصوص الحکم» نامیده است<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه ده</ref>. | ||
==انگیزه تألیف مقدمه (مطلع خصوص الکلم)== | ==انگیزه تألیف مقدمه (مطلع خصوص الکلم)== | ||
وی در مقدمه، با توجه به اهمیت آشنا شدن با | وی در مقدمه، با توجه به اهمیت آشنا شدن با «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحکم]]» [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] و توقف این آشنایی بر اصول مورد اتفاق عرفان نظری می‌نویسد: «ازآنجاکه علم به این اسرار، متوقف بر شناخت قواعد و اصولی است که عرفا بر آن اتفاق‌نظر کرده‌اند، فصل‌هایی را برای توضیح آن قواعد پیش آوردم و در آنها اصولی را بیان کردم که قاعده توحید بر آن استوار است و این گروه به آن منسوبند، به‌طوری‌که اکثر قواعد این دانش، برای کسی که خداوند متعال او را موفق گردانیده و او را به درک معانی نعمت داده است، از این فصل‌ها دانسته می‌شود. این شرح را با شگفتی‌هایی که خداوند بر من منت نهاده و در کتاب‌های عرفا چیزی از آنها را نیافته و لطیفه‌هایی که از قواعدشان دریافته، تزیین کردم و کتاب را «مطلع خصوص الکلم في معاني فصوص الحکم» نام نهاده‌ام»<ref>همان، صفحه یازده</ref>. | ||
قیصری این کتاب را به امیرمحمد بن صدر تقدیم کرده است<ref>همان</ref>. | [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]] این کتاب را به [[امیرمحمد بن صدر]] تقدیم کرده است<ref>همان</ref>. | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه‌ای از قیصری و پیشگفتاری از مترجم، آغاز و مطالب در دوازده فصل، تنظیم شده است. | کتاب با مقدمه‌ای از [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]] و پیشگفتاری از مترجم، آغاز و مطالب در دوازده فصل، تنظیم شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه قیصری، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن اشاره شده<ref>مقدمه، ص2</ref> و در پیشگفتار مترجم، به بیان ویژگی‌های کتاب و ترجمه آن، پرداخته شده است<ref>پیشگفتار، صفحه ده</ref>. | در مقدمه قیصری، به موضوع کتاب و انگیزه نگارش آن اشاره شده<ref>مقدمه، ص2</ref> و در پیشگفتار مترجم، به بیان ویژگی‌های کتاب و ترجمه آن، پرداخته شده است<ref>پیشگفتار، صفحه ده</ref>. | ||
در میان عرفای بزرگ مسلمان، ابن عربی ویژگی‌ای منحصربه‌فردی دارد و در میان آثار این عارف بزرگ قرن ششم و هفتم هجری قمری، کتاب | در میان عرفای بزرگ مسلمان، ابن عربی ویژگی‌ای منحصربه‌فردی دارد و در میان آثار این عارف بزرگ قرن ششم و هفتم هجری قمری، کتاب «[[فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)|فصوص الحکم]]» از خصوصیت ویژه‌ای برخوردار است. این اثر ابن عربی که به ادعای خود در مقدمه آن، توسط پیامبر(ص) در عالم رؤیا به وی ارزانی شده، اگرچه کم‌حجم و نسبت به «فتوحات» و حتی دیگر آثار عرفانی مختصر است، آن‌چنان گران‌قدر است که موردتوجه عرفای پس از وی قرار گرفته و شرح‌های فراوانی بر آن نگاشته شده است<ref>پیشگفتار، صفحه ده</ref>. | ||
از جمله شرح‌های معروف این کتاب، شرح قیصری است. وی قبل از آغاز شرح عبارات فصوص الحکم، مقدمه‌ای در دوازده فصل آورده است تا خواننده پس از مطالعه این فصول، اصول کلی حاکم بر عرفان اسلامی، به‌ویژه عرفان ابن عربی را کسب کرده، آنگاه با دغدغه کمتری شرح و توضیح عبارات «فصوص» را مطالعه کند<ref>همان</ref>. | از جمله شرح‌های معروف این کتاب، شرح [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]] است. وی قبل از آغاز شرح عبارات فصوص الحکم، مقدمه‌ای در دوازده فصل آورده است تا خواننده پس از مطالعه این فصول، اصول کلی حاکم بر عرفان اسلامی، به‌ویژه عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] را کسب کرده، آنگاه با دغدغه کمتری شرح و توضیح عبارات «فصوص» را مطالعه کند<ref>همان</ref>. | ||
علامه آشتیانی در اثری بسیار حجیم، به شرح فصل‌های دوازده‌گانه این کتاب پرداخته و ضمن شرح عبارات قیصری، به نقد دیدگاه‌های وی و دیگر عرفا نیز توجه کرده است<ref>همان، صفحه دوازده</ref>. | [[آشتیانی، سید جلال‌الدین|علامه آشتیانی]] در اثری بسیار حجیم، به شرح فصل‌های دوازده‌گانه این کتاب پرداخته و ضمن شرح عبارات [[قیصری، داود بن محمود|قیصری]]، به نقد دیدگاه‌های وی و دیگر عرفا نیز توجه کرده است<ref>همان، صفحه دوازده</ref>. | ||
فصل اول، در مورد «وجود» و ویژگی‌های آن است. وجود جوهر و عرض نیست، بلکه امری واقعی است و تحقق هر امری در خارج و ذهن با وجود است. نه ضد دارد و نه مثل. وجود بسیط است پس قابل تقسیم و تجزیه نیست. نه جنس دارد و نه فصل. وجود خیر محض است و ازلی و ابدی است. حقیقت آن نامعلوم است و همه چیز را دربرمی‌گیرد. وجود همان واجب‌الوجود است<ref>متن کتاب، ص9</ref>. | فصل اول، در مورد «وجود» و ویژگی‌های آن است. وجود جوهر و عرض نیست، بلکه امری واقعی است و تحقق هر امری در خارج و ذهن با وجود است. نه ضد دارد و نه مثل. وجود بسیط است پس قابل تقسیم و تجزیه نیست. نه جنس دارد و نه فصل. وجود خیر محض است و ازلی و ابدی است. حقیقت آن نامعلوم است و همه چیز را دربرمی‌گیرد. وجود همان واجب‌الوجود است<ref>متن کتاب، ص9</ref>. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
تاکنون دو ترجمه از مقدمه شرح قیصری چاپ شده است: | تاکنون دو ترجمه از مقدمه شرح قیصری چاپ شده است: | ||
# تبیان الرموز (شرح مقدمه قیصری) تألیف ملا محمد صالح بن شیخ امام‌الدین مشهور به فخرالعلماء کردستانی. وی در 25 شوال 1268ق ترجمه را به پایان رسانده است. محمود فاضل (یزدی مطلق) در فروردین 1360ش آن را در مشهد، چاپخانه خراسان چاپ کرده است. در این کتاب، اگرچه مؤلف تصمیم داشته است مقدمه را شرح کند، اما بیش از ترجمه، کار دیگری انجام نداده است. | # [[تبیان الرموز]] (شرح مقدمه قیصری) تألیف ملا محمد صالح بن شیخ امام‌الدین مشهور به [[فخرالعلماء کردستانی]]. وی در 25 شوال 1268ق ترجمه را به پایان رسانده است. محمود فاضل (یزدی مطلق) در فروردین 1360ش آن را در مشهد، چاپخانه خراسان چاپ کرده است. در این کتاب، اگرچه مؤلف تصمیم داشته است مقدمه را شرح کند، اما بیش از ترجمه، کار دیگری انجام نداده است. | ||
# مقدمه قیصری بر شرح فصوص الحکم ابن عربی، ترجمه منوچهر صدوقی‌سها. مترجم ترجمه را در هفتم ربیع‌الثانی 1398ق به پایان رسانده است و انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی در سال 1363 نخستین چاپ آن را به جامعه فرهنگی اهدا کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | # مقدمه قیصری بر شرح فصوص الحکم ابن عربی، ترجمه [[صدوقی‌سها، منوچهر|منوچهر صدوقی‌سها]]. مترجم ترجمه را در هفتم ربیع‌الثانی 1398ق به پایان رسانده است و انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی در سال 1363 نخستین چاپ آن را به جامعه فرهنگی اهدا کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
===ویژگی‌های ترجمه جدید=== | ===ویژگی‌های ترجمه جدید=== | ||
در این ترجمه، سعی شده است تا حد امکان تمامی متن عربی، اعم از نظم و نثر، به فارسی روان برگردانده شود. اگرچه مترجمان قبلی افراد فاضلی بوده‌اند و تلاش بسیار کرده‌اند- به‌ویژه آقای صدوقی‌سها- تا آن را به زیبایی ترجمه کنند، اما درعین‌حال برخی از عبارات و شعرها به فارسی برگردانده نشده‌اند. همچنین روانی نثر امروز فارسی را ندارند. در این ترجمه، علاوه بر ترجمه متن، جهت سهولت دریافت مفهوم، تلاش شده است عنوان‌هایی برای فصل‌ها و زیرفصل‌ها برگزیده شود و برای پرهیز از اشتباه خواننده بین متن اصلی کتاب و ترجمه، عناوین داخل پرانتز گذاشته شده است. ضمناً مراجع حدیثی و «فتوحات مکیه» که در مقدمه مورداستفاده قرار گرفته، موردتحقیق و شناسایی قرار گرفته است. آیات مورداستفاده، توسط مصحح استخراج شده است<ref>ر.ک: همان، صفحه سیزده</ref>. | در این ترجمه، سعی شده است تا حد امکان تمامی متن عربی، اعم از نظم و نثر، به فارسی روان برگردانده شود. اگرچه مترجمان قبلی افراد فاضلی بوده‌اند و تلاش بسیار کرده‌اند- به‌ویژه آقای [[صدوقی‌سها، منوچهر|صدوقی‌سها]]- تا آن را به زیبایی ترجمه کنند، اما درعین‌حال برخی از عبارات و شعرها به فارسی برگردانده نشده‌اند. همچنین روانی نثر امروز فارسی را ندارند. در این ترجمه، علاوه بر ترجمه متن، جهت سهولت دریافت مفهوم، تلاش شده است عنوان‌هایی برای فصل‌ها و زیرفصل‌ها برگزیده شود و برای پرهیز از اشتباه خواننده بین متن اصلی کتاب و ترجمه، عناوین داخل پرانتز گذاشته شده است. ضمناً مراجع حدیثی و «فتوحات مکیه» که در مقدمه مورداستفاده قرار گرفته، موردتحقیق و شناسایی قرار گرفته است. آیات مورداستفاده، توسط مصحح استخراج شده است<ref>ر.ک: همان، صفحه سیزده</ref>. | ||
ترجمه این اثر، بر اساس متن تصحیح شده محمدحسن ساعدی که توسط انتشارات «انوارالهدی» در 1416ق چاپ شده، انجام گرفته است. آقای ساعدی «مقدمه و شرح فصوص الحکم قیصری» را تصحیح کرده‌اند و تقریباً صحیح‌ترین متنی است که در اختیار ماست. جهت آشنایی خواننده با مطالب هر فصل، چند سطری به‌عنوان چکیده در ابتدای فصل آورده شده محتوای فصل، بیشتر و بهتر برای خواننده روشن شود<ref>همان</ref>. | ترجمه این اثر، بر اساس متن تصحیح شده [[محمدحسن ساعدی]] که توسط انتشارات «انوارالهدی» در 1416ق چاپ شده، انجام گرفته است. آقای [[محمدحسن ساعدی|ساعدی]] «مقدمه و شرح فصوص الحکم قیصری» را تصحیح کرده‌اند و تقریباً صحیح‌ترین متنی است که در اختیار ماست. جهت آشنایی خواننده با مطالب هر فصل، چند سطری به‌عنوان چکیده در ابتدای فصل آورده شده محتوای فصل، بیشتر و بهتر برای خواننده روشن شود<ref>همان</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||