۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أسماء البقاء و الجبال فى القرآن الكريم: تفاوت میان نسخه‌ها
أسماء البقاء و الجبال فى القرآن الكريم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۵۹
، ۲۲ فوریهٔ ۲۰۲۲بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==منابع مقاله== مقدمه و متن کتاب. رده:کتاب‌شناسی' به '==منابع مقاله== مقدمه و متن کتاب. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اسماء البقاء و الجبال في القرآن الكريم'''، تأليف [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين عبدالرحمن سيوطى]] (متوفى 911ق) به زبان عربى است. [[سيوطى]] این کتاب را در شرح سه بيت از یکى از قصايدش نوشته و در آن اوصاف شهرها و كوه‌هایى را كه در قرآن كريم ذكر شده، از منابع مختلف استخراج كرده است. | '''اسماء البقاء و الجبال في القرآن الكريم'''، تأليف [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين عبدالرحمن سيوطى]] (متوفى 911ق) به زبان عربى است. [[سيوطى]] این کتاب را در شرح سه بيت از یکى از قصايدش نوشته و در آن اوصاف شهرها و كوه‌هایى را كه در قرآن كريم ذكر شده، از منابع مختلف استخراج كرده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در ابتداى اثر، مقدمه و پس از آن شرح حال [[سيوطى]] به قلم | در ابتداى اثر، مقدمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=7&viewType ر.ک: مقدمه، ص7]</ref> و پس از آن شرح حال [[سيوطى]] به قلم «[[عبدالرحیم، محمد|محمد عبدالرحيم]]» محقق کتاب آمده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=13&viewTyp ر.ک: همان، ص13]</ref>. متن اثر در سه بخش تدوین شده كه در هر بخش تعدادى از عناوین قرآنى شرح است. نگارش بدين ترتيب است كه نویسنده در شرح هر بيت ابتدا به نقش الفاظ، سپس به معناى لغوى و در ادامه با ذكر آيه مربوطه، به عبارات مختلفى كه در منابع درباره آمده اشاره مى‌كند. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در بخش اول؛ مناطق بدر، حنين، مصر و احقاف مورد بررسى قرار گرفته است. در بخش دوم؛ بكه، يثرب، جودى، طوى، بابل، عرم و سدالالى و در سومین فصل؛ طور سيناء، كهف، رقيم، حجر، ایکه، جمع، مشعر و قاف مطالعه شده است. | در بخش اول؛ مناطق بدر، حنين، مصر و احقاف مورد بررسى قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=31&viewTyp ر.ک: متن کتاب، ص31]</ref>. در بخش دوم؛ بكه، يثرب، جودى، طوى، بابل، عرم و سدالالى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=73&viewTyp ر.ک: همان، ص73]</ref> و در سومین فصل؛ طور سيناء، كهف، رقيم، حجر، ایکه، جمع، مشعر و قاف مطالعه شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=119&viewTyp ر.ک: همان، ص119]</ref>. | ||
از مهم‌ترين بخش‌هاى کتاب شرح دو شهر مكه و مدينه است كه در شرح «بكه» آمده است كه همان مكه است كه میم به باء بدل شده است. اقوال فراوانى در توضيح این لفظ ذكر شده كه از آن جمله است: 1- داخل مكه، 2- مكه و ماوراى آن، 3- بيت مكه و قريه بكه است. پس از این مقدمه به ذكر «مكه» در قرآن كريم پرداخته شده است. در رابطه با يثرب مطالب خواندنى ذكر شده كه ذكر 29 نام برای آن، اول كسى كه در مدينه زراعت كرد، سبب نزول يهود به مدينه و شرح بناى مسجد مدينه از جمله آنها است. | از مهم‌ترين بخش‌هاى کتاب شرح دو شهر مكه و مدينه است كه در شرح «بكه» آمده است كه همان مكه است كه میم به باء بدل شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=75&viewTyp ر.ک: همان، ص75]</ref>. اقوال فراوانى در توضيح این لفظ ذكر شده كه از آن جمله است: 1- داخل مكه، 2- مكه و ماوراى آن، 3- بيت مكه و قريه بكه است. پس از این مقدمه به ذكر «مكه» در قرآن كريم پرداخته شده است. در رابطه با يثرب مطالب خواندنى ذكر شده كه ذكر 29 نام برای آن، اول كسى كه در مدينه زراعت كرد، سبب نزول يهود به مدينه و شرح بناى مسجد مدينه از جمله آنها است. | ||
چينش مطالب کتاب بدين ترتيب است كه شرح [[سيوطى]] در بالاى صفحه و پاورقى‌هاى محقق در ذيل آن آمده است. [[سيوطى]] اگر چه در برخى از موارد به نام منبع مطلب اشاره كرده است؛ اما در بسيارى نيز تنها به «يقال» اكتفا كرده كه محقق در پانوشت آدرس منبع را متذكر شده است. محقق از منابعى؛ مانند الاعلام، الاصابه، اسدالغابه، اللسان، القاموس استفاده كرده است. | چينش مطالب کتاب بدين ترتيب است كه شرح [[سيوطى]] در بالاى صفحه و پاورقى‌هاى محقق در ذيل آن آمده است. [[سيوطى]] اگر چه در برخى از موارد به نام منبع مطلب اشاره كرده است؛ اما در بسيارى نيز تنها به «يقال» اكتفا كرده كه محقق در پانوشت آدرس منبع را متذكر شده است. محقق از منابعى؛ مانند الاعلام، الاصابه، اسدالغابه، اللسان، القاموس استفاده كرده است. | ||
نویسنده در این اثر علاوه بر ذكر ویژگى‌هاى هر شهر و مسافت‌هاى بين شهرها مطالب فراوان ديگرى از مزارات هر شهر را نيز متذكر شده است، به عنوان مثال درباره شهر مصر به مزارات و مشاهد مشرفه‌اى؛ مانند: مشهد رأس‌الحسين(ع)، مزار سيده نفيسه، قبر آمنه دختر امام موسى كاظم(ع) اشاره كرده است. | نویسنده در این اثر علاوه بر ذكر ویژگى‌هاى هر شهر و مسافت‌هاى بين شهرها مطالب فراوان ديگرى از مزارات هر شهر را نيز متذكر شده است، به عنوان مثال درباره شهر مصر به مزارات و مشاهد مشرفه‌اى؛ مانند: مشهد رأس‌الحسين(ع)، مزار سيده نفيسه، قبر آمنه دختر امام موسى كاظم(ع) اشاره كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11825/%D8%A3%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%A1-%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%82%D8%A7%D8%B9-%D9%88-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%81%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%A9%D8%B1%D9%8A%D9%85?pageNumber=63&viewTyp ر.ک: همان، ص63]</ref>. | ||
==وضعيت== | ==وضعيت== | ||
محقق کتاب، در پاورقى معانى الفاظ، اصطلاحات، شرح حال بسيارى از اعلام و قبايل را ذكر كرده كه بسيار ارزشمند است. همچنين فهارس آيات، احاديث نبوى، اشعار، مصادر و مراجع، و مطالب کتاب در انتهاى اثر آمده است. | محقق کتاب، در پاورقى معانى الفاظ، اصطلاحات، شرح حال بسيارى از اعلام و قبايل را ذكر كرده كه بسيار ارزشمند است. همچنين فهارس آيات، احاديث نبوى، اشعار، مصادر و مراجع، و مطالب کتاب در انتهاى اثر آمده است. | ||