۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الباعث الحثيث شرح اختصار علوم الحديث: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
«[[اختصار علوم الحديث]]» اختصاری علمی و متین از کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] به‌علاوه تعلیقات و تعقیبات و استدراکاتی از [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] است که بر ارزش کتاب افزوده و اهمیت آن را دو چندان کرده است<ref>ر.ک: مدخل، ص11</ref>. نمونه‌هایی از این افزوده‌های ابن کثیر در ضمن یازده مورد در مدخل کتاب ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-12</ref>. | «[[اختصار علوم الحديث]]» اختصاری علمی و متین از کتاب [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] به‌علاوه تعلیقات و تعقیبات و استدراکاتی از [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن کثیر]] است که بر ارزش کتاب افزوده و اهمیت آن را دو چندان کرده است<ref>ر.ک: مدخل، ص11</ref>. نمونه‌هایی از این افزوده‌های ابن کثیر در ضمن یازده مورد در مدخل کتاب ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-12</ref>. | ||
[[محمد عبدالرزاق حمزه]] در مقدمه‌اش بر کتاب به بررسی تاریخچه علم حدیث پرداخته است. او ابتدا آثاری که در این زمینه نگارش شده را ذکر می‌کند تا اینکه به ابوعمرو عثمان بن صلاح شهرزوری می‌رسد. [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] هنگامی که در مدرسه اشرفیه تدریس می‌کرد، کتاب معروفش «علوم الحديث» - که به مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] مشهور است - را نوشت و فنون و علوم آن را تهذیب کرد و ازآنجاکه مطالبش را پی‌درپی املا نموده است، ترتیب مطالبش در وضع مناسبی قرار ندارد. او از تألیفات پراکنده [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب ابوبکر بغدادی]] استفاده کرده و مقاصد متفرق آثار او را گردآوری و گزیده‌ای از فوائدش را به آن ضمیمه کرده است. بنابراین در کتابش مطالب متفرق در دیگر آثار را گرد آورده است و دیگر مؤلفین نیز از شیوه او پیروی کرده‌اند و کتاب او را در آثار فراوانی به نظم درآورده و شرح و تلخیص کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|عبدالرحیم بن حسین عراقی]] (متوفی 806ق) آن را در «[[ألفية الحديث و يليها شرحها فتح المغيث بشرح ألفية الحديث|ألفية الحديث]]» به نظم درآورد و خودش نیز آن را شرح کرد و سخاوی نیز پس از او کتابش را شرح کرد<ref>ر.ک: تقديم الكتاب، ص81-80</ref>. | [[محمد عبدالرزاق حمزه]] در مقدمه‌اش بر کتاب به بررسی تاریخچه علم حدیث پرداخته است. او ابتدا آثاری که در این زمینه نگارش شده را ذکر می‌کند تا اینکه به [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابوعمرو عثمان بن صلاح شهرزوری]] می‌رسد. [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] هنگامی که در مدرسه اشرفیه تدریس می‌کرد، کتاب معروفش «علوم الحديث» - که به مقدمه [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن صلاح]] مشهور است - را نوشت و فنون و علوم آن را تهذیب کرد و ازآنجاکه مطالبش را پی‌درپی املا نموده است، ترتیب مطالبش در وضع مناسبی قرار ندارد. او از تألیفات پراکنده [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب ابوبکر بغدادی]] استفاده کرده و مقاصد متفرق آثار او را گردآوری و گزیده‌ای از فوائدش را به آن ضمیمه کرده است. بنابراین در کتابش مطالب متفرق در دیگر آثار را گرد آورده است و دیگر مؤلفین نیز از شیوه او پیروی کرده‌اند و کتاب او را در آثار فراوانی به نظم درآورده و شرح و تلخیص کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال [[حافظ عراقی، عبدالرحیم بن حسین|عبدالرحیم بن حسین عراقی]] (متوفی 806ق) آن را در «[[ألفية الحديث و يليها شرحها فتح المغيث بشرح ألفية الحديث|ألفية الحديث]]» به نظم درآورد و خودش نیز آن را شرح کرد و سخاوی نیز پس از او کتابش را شرح کرد<ref>ر.ک: تقديم الكتاب، ص81-80</ref>. | ||
عبدالرزاق سپس شرح حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او را در چند صفحه ارائه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص92-85</ref>. | عبدالرزاق سپس شرح حال مؤلف، اساتید، شاگردان و آثار او را در چند صفحه ارائه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص92-85</ref>. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
شرح و توضیح مطالب به شیوه «قال - قلت» است. شارح با «قال»، عبارت نویسنده را ذکر کرده و با «قلت»، به شرح و توضیح آن پرداخته است. شارح گاه عنوانی را برای عبارت نویسنده انتخاب و در [] قرار داده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص99، پاورقی 1</ref>. شرح در بالا و تعلیقات در ذیل صفحه ارائه شده است. | شرح و توضیح مطالب به شیوه «قال - قلت» است. شارح با «قال»، عبارت نویسنده را ذکر کرده و با «قلت»، به شرح و توضیح آن پرداخته است. شارح گاه عنوانی را برای عبارت نویسنده انتخاب و در [] قرار داده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص99، پاورقی 1</ref>. شرح در بالا و تعلیقات در ذیل صفحه ارائه شده است. | ||
شروح احمد شاکر با حرف «ش»، تعلیقات عبدالرزاق حمزه با حرف «ع»، تعلیقات البانی با حرف «ن» مشخص شده است. موارد بدون رمز نیز به قلم محقق کتاب، علی بن حسن عبدالحمید است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ تحقیق‌شده، ص5، پاورقی 2</ref>. | شروح [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] با حرف «ش»، تعلیقات عبدالرزاق حمزه با حرف «ع»، تعلیقات البانی با حرف «ن» مشخص شده است. موارد بدون رمز نیز به قلم محقق کتاب، علی بن حسن عبدالحمید است<ref>ر.ک: مقدمه چاپ تحقیق‌شده، ص5، پاورقی 2</ref>. | ||
بر بسیاری از طلاب این نکته که اسم اصلی این کتاب «[[اختصار علوم الحديث]]» است پوشیده مانده و گمان می‌کنند که اسم کتاب «الباعث الحثيث» است. حقیقت آن است که «الباعث الحثيث» اسم علم برای شرح علامه [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] است که به آن مشهور شده، تاآنجاکه اسم شرح بر اسم اصلی غلبه یافته است<ref>ر.ک: مدخل، ص25</ref>. | بر بسیاری از طلاب این نکته که اسم اصلی این کتاب «[[اختصار علوم الحديث]]» است پوشیده مانده و گمان می‌کنند که اسم کتاب «الباعث الحثيث» است. حقیقت آن است که «الباعث الحثيث» اسم علم برای شرح علامه [[شاکر، احمد محمد|احمد شاکر]] است که به آن مشهور شده، تاآنجاکه اسم شرح بر اسم اصلی غلبه یافته است<ref>ر.ک: مدخل، ص25</ref>. | ||