پرش به محتوا

معالم القربة في أحكام الحسبة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}


'''معالم القربة في أحكام الحسبة''' تأليف [[ابن اخوه، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن احمد قرشى]] (729-648ق) به زبان عربى است كه توسط [[شعبان، محمد محمود|محمد محمد محمود شعبان]] و [[مطیعی، صدیق احمد عیسی|صديق احمد عيسى مطيعى]] تحقيق و تصحيح شده است. اين اثر مشتمل بر بيان شرايط، وظايف و امور مختلف پيرامون محتسب است.
'''معالم القربة فی أحکام الحسبة''' تألیف [[ابن اخوه، محمد بن محمد|محمد بن محمد بن احمد قرشى]] (729-648ق) به زبان عربى است که توسط [[شعبان، محمد محمود|محمد محمد محمود شعبان]] و [[مطیعی، صدیق احمد عیسی|صدیق احمد عیسى مطیعى]] تحقیق و تصحیح شده است. این اثر مشتمل بر بیان شرایط، وظایف و امور مختلف پیرامون محتسب است.


== ساختار==
== ساختار==


كتاب مشتمل بر مقدمه تحقيق، مقدمه تألیف و متن كتاب در هفتاد باب است. هر يك از ابواب نيز مشتمل بر يك يا چند فصل است.  
کتاب مشتمل بر مقدمه تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3]</ref>، مقدمه تألیف<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: همان، ص45]</ref> و متن کتاب در هفتاد باب است. هر یک از ابواب نیز مشتمل بر یک یا چند فصل است.  




== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
در مقدمه تحقيقى كتاب به اهميت و ارزش منصب محتسب، وظايف او و تاريخ احتساب در زمانهاى گوناگون و خصوصاً در صدر اسلام پرداخته شده است. اهميت نسخ خطى كتاب، روش و شيوه تحقيق، امور حسبه در صدر اسلام، بيان و شرح علم احتساب، حسبه و اركان آن، اعمال و صفات محتسب، محتسبون اوليه در بلاد عربى و مصر از ديگر مطالب ذكر شده در مقدمه است.
در مقدمه تحقیقى کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=3&viewType=html ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3]</ref> به اهمیت و ارزش منصب محتسب، وظایف او و تاریخ احتساب در زمانهاى گوناگون و خصوصاً در صدر اسلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref> پرداخته شده است. اهمیت نسخ خطى کتاب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، روش و شیوه تحقیق<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=10&viewType=html ر.ک: همان، ص10]</ref>، امور حسبه در صدر اسلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=11&viewType=html ر.ک: همان، ص11]</ref>، بیان و شرح علم احتساب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref>، حسبه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> و ارکان آن، اعمال و صفات محتسب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=25&viewType=html ر.ک: همان، ص25]</ref>، محتسبون اولیه در بلاد عربى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> و مصر<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=38&viewType=html ر.ک: همان، ص38]</ref> از دیگر مطالب ذکر شده در مقدمه است.


مؤلف نيز در مقدمه پيرامون موضوع كتاب و ابواب آن سخن مى‌گويد و عناوين ابواب كتاب را ذكر مى‌نمايد.
مؤلف نیز در مقدمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: مقدمه کتاب، ص45]</ref> پیرامون موضوع کتاب و ابواب آن سخن مى‌گوید و عناوین ابواب کتاب را ذکر مى‌نماید.


محتسب به معناى داروغه و كسى كه مسئوليت حفظ نظم شهر را برعهده دارد مى‌گويند. انجام اين امر مهم، ابعاد گوناگونى دارد كه در اين زمينه احكام و مسائل گوناگونى بيان نموده‌اند. به مجموع اين امور و احكام پيرامون منصب حسبه، علم احتساب گفته مى‌شود.
محتسب به معناى داروغه و کسى که مسئولیت حفظ نظم شهر را برعهده دارد مى‌گویند. انجام این امر مهم، ابعاد گوناگونى دارد که در این زمینه احکام و مسائل گوناگونى بیان نموده‌اند. به مجموع این امور و احکام پیرامون منصب حسبه، علم احتساب گفته مى‌شود.


متن كتاب همانگونه كه بيان شد پيرامون منصب محتسب در هفتاد باب تأليف و تدوين گرديده است. مؤلف، عنوان هر باب را در ابتدا ذكر مى‌نمايد، وظايف محتسب را در امور گوناگون بيان مى‌كند و سپس در فصول متعدد به شرح و توضيح آن امر مى‌پردازد.
متن کتاب همانگونه که بیان شد پیرامون منصب محتسب در هفتاد باب تألیف و تدوین گردیده است. مؤلف، عنوان هر باب را در ابتدا ذکر مى‌نماید، وظایف محتسب را در امور گوناگون بیان مى‌کند و سپس در فصول متعدد به شرح و توضیح آن امر مى‌پردازد.


آن چه مؤلف در ابواب كتاب بيان مى‌كند را مى‌توان مختصر در اين امور دانست: شرايط حسبه و وظيفه محتسب، حسبه و آلات قمار، حسبه و اهل ذمه، برخورد حسبه با امور فاسد، حسبه و امور روزمره مردمان، برخورد محتسب با شغلهاى مختلف، حسبه و معاملات، حسبه و بازار.
آن چه مؤلف در ابواب کتاب بیان مى‌کند را مى‌توان مختصر در این امور دانست: شرایط حسبه و وظیفه محتسب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=51&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص51]</ref>، حسبه و آلات قمار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=84&viewType=html ر.ک: همان، ص84]</ref>، حسبه و اهل ذمه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=92&viewType=html ر.ک: همان، ص92]</ref>، برخورد حسبه با امور فاسد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=108&viewType=html ر.ک: همان، ص108]</ref>، حسبه و امور روزمره مردمان، برخورد محتسب با شغلهاى مختلف، حسبه و معاملات، حسبه و بازار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص135]</ref>.


== وضعيت كتاب==
== وضعیت کتاب==
فهارس آيات، اصطلاحات فقهى، اعلام، اماكن، بلاد، كتب و محتويات در انتهاى اثر آمده است. اختلاف نسخ و توضيح برخى الفاظ و اصطلاحات نيز در پاورقى ذكر شده است.
فهارس آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=361&viewType=html ر.ک: همان، ص361]</ref>، اصطلاحات فقهى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=364&viewType=html ر.ک: همان، ص364]</ref>، اعلام<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=394&viewType=html ر.ک: همان، ص394]</ref>، اماکن، بلاد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/10828?pageNumber=408&viewType=html ر.ک: همان، ص408]</ref>، کتب و محتویات در انتهاى اثر آمده است. اختلاف نسخ و توضیح برخى الفاظ و اصطلاحات نیز در پاورقى ذکر شده است.


== منابع مقاله==
== منابع مقاله==
مقدمه و متن كتاب.
مقدمه و متن کتاب.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش