۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
آغاز و انجام سجده: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نگارنده به شرح اختلاف فريقين در موضوع سجده پرداخته و مى‌گوید: | نگارنده به شرح اختلاف فريقين در موضوع سجده پرداخته و مى‌گوید: شیعه به پيروى از امامان معصوم(ع) تنها سجده بر زمین را مانند: خاک، رمل، سنگ، سنگريزه يا آنچه از زمین رویيده و پوشيدنى و خوردنى نيست، جايز دانسته و برای اثبات ادعاى خود، علاوه بر تمسك به سيره پيامبر اسلام(ص) و صحابه، به احاديث رسول خدا(ص)، منقول از امامان معصوم عليهم‌السلام و رواياتى كه صحابه از پيامبر عظيم الشأن نقل نموده‌اند، احتجاج مى‌نمايد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=13&viewType=html ر.ک: متن کتاب، ص13]</ref> او معتقد است این عمل عبادى در بدو تشريع داراى احوال و شرايط و کیفیت خاصى بوده كه به مرور زمان دست‌خوش تحولات شده است. و به همین جهت سجده را در 4 دوره متمايز بررسى مى‌كند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: همان، ص14]</ref> | ||
قبل از بيان ادوار چهارگانه سخنان صحابه و تابعين با ذكر مستندات آمده و مترجم در حواشى به تحقيق درباره اسناد مى‌پردازد سپس فتاوى فقهاى اهل سنت از كتب آنها استخراج و نقل مى‌شود كه برخى سجده بر زمین را لازم مى‌دانند و حايل شدن شيئ ديگر را جايز نمى‌دانند؛ مانند شافعى در کتاب «الأم» و [[شوکانی، محمد|شوكانى]] در «النيل» و [[بیهقی، احمد بن حسین|بيهقى]] در «سنن الكبرى». | قبل از بيان ادوار چهارگانه سخنان صحابه و تابعين با ذكر مستندات آمده و مترجم در حواشى به تحقيق درباره اسناد مى‌پردازد <ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، ص19]</ref>سپس فتاوى فقهاى اهل سنت از كتب آنها استخراج و نقل مى‌شود كه برخى سجده بر زمین را لازم مى‌دانند و حايل شدن شيئ ديگر را جايز نمى‌دانند؛ مانند شافعى در کتاب «الأم» و [[شوکانی، محمد|شوكانى]] در «النيل» و [[بیهقی، احمد بن حسین|بيهقى]] در «سنن الكبرى».<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref> | ||
مؤلف دوره‌ى اول يعنى سجده بر خاک و اجزاى زمین را با ادله وجوب سجده بر زمین شروع مى‌كند و آنها را در سه گروه ارائه مى‌نمايد: | مؤلف دوره‌ى اول يعنى سجده بر خاک و اجزاى زمین را با ادله وجوب سجده بر زمین شروع مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=45&viewType=html ر.ک: همان، ص45]</ref> و آنها را در سه گروه ارائه مى‌نمايد: | ||
1- گروه اول رواياتى كه سجده بر زمین را واجب دانسته است. در این گروه روايات فراوانى را نقل مى‌كند كه از جمله آنها حديث «جعلت لي الأرض مسجداً و طهوراً» و حديث خنك كردن ريگ‌ها و شكايت صحابه از گرمى سنگريزه‌هاست. | 1- گروه اول رواياتى كه سجده بر زمین را واجب دانسته است. در این گروه روايات فراوانى را نقل مى‌كند كه از جمله آنها حديث «جعلت لي الأرض مسجداً و طهوراً»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=46&viewType=html ر.ک: همان، ص46]</ref> و حديث خنك كردن ريگ‌ها و شكايت صحابه از گرمى سنگريزه‌هاست<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=54&viewType=html ر.ک: همان، ص54]</ref>. | ||
2- گروه دوم احاديثى است كه دلالت بر جواز سجده كردن بر لباس بافته شده از پشم، پنبه و كتان در حالت اضطرار و ضرورت دارد. | 2- گروه دوم احاديثى است كه دلالت بر جواز سجده كردن بر لباس بافته شده از پشم، پنبه و كتان در حالت اضطرار و ضرورت دارد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=87&viewType=html ر.ک: همان، ص87]</ref> | ||
مفهوم این احاديث این است كه در حال عادى سجده به این اشياء جايز نيست. | مفهوم این احاديث این است كه در حال عادى سجده به این اشياء جايز نيست. | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
نگارنده مطالبى را برای بيان حد ضرورت ارائه كرده است. | نگارنده مطالبى را برای بيان حد ضرورت ارائه كرده است. | ||
3-گروه سوم از ادله وجوب سجده بر زمین، راههاى اعمال شده توسط صحابه برای برطرف كردن ناراحتى حاصل از سرما و گرما در حال سجده است كه خنك كردن سنگريزه‌ها با دست، خنك كردن سنگريزه‌ها با زير و رو كردن آنها، خنك كردن سنگريزه‌ها با تأخير انداختن نماز تا هنگام خنكى هوا از جمله آن موارد است. مصنف روايات متعددى را نيز برای این بخش به همراه مستندات روايى آنها ذكر كرده و نتيجه مى‌گيرد كه اگر سجده بر زمین لازم نبود انجام این كارها بى‌معنا بود و بهترين راه آن بود كه روى لباس خود سجده كنند. در حالى كه مى‌بينيم آنها سختى‌هاى فراوان را تحمل می‌كردند و حتى نماز را به تأخير مى‌انداختند تا بر زمین سجده كنند. | 3-گروه سوم از ادله وجوب سجده بر زمین، راههاى اعمال شده توسط صحابه برای برطرف كردن ناراحتى حاصل از سرما و گرما در حال سجده است كه خنك كردن سنگريزه‌ها با دست، خنك كردن سنگريزه‌ها با زير و رو كردن آنها، خنك كردن سنگريزه‌ها با تأخير انداختن نماز تا هنگام خنكى هوا از جمله آن موارد است. مصنف روايات متعددى را نيز برای این بخش به همراه مستندات روايى آنها ذكر كرده و نتيجه مى‌گيرد كه اگر سجده بر زمین لازم نبود انجام این كارها بى‌معنا بود و بهترين راه آن بود كه روى لباس خود سجده كنند. در حالى كه مى‌بينيم آنها سختى‌هاى فراوان را تحمل می‌كردند و حتى نماز را به تأخير مى‌انداختند تا بر زمین سجده كنند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=99&viewType=html ر.ک: همان، صص99-109]</ref> | ||
دوره‌ى دوم: سجده بر گياهان زمین | دوره‌ى دوم: سجده بر گياهان زمین<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=111&viewType=html ر.ک: همان، ص111]</ref> | ||
به اعتقاد نگارنده از ادله قطعى و متواتر مى‌توان چنين استنباط كرد كه پيامبر(ص) سجده بر گياهان غيرخوراكى و پوشاكى را در زمان‌هاى بعد اجازه فرمودند و در این مسأله گياهان زمین را به خود زمین ملحق نمودند و حتى برای سهولت به مسلمانان اجازه دادند تا از گياهان چيزى به نام «خمره» از شاخ و برگ خرما تهيه كنند و به مسجد آورند. | به اعتقاد نگارنده از ادله قطعى و متواتر مى‌توان چنين استنباط كرد كه پيامبر(ص) سجده بر گياهان غيرخوراكى و پوشاكى را در زمان‌هاى بعد اجازه فرمودند و در این مسأله گياهان زمین را به خود زمین ملحق نمودند و حتى برای سهولت به مسلمانان اجازه دادند تا از گياهان چيزى به نام «خمره» از شاخ و برگ خرما تهيه كنند و به مسجد آورند. | ||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
دوره‌ى سوم: آراء، نظريه‌ها و اجتهادات صحابه و تابعين پيرامون جواز سجده بر مطلق لباس: | دوره‌ى سوم: آراء، نظريه‌ها و اجتهادات صحابه و تابعين پيرامون جواز سجده بر مطلق لباس: | ||
اين بخش مربوط به ديدگاه اهل سنت مى‌شود. ابتدا دليل‌هاى روايى و غير روايى آنها و سپس جواب آن ادله اعم از سندى و دلالى و ريشه‌يابى كلمات احاديث مذكور آمده است. | اين بخش مربوط به ديدگاه اهل سنت مى‌شود. ابتدا دليل‌هاى روايى و غير روايى آنها و سپس جواب آن ادله اعم از سندى و دلالى و ريشه‌يابى كلمات احاديث مذكور آمده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=134&viewType=html ر.ک: همان، صص 135-149]</ref> | ||
دوره‌ى چهارم: سجده بر لباس، به عنوان شعار اهل سنت | دوره‌ى چهارم: سجده بر لباس، به عنوان شعار اهل سنت | ||
به اعتقاد نویسنده این بحث در سال‌هاى بعد به عنوان عناد و دشمنى با شيعه مطرح بوده است و از حالت اختلاف در احكام و احاديث و بحث‌هاى علمى خارج شد و به یک شعار برای تخاصم با شيعه در مقابل روايات فضايل تربت امام حسین(ع) تبديل شد. | به اعتقاد نویسنده این بحث در سال‌هاى بعد به عنوان عناد و دشمنى با شيعه مطرح بوده است و از حالت اختلاف در احكام و احاديث و بحث‌هاى علمى خارج شد و به یک شعار برای تخاصم با شيعه در مقابل روايات فضايل تربت امام حسین(ع) تبديل شد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=152&viewType=html ر.ک: همان، ص152]</ref> | ||
در پایان، روايات متعدد و گفتارهاى حكمت‌آمیز علما و فقهاى شيعه در توصيف و فضيلت تربت امام حسین(ع) و آداب استفاده از آن ذكر شده است. | در پایان، روايات متعدد و گفتارهاى حكمت‌آمیز علما و فقهاى شيعه در توصيف و فضيلت تربت امام حسین(ع) و آداب استفاده از آن ذكر شده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/654?pageNumber=154&viewType=html ر.ک: همان، ص154]</ref> | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||