۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الحاشية علی الشفاء (الالهيات): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'یوسف ثانی، محمود' به 'یوسف ثانی، سید محمود'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''') |
جز (جایگزینی متن - 'یوسف ثانی، محمود' به 'یوسف ثانی، سید محمود') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
#مصحح در اثر حاضر، پاورقى‌هایى افزوده و در آن نسخه‌بدل‌ها را آورده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/19 ر.ک: همان، ص19، پاورقى 1-6 و...]</ref>و گاه ارجاع به منابع داده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/25 ر.ک: همان، ص25، پاورقى 1 و...]</ref>و گاهى لغتى را معنا كرده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/11 ر.ک: همان، ص11، پاورقى 4 و...]</ref>؛ ولیكن با بررسى اجمالى، پاورقى‌هاى توضيحى مفصل و يا انتقادى مشاهده نشد. | #مصحح در اثر حاضر، پاورقى‌هایى افزوده و در آن نسخه‌بدل‌ها را آورده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/19 ر.ک: همان، ص19، پاورقى 1-6 و...]</ref>و گاه ارجاع به منابع داده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/25 ر.ک: همان، ص25، پاورقى 1 و...]</ref>و گاهى لغتى را معنا كرده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/2/11 ر.ک: همان، ص11، پاورقى 4 و...]</ref>؛ ولیكن با بررسى اجمالى، پاورقى‌هاى توضيحى مفصل و يا انتقادى مشاهده نشد. | ||
#مصحح محترم براى تصحيح و تحقيق اين كتاب از منابع معتبر و متعددى (26 كتاب به زبان عربى و فارسی) استفاده كرده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/1/782 ر.ک: همان، ص782-783]</ref>؛ جز آنكه كتاب قصص العلماء نوشته [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] كه ايشان از آن بهره برده و جزو منابعش قرار داده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/1/783 ر.ک: همان، ص783]</ref>، در نزد خبرگان علم تراجم و رجال و كتاب‌شناسان، ضعيف است و معتبر نيست. | #مصحح محترم براى تصحيح و تحقيق اين كتاب از منابع معتبر و متعددى (26 كتاب به زبان عربى و فارسی) استفاده كرده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/1/782 ر.ک: همان، ص782-783]</ref>؛ جز آنكه كتاب قصص العلماء نوشته [[تنکابنی، محمد بن سلیمان|ميرزا محمد تنكابنى]] كه ايشان از آن بهره برده و جزو منابعش قرار داده.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/16459/1/783 ر.ک: همان، ص783]</ref>، در نزد خبرگان علم تراجم و رجال و كتاب‌شناسان، ضعيف است و معتبر نيست. | ||
#دكتر [[یوسف ثانی، محمود|سيد محمود يوسف ثانى]] تأكيد كرده است كه: كتاب شفا مفصل‌ترين كتاب فلسفه در عالم اسلام و مهم‌ترين كتاب فيلسوف بزرگ مشائى [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] و تأثيرگذارترين اثر فلسفى در ادوار تفكر اسلامى است و اين دائرةالمعارف عظيم فلسفى مشتمل بر يك دوره كامل فلسفه به معناى عام آن است كه همه شعب علوم عقلى را در بر مى‌گيرد و شفا در سه قسمت اصلى منطقيات، طبیعیات و الهيات تنظيم شده و هريك از آن سه نيز به شعب و فروع ديگرى منقسم شده است. او با اشاره به شروح كتاب شفا افزوده است: «... ارزش اين شروح و حواشى از جهت نوآورى‌هاى فلسفى و دقت در تبيين مبانى حكمت مشائى متفاوت است و طبقه‌بندى و ارزيابى آنها خود موضوع تحقيقى مستقل و جداگانه است. به اعتقاد محققان فلسفه اسلامى، مهم‌ترين حاشيه الهيات شفا، تعليقه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] بر آن است كه عمدتاً مربوط به الهيات بالمعنى الأعم است، ولى از آنجا كه عمده سيطره [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] مربوط به ادوار پس از ظهور آخوند [[نوری، علی بن جمشید|ملا على نورى]] است، در زمان خود او و پس از آن تا روزگار حكيم نورى، حوزه‌هاى علوم دينى در بخش معارف عقلى عمدتاً متأثر از حكمت مشاء بوده‌اند و نسبت به فلسفه صدرايى، نه موافقت كه نظر انتقادى نيز داشته‌اند. يكى از اين ديدگاه‌هاى انتقادى مربوط به حكيم نام‌آور عصر صفوى و معروف به استاد الكل في الكل [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] است كه به‌ويژه از جهت تلقى حكماى مشائى از فلسفه صدرايى و مواضع نقد آنها بر اين فلسفه، قابل توجه است. حكيم خوانسارى در معقول، شاگرد ميرفندرسكى و در منقول شاگرد علامه ملا [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقى مجلسى]] است. بى‌شك يكى از مهم‌ترين و مفصل‌ترين آثار اين حكيم، حاشيه بر الهيات شفا است كه اينك با تصحيح آقاى [[ناجی اصفهانی، حامد|حامد ناجى اصفهانى]] و به همت كنگره بزرگداشت [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] طبع و نشر شده... اين حاشيه تا فصل هشتم الهيات شفاست و تا آنجا كه با تعليقه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] همراه است، پيوسته ناظر بر آن مى‌باشد؛ هرچند كه اين نظارت از موضع انتقاد و ايراد صورت مى‌گيرد».<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2102/18 ر.ک: سيد محمود يوسف ثانى، مقاله «الحاشية على إلهيات الشفاء»، در ماهنامه كتاب ماه ادبيات و فلسفه، مرداد 1378، شماره 22، ص18]</ref> | #دكتر [[یوسف ثانی، سید محمود|سيد محمود يوسف ثانى]] تأكيد كرده است كه: كتاب شفا مفصل‌ترين كتاب فلسفه در عالم اسلام و مهم‌ترين كتاب فيلسوف بزرگ مشائى [[ابن‌سینا، حسین بن عبدالله|ابوعلى سينا]] و تأثيرگذارترين اثر فلسفى در ادوار تفكر اسلامى است و اين دائرةالمعارف عظيم فلسفى مشتمل بر يك دوره كامل فلسفه به معناى عام آن است كه همه شعب علوم عقلى را در بر مى‌گيرد و شفا در سه قسمت اصلى منطقيات، طبیعیات و الهيات تنظيم شده و هريك از آن سه نيز به شعب و فروع ديگرى منقسم شده است. او با اشاره به شروح كتاب شفا افزوده است: «... ارزش اين شروح و حواشى از جهت نوآورى‌هاى فلسفى و دقت در تبيين مبانى حكمت مشائى متفاوت است و طبقه‌بندى و ارزيابى آنها خود موضوع تحقيقى مستقل و جداگانه است. به اعتقاد محققان فلسفه اسلامى، مهم‌ترين حاشيه الهيات شفا، تعليقه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] بر آن است كه عمدتاً مربوط به الهيات بالمعنى الأعم است، ولى از آنجا كه عمده سيطره [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] مربوط به ادوار پس از ظهور آخوند [[نوری، علی بن جمشید|ملا على نورى]] است، در زمان خود او و پس از آن تا روزگار حكيم نورى، حوزه‌هاى علوم دينى در بخش معارف عقلى عمدتاً متأثر از حكمت مشاء بوده‌اند و نسبت به فلسفه صدرايى، نه موافقت كه نظر انتقادى نيز داشته‌اند. يكى از اين ديدگاه‌هاى انتقادى مربوط به حكيم نام‌آور عصر صفوى و معروف به استاد الكل في الكل [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] است كه به‌ويژه از جهت تلقى حكماى مشائى از فلسفه صدرايى و مواضع نقد آنها بر اين فلسفه، قابل توجه است. حكيم خوانسارى در معقول، شاگرد ميرفندرسكى و در منقول شاگرد علامه ملا [[مجلسی، محمدتقی|محمدتقى مجلسى]] است. بى‌شك يكى از مهم‌ترين و مفصل‌ترين آثار اين حكيم، حاشيه بر الهيات شفا است كه اينك با تصحيح آقاى [[ناجی اصفهانی، حامد|حامد ناجى اصفهانى]] و به همت كنگره بزرگداشت [[محقق خوانساری، حسین بن محمد|آقا حسین خوانسارى]] طبع و نشر شده... اين حاشيه تا فصل هشتم الهيات شفاست و تا آنجا كه با تعليقه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] همراه است، پيوسته ناظر بر آن مى‌باشد؛ هرچند كه اين نظارت از موضع انتقاد و ايراد صورت مى‌گيرد».<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2102/18 ر.ک: سيد محمود يوسف ثانى، مقاله «الحاشية على إلهيات الشفاء»، در ماهنامه كتاب ماه ادبيات و فلسفه، مرداد 1378، شماره 22، ص18]</ref> | ||
#دكتر [[یوسف ثانی، محمود|سيد محمود يوسف ثانى]]، دو انتقاد بر تصحيح شرح حاضر وارد كرده است: 1. مصحح محترم در مقدمه خود، متذكر نشده‌اند كه در تصحيح از كدام‌يك از شيوه‌هاى رايج و مقبول فن تصحيح استفاده كرده‌اند. تنها گفته‌اند كه تصحيح در سه مرحله انجام پذيرفت؛ در مرحله اول با بهره‌گيرى از سه نسخه به تصحيح تلفيقى نسخه‌ها پرداخته شد. ولى نگفته‌اند كه چرا از بين نسخ مختلف اين كتاب تنها سه نسخه خاص مورد استفاده قرار گرفتند و ديگر اينكه تصحيح تلفيقى به چه معناست و منظور از آن دقيقا چيست و چرا از اين شيوه در تصحيح استفاده شده است. | #دكتر [[یوسف ثانی، سید محمود|سيد محمود يوسف ثانى]]، دو انتقاد بر تصحيح شرح حاضر وارد كرده است: 1. مصحح محترم در مقدمه خود، متذكر نشده‌اند كه در تصحيح از كدام‌يك از شيوه‌هاى رايج و مقبول فن تصحيح استفاده كرده‌اند. تنها گفته‌اند كه تصحيح در سه مرحله انجام پذيرفت؛ در مرحله اول با بهره‌گيرى از سه نسخه به تصحيح تلفيقى نسخه‌ها پرداخته شد. ولى نگفته‌اند كه چرا از بين نسخ مختلف اين كتاب تنها سه نسخه خاص مورد استفاده قرار گرفتند و ديگر اينكه تصحيح تلفيقى به چه معناست و منظور از آن دقيقا چيست و چرا از اين شيوه در تصحيح استفاده شده است. | ||
2. اين حاشيه به‌ويژه از جهت تعرضاتى كه به آراء [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] دارد، محتاج مقدمه‌اى تحليلى و مفصل در بررسى وجوه اين ايرادات همراه با داورى درباره آنهاست كه از اين جهت نيز خلأ به چشم مى‌خورد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2102/18 ر.ک: همان]</ref> | 2. اين حاشيه به‌ويژه از جهت تعرضاتى كه به آراء [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهين]] دارد، محتاج مقدمه‌اى تحليلى و مفصل در بررسى وجوه اين ايرادات همراه با داورى درباره آنهاست كه از اين جهت نيز خلأ به چشم مى‌خورد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/2102/18 ر.ک: همان]</ref> | ||