پرش به محتوا

شرح المكودي علی الألفية في علمي الصرف و النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بداءة النحو (صفایی حائری)' به 'بداءة النحو (صفایی)')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
| چاپ =1
| چاپ =1
| تعداد جلد =1
| تعداد جلد =1
| کتابخانۀ دیجیتال نور =20632
| کتابخانۀ دیجیتال نور =15377
| کتابخوان همراه نور =15377
| کتابخوان همراه نور =15377
| کد پدیدآور =
| کد پدیدآور =
خط ۲۸: خط ۲۸:
}}
}}
   
   
'''شرح المكودي على الألفية'''، شرح استاد نحوى، صرفى و لغت‌شناس، عبدالرحمن بن على مكودى (متوفاى 807ق، در شهر فاس در كشور مغرب) بر كتاب الفيه [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] (متوفاى 672ق) است كه در آن يك دوره صرف و نحو عربى با نظم و نثر به زبان عربى بيان شده است. نام كامل اين اثر چنين است: «شرح المكودي على الألفية في علمي الصرف و النحو». اين اثر را استاد دكتر عبدالحميد هنداوى تصحيح كرده و برایش مقدمه نوشته و منتشر كرده است. اين شرح، از نظر حجم، ميانه - نه مختصر و نه مطول - و از نظر موضوع و محتوا، كامل است و شامل همه مباحث صرف و نحو و تمامى هزار بيت [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] مى‌شود.
'''شرح المکودی على الألفیة'''، شرح استاد نحوى، صرفى و لغت‌شناس، [[مکودی، عبدالرحمن بن علی|عبدالرحمن بن على مکودى]] (متوفاى 807ق، در شهر فاس در کشور مغرب) بر کتاب الفیه [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] (متوفاى 672ق) است که در آن یک دوره صرف و نحو عربى با نظم و نثر به زبان عربى بیان شده است. نام کامل این اثر چنین است: «شرح المکودی على الألفیة فی علمی الصرف و النحو». این اثر را استاد دکتر [[هنداوی، عبدالحمید|عبدالحمید هنداوى]] تصحیح کرده و برایش مقدمه نوشته و منتشر کرده است. این شرح، از نظر حجم، میانه - نه مختصر و نه مطول - و از نظر موضوع و محتوا، کامل است و شامل همه مباحث صرف و نحو و تمامى هزار بیت [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مى‌شود.


== ساختار ==
== ساختار ==
در اين كتاب، هزار بيتى كه [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] در توضيح مباحث صرف و نحو عربى سروده، به ترتيب، ذكر و به‌صورت نثر عربى شرح شده است.
در این کتاب، هزار بیتى که [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] در توضیح مباحث صرف و نحو عربى سروده، به ترتیب، ذکر و به‌صورت نثر عربى شرح شده است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
درباره روش و محتواى اين اثر چند نكته گفتنى است:
درباره روش و محتواى این اثر چند نکته گفتنى است:


1. اين شرح، كامل است و با توضيح اين بيت شروع شده:{{شعر}}{{ب|''«قال محمّدٌ هو ابنُ مالك''|2=''أحمد ربّي اللّه خير مالك»''}}{{پایان شعر}}
1. اين شرح، كامل است و با توضيح اين بيت شروع شده:{{شعر}}{{ب|''«قال محمّدٌ هو ابنُ مالك''|2=''أحمد ربّي اللّه خير مالك»''}}{{پایان شعر}}
خط ۴۴: خط ۴۴:
<ref>شرح المكودي على الألفية، ص 6، 7 و 402</ref>
<ref>شرح المكودي على الألفية، ص 6، 7 و 402</ref>


2. محقق در مقدمه‌اش - كه در تاريخ 27 ربيع‌الثانى 1421ق، نوشته - تأكيد كرده است كه: الفيه [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] مشهور است و شروح متعددى بر آن نوشته شده و در بين اين شروح، شرح مكودى از نظر حجم مطالب، شرحى ميانه است؛ نه ايجاز مخل دارد و نه اطناب ممل. مصحح محترم، منابع شواهد [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] را از كتب لغت و صرف و نحو استخراج كرده و كوشيده تا در صورت لزوم، محل نزاع و استشهاد را روشن سازد. دكتر عبدالحميد هنداوى به اين منظور به‌صورت كلى، بيشتر بر كتاب «المعجم المفصل في شواهد النحو» اعتماد كرده است<ref>همان، ص 3 - 4</ref>
2. محقق در مقدمه‌اش - که در تاریخ 27 ربیع‌الثانى 1421ق، نوشته - تأکید کرده است که: الفیه [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] مشهور است و شروح متعددى بر آن نوشته شده و در بین این شروح، شرح مکودى از نظر حجم مطالب، شرحى میانه است؛ نه ایجاز مخل دارد و نه اطناب ممل. مصحح محترم، منابع شواهد [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را از کتب لغت و صرف و نحو استخراج کرده و کوشیده تا در صورت لزوم، محل نزاع و استشهاد را روشن سازد. دکتر عبدالحمید هنداوى به این منظور به‌صورت کلى، بیشتر بر کتاب «المعجم المفصل فی شواهد النحو» اعتماد کرده است<ref>همان، ص 3 - 4</ref>


3. يكى ديگر از امتيازات اين اثر، اين است كه مصحح محترم، ابيات [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالك]] را اعراب‌گذارى كرده است. همچنين ايشان، در متن كتاب، نام و شماره سوره و آيه مورد استشهاد را معين كرده<ref>همان، ص 125، 153، 205 و...</ref>و براى موارد ديگر مانند شواهد شعرى، پاورقى نوشته و اين پانوشت‌ها را به‌صورت پياپى شماره‌گذارى كرده و در مجموع تعداد 209 پاورقى براى تمامى كتاب نگاشته است<ref>همان، ص 14 - 394</ref>
3. یکى دیگر از امتیازات این اثر، این است که مصحح محترم، ابیات [[ابن‌مالک، محمد بن عبدالله|ابن مالک]] را اعراب‌گذارى کرده است. همچنین ایشان، در متن کتاب، نام و شماره سوره و آیه مورد استشهاد را معین کرده<ref>همان، ص 125، 153، 205 و...</ref>و براى موارد دیگر مانند شواهد شعرى، پاورقى نوشته و این پانوشت‌ها را به‌صورت پیاپى شماره‌گذارى کرده و در مجموع تعداد 209 پاورقى براى تمامى کتاب نگاشته است<ref>همان، ص 14 - 394</ref>


4. جالب است كه شارح محترم در مواردى، از جدول براى آموزش بهتر مطالب استفاده كرده است<ref>همان، ص 196، 197 و 198</ref>
4. جالب است که شارح محترم در مواردى، از جدول براى آموزش بهتر مطالب استفاده کرده است<ref>همان، ص 196، 197 و 198</ref>


==پانويس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


شرح المكودي على الألفية في علمي الصرف و النحو، عبدالرحمن بن علي المكودي، تحقيق الدكتور عبدالحميد هنداوي، المكتبة العصرية، بيروت، الطبعة الأولى 1425ق.
شرح المکودی على الألفیة فی علمی الصرف و النحو، عبدالرحمن بن علی المکودی، تحقیق الدکتور عبدالحمید هنداوی، المکتبة العصریة، بیروت، الطبعة الأولى 1425ق.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش