۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
کلوذانی، محفوظ بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |احمد | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" |432ق | | data-type="authorbirthDate" |2 شوال سال 432ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |کلواذی قریه‌ای است در پایین بغداد | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" |510ق | | data-type="authorDeathDate" |چهارشنبه 23 جمادی‌الثانی 510ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |[[ابن فراء، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن محمد بن خلف بن احمد، ابویعلی فراء]] | ||
[[ابوطالب عشاری|محمد بن علی بن فتح بن محمد بن فتح، ابوطالب عشاری]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | | | data-type="authorWritings" |[[التمهيد في أصول الفقه (کلوذانی)]] | ||
الهدایة علی مذهب الأمام أبی عبد الله أحمد بن محمد بن حنبل الشیباني | |||
العبادات الخمس في الفقه علي مذهب الإمام أحمد بن محمد بن حنبل | |||
شرح العبادات الخمس لأبي الخطاب الكلوذاني | |||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۶: | خط ۴۴: | ||
==نام و نسب== | ==نام و نسب== | ||
نام کامل وی محفوظ بن احمد بن حسن بن احمد کلوذانی بغدادی ازجی حنبلی و کنیه او ابوالخطاب بوده است<ref>ر.ک: مفید محمد ابوعمشه، ص39</ref>. | نام کامل وی محفوظ بن احمد بن حسن بن احمد کلوذانی بغدادی ازجی حنبلی و کنیه او ابوالخطاب بوده است<ref>ر.ک: مفید محمد ابوعمشه، ص39</ref>. | ||
به‌خاطر نسبت او به کلواذی، به او کلوذانی، به فتح کاف و سکون لام و فتح واو و ذال، می‌گویند. کلواذی قریه‌ای است در پایین بغداد. به دلیل رشد و نمو مؤلف در بغداد و زندگی او تا زمان مرگش در آنجا، به او بغدادی می‌گویند. نسبت ازجی به فتح الف و زاء، به دلیل نسبت وی به باب الأزج بغداد است؛ باب الأزج یکی از محله‌های بزرگ بغداد است. حنبلی بودن او هم به دلیل مذهبش است<ref>ر.ک: همان، ص39-40</ref>. | به‌خاطر نسبت او به کلواذی، به او کلوذانی، به فتح کاف و سکون لام و فتح واو و ذال، می‌گویند. کلواذی قریه‌ای است در پایین بغداد. به دلیل رشد و نمو مؤلف در بغداد و زندگی او تا زمان مرگش در آنجا، به او بغدادی می‌گویند. نسبت ازجی به فتح الف و زاء، به دلیل نسبت وی به باب الأزج بغداد است؛ باب الأزج یکی از محله‌های بزرگ بغداد است. حنبلی بودن او هم به دلیل مذهبش است<ref>ر.ک: همان، ص39-40</ref>. | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
ابوالخطاب، در دوم شوال سال 432ق، در قریه کلواذی به دنیا آمد<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. | ابوالخطاب، در دوم شوال سال 432ق، در قریه کلواذی به دنیا آمد<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
# محمد بن حسین بن محمد بن خلف بن احمد، ابویعلی فراء (380-458ق)؛ | # [[ابن فراء، محمد بن حسین|محمد بن حسین بن محمد بن خلف بن احمد، ابویعلی فراء]] (380-458ق)؛ | ||
# محمد بن علی بن فتح بن محمد بن فتح، ابوطالب عشاری (366-451ق)؛ | # [[ابوطالب عشاری|محمد بن علی بن فتح بن محمد بن فتح، ابوطالب عشاری]] (366-451ق)؛ | ||
# حسین بن محمد بن ونّی، فرضی حاسب (شهید در 451ق، در بغداد در فتنه بساسیری)؛ | # حسین بن محمد بن ونّی، فرضی حاسب (شهید در 451ق، در بغداد در فتنه بساسیری)؛ | ||
# محمد بن حسین بن محمد بن علی بن بکران، ابوعلی معروف به جازری نهروانی (متوفی ربیع‌الاول 452ق)؛ | # محمد بن حسین بن محمد بن علی بن بکران، ابوعلی معروف به جازری نهروانی (متوفی ربیع‌الاول 452ق)؛ | ||
| خط ۷۲: | خط ۷۸: | ||
# احمد بن ابوالوفاء، عبدالله بن عبدالرحمان بغدادی، ابوالفتح (490 یا 470-576 یا 575ق)؛ | # احمد بن ابوالوفاء، عبدالله بن عبدالرحمان بغدادی، ابوالفتح (490 یا 470-576 یا 575ق)؛ | ||
# نضر بن حسین بن حامد حرانی، ابوالقاسم<ref>ر.ک: همان، ص45-51</ref>. | # نضر بن حسین بن حامد حرانی، ابوالقاسم<ref>ر.ک: همان، ص45-51</ref>. | ||
# | |||
# | |||
# | |||
# وفات | |||
# وی در آخر روز چهارشنبه 23 جمادی‌الثانی 510ق، از دنیا رفت و در روز جمعه به خاک سپرده شد. البته قولی هم در وفاتش در سحر روز پنج‌شنبه وجود دارد. او در هنگام وفاتش 78 سال داشت. در مسجد قصر بر او نماز خواندند و امام جماعت نماز میت او ابوالحسن بن فاعوس، بود. سپس در مسجد منصور نیز مجدد بر او نماز خواندند و در کنار ابومحمد تمیمی در پیش روی صف احمد بن حنبل، به خاک سپرده شد<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>. | |||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۸۵: | خط ۹۶: | ||
==شعر ابوالخطاب== | ==شعر ابوالخطاب== | ||
ابوالخطاب اشعار خوب و سهل‌العبارتی داشت. تراجم‌نویسان برای او مجموعه قطعات شعری در اغراض مختلف، ذکر کرده‌اند. از مشهورترین اشعاری که از وی نقل شده، قصیده دالیه طولانی اوست که عقایدش - عقاید سلف - را در آن ذکر کرده و متعرض مسائلی چون شناخت مکلف نسبت به خالقش با نظر و توحید الله و نفی تشبیه برای او، اثبات صفات، نفی تجسیم، اثبات استوای الله تعالی بر عرش بدون شناخت کیفیت استوا، مخلوق بودن افعال بندگان، تصدیق و عمل بودن ایمان و ذکر خلفای اربعه شده است. شعر با این بیت آغاز می‌شود: | ابوالخطاب اشعار خوب و سهل‌العبارتی داشت. تراجم‌نویسان برای او مجموعه قطعات شعری در اغراض مختلف، ذکر کرده‌اند. از مشهورترین اشعاری که از وی نقل شده، قصیده دالیه طولانی اوست که عقایدش - عقاید سلف - را در آن ذکر کرده و متعرض مسائلی چون شناخت مکلف نسبت به خالقش با نظر و توحید الله و نفی تشبیه برای او، اثبات صفات، نفی تجسیم، اثبات استوای الله تعالی بر عرش بدون شناخت کیفیت استوا، مخلوق بودن افعال بندگان، تصدیق و عمل بودن ایمان و ذکر خلفای اربعه شده است. شعر با این بیت آغاز می‌شود: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''دع عنك تذكار الخليط المنجد''|2=''والشوق نحو الآنسات الخرد''}} | {{ب|''دع عنك تذكار الخليط المنجد''|2=''والشوق نحو الآنسات الخرد''}} | ||
| خط ۹۱: | خط ۱۰۳: | ||
==از نگاه علما== | ==از نگاه علما== | ||
در عبارات علما، از وی نیز همچون سایر عالمان دین، تمجیداتی به عمل آمده است که عین عبارت برخی از آنان را در اینجا ذکر می‌نماییم: | در عبارات علما، از وی نیز همچون سایر عالمان دین، تمجیداتی به عمل آمده است که عین عبارت برخی از آنان را در اینجا ذکر می‌نماییم: | ||
ذهبی درباره وی می‌نویسد: «كان أبوالخطاب من محاسن العلماء، خيّرا صادقا، حسن الخلق، حلو النادرة، من أذكياء الرجال». | ذهبی درباره وی می‌نویسد: «كان أبوالخطاب من محاسن العلماء، خيّرا صادقا، حسن الخلق، حلو النادرة، من أذكياء الرجال».[[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزی]] نیز با این عبارات از وی یاد می‌کند: «وكان ثقة ثبتا، غزير الفضل والعقل». | ||
ابن جوزی نیز با این عبارات از وی یاد می‌کند: «وكان ثقة ثبتا، غزير الفضل والعقل». | |||
عبارات ابن رجب حنبلی درباره او چنین است: «وكان حسن الأخلاق، ظريفا، مليح النادرة، سريع الجواب، حادّ الخاطر وكان مع ذلك كامل الدين، غزير العقل، جميل السيرة، مرضي الفعال، محمود الطريقة». | عبارات ابن رجب حنبلی درباره او چنین است: «وكان حسن الأخلاق، ظريفا، مليح النادرة، سريع الجواب، حادّ الخاطر وكان مع ذلك كامل الدين، غزير العقل، جميل السيرة، مرضي الفعال، محمود الطريقة». | ||
کیا هراسی شافعی هر وقت او را می‌دید، می‌گفت: فقه آمد<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>. | |||
[[کیا هراسی، علی بن محمد|کیا هراسی]] شافعی هر وقت او را می‌دید، می‌گفت: فقه آمد<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||