۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
|پدیدآورندگان | |پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران =[[هواری، | | پدیدآوران =[[هواری، صلاحالدین]] (محقق) | ||
[[آمدی، حسن بن بشر]] (نویسنده) | [[آمدی، حسن بن بشر]] (نویسنده) | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =/آ8م8 / /2164 PJA | | کد کنگره =/آ8م8 / /2164 PJA | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
| ناشر =المکتبة العصرية | | ناشر =المکتبة العصرية | ||
المکتبة العصرية | المکتبة العصرية | ||
| مکان نشر =لبنان - بيروت | | مکان نشر =لبنان - بيروت | ||
لبنان - صيدا | لبنان - صيدا | ||
| سال نشر =1429ق. | | سال نشر =1429ق. = 2008م. | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21004AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE21004AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =چاپ | | چاپ =چاپ اول | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
}} | }} | ||
'''المؤتلف والمختلف'''، تألیف [[آمدی، حسن بن بشر|حسن بن بشر آمدی]] (متوفی 371ق)، کتابی در اسامی، القاب و کنیههای شاعران عرب است. مقدمه و تحقیق کتاب به قلم [[هواری، | '''المؤتلف والمختلف'''، تألیف [[آمدی، حسن بن بشر|حسن بن بشر آمدی]] (متوفی 371ق)، کتابی در اسامی، القاب و کنیههای شاعران عرب است. مقدمه و تحقیق کتاب به قلم [[هواری، صلاحالدین|صلاحالدین هواری]] است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
این نسخه از کتاب مشتمل بر مقدمه محقق اثر و اسامی شاعران است که بهترتیب حروف الفبا مرتب شده است. | این نسخه از کتاب مشتمل بر مقدمه محقق اثر و اسامی شاعران است که بهترتیب حروف الفبا مرتب شده است. | ||
نویسنده با رعایت امانت، به نام کتب و مصنفاتی که از آنها استفاده کرده است، مانند: [[الحماسة]]: [[ابوتمام، حبیب بن اوس|ابیتمام]]، [[كتاب الحيوان|الحيوان]]: [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، [[طبقات الشعراء|الطبقات]]: [[جمحی، محمد بن سلام|ابن سلام]] و یا به نام دانشمندانی که از آنها مطلبی را نقل کرده یا شنیده است، مانند: [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]]، [[اخفش، سعید بن مسعده|اخفش]] و نفطویه اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. | نویسنده با رعایت امانت، به نام کتب و مصنفاتی که از آنها استفاده کرده است، مانند: [[الحماسة]]: [[ابوتمام، حبیب بن اوس|ابیتمام]]، [[كتاب الحيوان|الحيوان]]: [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]]، [[طبقات الشعراء|الطبقات]]: [[جمحی، محمد بن سلام|ابن سلام]] و یا به نام دانشمندانی که از آنها مطلبی را نقل کرده یا شنیده است، مانند: [[ابن درید، محمد بن حسن|ابن درید]]، [[اخفش، سعید بن مسعده|اخفش]] و نفطویه اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص7</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
المؤتلف والمختلف، درباره اسامی و کنیهها و القاب و انساب شاعران است و سیوطی در ضبط اسماء شاعران، در کتاب «شرح شواهد المغني» به این کتاب استناد کرده است<ref>ر.ک: رفیعی علامرودشتی، علی، ص27</ref>. | المؤتلف والمختلف، درباره اسامی و کنیهها و القاب و انساب شاعران است و سیوطی در ضبط اسماء شاعران، در کتاب «شرح شواهد المغني» به این کتاب استناد کرده است<ref>ر.ک: رفیعی علامرودشتی، علی، ص27</ref>. | ||
مشخصه قرن چهارم هجری، جنبش سریع و عظیم فکری است که آثار آن در گسترش حرکت تألیف و تصنیف در جنبههای مختلف معرفت انسانی مانند: لغت، ادب، شعر، فقه، حدیث، تفسیر، تاریخ، تراجم، سیره و مانند آن در جوامع اسلامی آن روزگار رایج بود. [[آمدی، حسن بن بشر|ابوالقاسم حسن بن بشر آمدی]] از جمله نویسندگان بزرگی است که با نگارش آثار ارزشمند در پیشرفت و رشد آن حرکت نقش داشت. «المؤتلف والمختلف» از جمله این آثار گرانبها با مفادی عالی و شهرت فراوان است. این کتاب در یک مجلد قرار دارد و شرح حال 745 شاعر به آن ضمیمه شده است. نویسنده این افراد را از میان اسامی مختلف و طیفی از شاعران جاهلیت و اسلام انتخاب کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>. | مشخصه قرن چهارم هجری، جنبش سریع و عظیم فکری است که آثار آن در گسترش حرکت تألیف و تصنیف در جنبههای مختلف معرفت انسانی مانند: لغت، ادب، شعر، فقه، حدیث، تفسیر، تاریخ، تراجم، سیره و مانند آن در جوامع اسلامی آن روزگار رایج بود. [[آمدی، حسن بن بشر|ابوالقاسم حسن بن بشر آمدی]] از جمله نویسندگان بزرگی است که با نگارش آثار ارزشمند در پیشرفت و رشد آن حرکت نقش داشت. «المؤتلف والمختلف» از جمله این آثار گرانبها با مفادی عالی و شهرت فراوان است. این کتاب در یک مجلد قرار دارد و شرح حال 745 شاعر به آن ضمیمه شده است. نویسنده این افراد را از میان اسامی مختلف و طیفی از شاعران جاهلیت و اسلام انتخاب کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>. | ||
نویسنده برای آنکه ابواب طولانی نشود، دو اسم را که شکل آنها یکی و حروفشان مختلف بوده، در بابی که متعلق به مشهورترین اسم از آن دو بوده، آورده است؛ مانند: اسم «النعيت» که آن را در باب «البعيث» آورده و یا اسم «برید» را در باب اسم «یزید» قرار داده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | نویسنده برای آنکه ابواب طولانی نشود، دو اسم را که شکل آنها یکی و حروفشان مختلف بوده، در بابی که متعلق به مشهورترین اسم از آن دو بوده، آورده است؛ مانند: اسم «النعيت» که آن را در باب «البعيث» آورده و یا اسم «برید» را در باب اسم «یزید» قرار داده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
===نکات و ویژگیها: === | ===نکات و ویژگیها: === | ||
# آ[[آمدی، حسن بن بشر|مدی]] کتابش را ظرفی برای اسامی شعرای مشهوری چون: امرؤالقیس، طرفة بن | # آ[[آمدی، حسن بن بشر|مدی]] کتابش را ظرفی برای اسامی شعرای مشهوری چون: امرؤالقیس، [[طرفه بن عبد|طرفة بن عبد]]، قیس بن ملوح و افراد گمنامی چون: کلح اسدی، متمرس عکلی و رفیع سلمی قرار داده است. | ||
# نویسنده بههمراه شعرای گمنام، تعدادی از اشعار ایشان را برای معرفی آنها به خواننده، آورده است. این کار را برای شعرای معروف انجام نداده؛ چراکه اشعار ایشان مشهور و بر زبان مردم جاری است. | # نویسنده بههمراه شعرای گمنام، تعدادی از اشعار ایشان را برای معرفی آنها به خواننده، آورده است. این کار را برای شعرای معروف انجام نداده؛ چراکه اشعار ایشان مشهور و بر زبان مردم جاری است. | ||
# شرح حال شعراء بدون تاریخ ولادت یا وفات یا مکان وطن آنهاست. نویسنده تنها به ذکر بخشی از اوصاف شاعر بسنده کرده است؛ مثلاً در شرح حال سهم بن حنظله آورده است: «از جنگجویان مشهور و شعرای بخشنده است» و یا در ترجمه شعیث بن ثواب مینویسد: «شاعری فصیح و از بزرگان شعراء بوده است». | # شرح حال شعراء بدون تاریخ ولادت یا وفات یا مکان وطن آنهاست. نویسنده تنها به ذکر بخشی از اوصاف شاعر بسنده کرده است؛ مثلاً در شرح حال سهم بن حنظله آورده است: «از جنگجویان مشهور و شعرای بخشنده است» و یا در ترجمه شعیث بن ثواب مینویسد: «شاعری فصیح و از بزرگان شعراء بوده است». | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهارس اعلام، اشعار، رجزها، مصادر و مراجع و محتویات کتاب در انتهای آن ارائه شده است. | فهارس اعلام، اشعار، رجزها، مصادر و مراجع و محتویات کتاب در انتهای آن ارائه شده است. | ||
در پاورقیهای کتاب به مستند مطالب، اختلاف نسخ، معانی برخی عبارات و الفاظ و معرفی اعلام اشاره شده است. | در پاورقیهای کتاب به مستند مطالب، اختلاف نسخ، معانی برخی عبارات و الفاظ و معرفی اعلام اشاره شده است. | ||