۶۱٬۱۸۹
ویرایش
منتهی الأماني بفوائد مصطلح الحديث للمحدث الألباني: تفاوت میان نسخه‌ها
منتهی الأماني بفوائد مصطلح الحديث للمحدث الألباني (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۲۰
، ۲۱ نوامبر ۲۰۲۱←گزارش محتوا
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
بدون شک تحصیل هیچ علمی، مگر پس از مطالعه قواعد آن علم برای کسی ممکن نیست. علم حدیث نیز که از اشرف علوم است کلید تحصیلش در مطالعه علم «مصطلح الحدیث» است. شیخ محمد ناصرالدین البانی در تألیفات متعددش قواعد این علم و شیوه آن را در بحث‌هایی که درباره احادیث و روات مطرح کرده، بیان نموده و فواید مهم و فراوانی را ذکر نموده است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص4-3</ref>. احمد بن سلیمان اقدام به گردآوری مقالات البانی در یک کتاب کرده است و آن را باب‌بندی و مرتب کرده تا طالب علم به‌سهولت به این مقالات دسترسی داشته باشد<ref>ر.ک: مقدمه مصطفی بن عدوی، ص7</ref>. او شیوه خود در نگارش این کتاب را به این ترتیب دانسته است: گردآوری نوشته‌ها و تحقیقات البانی، بررسی دقیق آنها از جهت «مصطلح الحدیث»، عنوان‌گذاری مطالب و مرتب نمودن آنها مطابق با ترتیب کتب حدیث برای سهولت در مراجعه و یافتن مطالب<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص10</ref>. | بدون شک تحصیل هیچ علمی، مگر پس از مطالعه قواعد آن علم برای کسی ممکن نیست. علم حدیث نیز که از اشرف علوم است کلید تحصیلش در مطالعه علم «مصطلح الحدیث» است. شیخ محمد ناصرالدین البانی در تألیفات متعددش قواعد این علم و شیوه آن را در بحث‌هایی که درباره احادیث و روات مطرح کرده، بیان نموده و فواید مهم و فراوانی را ذکر نموده است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، ص4-3</ref>. احمد بن سلیمان اقدام به گردآوری مقالات البانی در یک کتاب کرده است و آن را باب‌بندی و مرتب کرده تا طالب علم به‌سهولت به این مقالات دسترسی داشته باشد<ref>ر.ک: مقدمه مصطفی بن عدوی، ص7</ref>. او شیوه خود در نگارش این کتاب را به این ترتیب دانسته است: گردآوری نوشته‌ها و تحقیقات البانی، بررسی دقیق آنها از جهت «مصطلح الحدیث»، عنوان‌گذاری مطالب و مرتب نمودن آنها مطابق با ترتیب کتب حدیث برای سهولت در مراجعه و یافتن مطالب<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص10</ref>. | ||
نویسنده در ابتدای کتاب بر ضرورت استفاده از سنت در فهم قرآن تأکید کرده است. در قرآن کریم شواهد بسیاری برای این موضوع وجود دارد که به پنج مورد از آنها اشاره شده است: به‌عنوان مثال در آیه '''الذين آمنوا ولم يلبسوا إيمانهم بظلم أولئك لهم الأمن وهم مهتدون'''، اصحاب نبی(ص) از کلام پروردگار «بظلم» عموم برداشت کردند که مشتمل بر هر نوع ظلمی حتی کوچک می‌شود؛ بنابراین بر آیه اشکال کردند و عرضه داشتند: «یا رسول‌الله کجاست کسی که ایمانش را به ظلم نیامیخته باشد؟ آن حضرت فرمود: این‌گونه نیست؛ منظور از ظلم شرک است. آیا کلام لقمان: '''إن الشرك لظلم عظيم» را نشنیده‌اید؟<ref>ر.ک: متن کتاب، ص26</ref>. | نویسنده در ابتدای کتاب بر ضرورت استفاده از سنت در فهم قرآن تأکید کرده است. در قرآن کریم شواهد بسیاری برای این موضوع وجود دارد که به پنج مورد از آنها اشاره شده است: به‌عنوان مثال در آیه '''الذين آمنوا ولم يلبسوا إيمانهم بظلم أولئك لهم الأمن وهم مهتدون'''، اصحاب نبی(ص) از کلام پروردگار «بظلم» عموم برداشت کردند که مشتمل بر هر نوع ظلمی حتی کوچک می‌شود؛ بنابراین بر آیه اشکال کردند و عرضه داشتند: «یا رسول‌الله کجاست کسی که ایمانش را به ظلم نیامیخته باشد؟ آن حضرت فرمود: این‌گونه نیست؛ منظور از ظلم شرک است. آیا کلام لقمان: '''إن الشرك لظلم عظيم» را نشنیده‌اید؟<ref>ر.ک: متن کتاب، ص26</ref>. ''' | ||
وی سپس ابراز تأسف کرده که برخی از مفسرین و کتب معاصر فقط به قرآن استناد کرده و حکم به جواز خوردن گوشت درندگان و پوشیدن طلا و حریر برای مردان کرده‌اند. بلکه در عصر حاضر گروه با نام «قرآنیین» یا منکران سنت [که جریان فکری نوظهوری در بین اهل سنت هستند]، قرآن را با هوا و هوس و عقول خویش تفسیر می‌کنند و از سنت صحیحه کمک نمی‌گیرند، بلکه سنت نزد آنان تابع هوا و هوس ایشان است؛ پس آنچه از سنت موافق با آن است به آن می‌آویزند و آنچه موافق نیست را پشت سر می‌اندازند. بلکه باعث تأسف است که یکی از نویسندگان دانشمند کتابی را در شریعت و عقاید اسلام نوشته است و در مقدمه متذکر شده که این کتاب را در حالی نوشته که تنها منبع نزد او قرآن بوده است. این در حالی است که احادیث صحیح دلالت قطعی دارند بر اینکه شریعت اسلام تنها قرآن نیست، بلکه قرآن و سنت است<ref>ر.ک: همان، ص29؛ حسینی، سیدعبدالله</ref>. | وی سپس ابراز تأسف کرده که برخی از مفسرین و کتب معاصر فقط به قرآن استناد کرده و حکم به جواز خوردن گوشت درندگان و پوشیدن طلا و حریر برای مردان کرده‌اند. بلکه در عصر حاضر گروه با نام «قرآنیین» یا منکران سنت [که جریان فکری نوظهوری در بین اهل سنت هستند]، قرآن را با هوا و هوس و عقول خویش تفسیر می‌کنند و از سنت صحیحه کمک نمی‌گیرند، بلکه سنت نزد آنان تابع هوا و هوس ایشان است؛ پس آنچه از سنت موافق با آن است به آن می‌آویزند و آنچه موافق نیست را پشت سر می‌اندازند. بلکه باعث تأسف است که یکی از نویسندگان دانشمند کتابی را در شریعت و عقاید اسلام نوشته است و در مقدمه متذکر شده که این کتاب را در حالی نوشته که تنها منبع نزد او قرآن بوده است. این در حالی است که احادیث صحیح دلالت قطعی دارند بر اینکه شریعت اسلام تنها قرآن نیست، بلکه قرآن و سنت است<ref>ر.ک: همان، ص29؛ حسینی، سیدعبدالله</ref>. | ||
نویسنده در تعریف اصطلاحات حدیثی می‌نویسد: | نویسنده در تعریف اصطلاحات حدیثی می‌نویسد: | ||
«مشهور»، آن‌گونه که در شرح النخبه ابن حجر آمده حدیثی است که بیش از دو نفر آن را روایت کرده باشند. در عدد راویان «متواتر» اختلاف زیادی وجود دارد و آن‌گونه که در المسوده آمده بیش از چهار نفر است. البته در تواتر عدد معتبر نیست، بلکه آنچه عادتاً مفید علم و اطمینان باشد و احتمال تبانی بر کذب از روایان به جهت کثرت یا صلاح و تدینشان نرود، ملاک است<ref>ر.ک: | «مشهور»، آن‌گونه که در شرح النخبه ابن حجر آمده حدیثی است که بیش از دو نفر آن را روایت کرده باشند. در عدد راویان «متواتر» اختلاف زیادی وجود دارد و آن‌گونه که در المسوده آمده بیش از چهار نفر است. البته در تواتر عدد معتبر نیست، بلکه آنچه عادتاً مفید علم و اطمینان باشد و احتمال تبانی بر کذب از روایان به جهت کثرت یا صلاح و تدینشان نرود، ملاک است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص82</ref>. | ||
او در فراز دیگری از کتاب باز هم به آسیب‌شناسی برخی آثار پرداخته و ذکر روایات ضعیف بدون تصریح به ضعف آنها را در این کتب متذکر می‌شود: بسیاری از نویسندگان به‌ویژه در عصر حاضر در مذاهب و تخصص‌های مختلف احادیث منسوب به پیامبر(ص) را بدون اشاره به ضعیف بودن آنها ذکر می‌کنند؛ دلیل این موضوع، جهل یا کاهلی از رجوع به کتب متخصصین این موضوع است. از دیدگاه البانی دو حالت برای این موضوع متصور است: یا اینکه ضعف آن احادیث را می‌دانند و هشدار به ضعف آن نمی‌دهند که این فریب مسلمین است و خود آنها داخل در کاذبین خواهند شد. یا اینکه ضعف آن را نمی‌دانند که در این صورت هم گناهکارند که بدون علم روایتی را به رسول‌الله(ص) نسبت داده‌اند و آن‌گونه که آن حصرت فرموده: «برای دروغگو بودن انسان همین کافی است که هر آنچه را شنیده نقل کند» کسی که هر آنچه را شنیده، روایت کند یا بنویسد، قطعاً در دروغ می‌افتد<ref>ر.ک: همان، ص163-162</ref>. | او در فراز دیگری از کتاب باز هم به آسیب‌شناسی برخی آثار پرداخته و ذکر روایات ضعیف بدون تصریح به ضعف آنها را در این کتب متذکر می‌شود: بسیاری از نویسندگان به‌ویژه در عصر حاضر در مذاهب و تخصص‌های مختلف احادیث منسوب به پیامبر(ص) را بدون اشاره به ضعیف بودن آنها ذکر می‌کنند؛ دلیل این موضوع، جهل یا کاهلی از رجوع به کتب متخصصین این موضوع است. از دیدگاه البانی دو حالت برای این موضوع متصور است: یا اینکه ضعف آن احادیث را می‌دانند و هشدار به ضعف آن نمی‌دهند که این فریب مسلمین است و خود آنها داخل در کاذبین خواهند شد. یا اینکه ضعف آن را نمی‌دانند که در این صورت هم گناهکارند که بدون علم روایتی را به رسول‌الله(ص) نسبت داده‌اند و آن‌گونه که آن حصرت فرموده: «برای دروغگو بودن انسان همین کافی است که هر آنچه را شنیده نقل کند» کسی که هر آنچه را شنیده، روایت کند یا بنویسد، قطعاً در دروغ می‌افتد<ref>ر.ک: همان، ص163-162</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||