|
|
خط ۱۸: |
خط ۱۸: |
| '''درختواره کلام اسلامی''' از برترين آثار کلام اسلامی، با استفاده از اهم منابع کلامی شيعی و سنی که دربردارنده متن کامل 31 عنوان در 54 جلد کتاب استخراج و به صورت درختی به هم متصل و ارائه شده است. | | '''درختواره کلام اسلامی''' از برترين آثار کلام اسلامی، با استفاده از اهم منابع کلامی شيعی و سنی که دربردارنده متن کامل 31 عنوان در 54 جلد کتاب استخراج و به صورت درختی به هم متصل و ارائه شده است. |
|
| |
|
| ==مقدمه==
| |
| یکی از قدیمیترین علوم دینی، علم کلام است. متکلمین در طول تاریخ، رسالت خود را تبیین و تثبیت عقاید دینی، پاسخگویی به سئوالات و اعتراضات مخالفان و بهطور کلی ارائه قرائتی عقلانی و قابل قبول از دین میدانستند. شخصیتهای بزرگی در تاریخ اسلام هستند که به علم کلام اشتغال داشتهاند و برخی از آنها با ائمه معصومین همزمان بوده و در محضر ایشان تلمّذ کردهاند.
| |
| هدف اصلی علم کلام، دفاع عقلانی و قابل قبول از باورهای دينی است. بيشتر متکلمين در مقابل اهل حديث بر اين باورند که اعتقادات، تقليدی نيستند و لازم است گزارههای اعتقادی با استدلالهای عقلانی تاييد گردند؛ ازاينرو اکثر باورهای خود را در معرض بحث و جدل قرار داده و ادلهای نقلی و عقلی بر آنها اقامه میکنند.
| |
|
| |
| از ديرباز عموم مذاهب اسلامی بهتناسب عقايدشان کتابهايی را در اثبات باورهای دينی و مذهبی خود نوشتهاند و گستره این کتابها از حيث زمانی از قرون آغازين اسلامی شروع و تا به امروز ادامه يافته است. همچنين در اين مدت هريک از مذاهب، همچون شيعه و سنی، بلکه گرايشهای درون مذهبی همچون شيعه امامی، زيدی و يا سنی اشعری، معتزله، ماتريدی و... در آنچه عقائد دينی میپنداشتهاند، صدها اثر تدوين کردهاند؛ لذا آثار کلامی و عقيدتی از پرتعدادترين آثار اسلامی است.
| |
|
| |
| در کنار انبوه و گستره آثار کلامی، نبود ساختار واحد و تعدد مباحث مطرحشده، باعث گرديده پژوهشگران برای يافتن مطالب مورد نظر خود و مقايسه آرا با هم، با مشکلات جدی روبهرو شوند.
| |
|
| |
| برای کاستن اين مشکل لازم بود مطالب هريک از کتابها استخراج و بهنحوی عرضه گردد. قبلا مرکز تحقيقات کامپيوتری علوم اسلامی کتاب «کشف المراد» و مجموعهای از آثار حکمی و فقهی و روائی را بهصورت تحليل لايهبهلايه (کليد واژه، نمايه و موضوع) با عنوان معاجم موضوعی عرضه نمود که در نوع خود دارای فوايدی بینظير است، ولی بعدا با توجه به زمانبر بودن و عدم امکان عرضه همه آثار کلامی با شيوه مزبور، شيوه تحليل درختی را برگزید. اين شيوه نسبت به معاجم موضوعی گرچه ضعفهايی دارد، اما بهخاطر سرعت نسبی کار، برای حجم انبوه آثار کلامی، مناسبتر به نظر میرسد.
| |
| پروژه درختواره کلام اسلامی از سال 83 شروع شده و ابتدا درختواره علم کلام با استفاده از اهم منابع کلامی استخراج شده و در طول اين 9 سال، مطالب 31 عنوان در 54 جلد از برترين آثار کلام اسلامی، اعم از کلام شيعی و سنی استخراج و به درخت متصل شده است.
| |
|
| |
| ==درختواره کلام== | | ==درختواره کلام== |
| درختواره کلام، نمايى از عناوين كلى و جزيى علم كلام میباشد که بهصورت طبقهبندىشده در شاخههاى منظم عرضه شده است. اين درختواره بر مبنای اصول اعتقادی و مستفاد از کتابهايی همچون «کشف المراد» و «أبکار الأفکار» میباشد که قابل تطبيق بر كتب و متون متعددى از منابع کلامی است. | | درختواره کلام، نمايى از عناوين كلى و جزيى علم كلام میباشد که بهصورت طبقهبندىشده در شاخههاى منظم عرضه شده است. اين درختواره بر مبنای اصول اعتقادی و مستفاد از کتابهايی همچون «کشف المراد» و «أبکار الأفکار» میباشد که قابل تطبيق بر كتب و متون متعددى از منابع کلامی است. |