۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
'''مکتوبات''' تألیف [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] میباشد و مشتمل است بر نامههای شیخ [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]]. این نامهها اغلب مضمونی عرفانی و صوفیانه دارد که در درون آن نیز مباحث تفسیری قابل توجّهی دیده میشود. پیش از [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] نیز مکتوباتی وجود داشته، حال با نام مکتوبات یا مکاتیب. کما اینکه مکتوبات [[مولانا]] و نیز مکاتیب جناب [[سنایی، مجدود بن آدم|حکیم سنایی]] از آن جملهاند. گرچه چنین به نظر میآید که مکتوبات [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] از عمقی بیشتر برخوردار باشد. این مکتوبات لزوماً همگی در حوزهی نامه و پاسخ به نامه منظور نمیشود، بلکه گاهی اجازاتی که در حوزهی شریعت و طریقت مرسوم هست را هم شامل میشود، به مانند اجازهی اجتهاد فقهی، اجازهی نقل حدیث و یا اجازات طریقتی. و ما در این مجموعه مکتوبات با طور اعم با این مقولات مواجه میشویم. | '''مکتوبات''' تألیف [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] میباشد و مشتمل است بر نامههای شیخ [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]]. این نامهها اغلب مضمونی عرفانی و صوفیانه دارد که در درون آن نیز مباحث تفسیری قابل توجّهی دیده میشود. پیش از [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] نیز مکتوباتی وجود داشته، حال با نام مکتوبات یا مکاتیب. کما اینکه مکتوبات [[مولانا]] و نیز مکاتیب جناب [[سنایی، مجدود بن آدم|حکیم سنایی]] از آن جملهاند. گرچه چنین به نظر میآید که مکتوبات [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] از عمقی بیشتر برخوردار باشد. این مکتوبات لزوماً همگی در حوزهی نامه و پاسخ به نامه منظور نمیشود، بلکه گاهی اجازاتی که در حوزهی شریعت و طریقت مرسوم هست را هم شامل میشود، به مانند اجازهی اجتهاد فقهی، اجازهی نقل حدیث و یا اجازات طریقتی. و ما در این مجموعه مکتوبات با طور اعم با این مقولات مواجه میشویم. | ||
[[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] از جملهافرادی است که در کلام و فقه و تفسیر و تصوّف صاحب نظر بوده و در تمام این دانشها صاحب اثر هم هست و نویسندهی این کتاب، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] تا کنون دو زندگی نامهی مشروح از این عارف شهیر نوشته با نامهای [[ | [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] از جملهافرادی است که در کلام و فقه و تفسیر و تصوّف صاحب نظر بوده و در تمام این دانشها صاحب اثر هم هست و نویسندهی این کتاب، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] تا کنون دو زندگی نامهی مشروح از این عارف شهیر نوشته با نامهای [[علاءالدوله سمنانی پیر عارفان|علاءالدّوله سمنانی پیر عارفان]] و [[علاء الدّوله سمنانی (زندگانی، اندیشه و سلوک|علاءالدّوله سمنانی (زندگانی، اندیشه و سلوک)]]، غیر از آن مجموعهای چند جلدی از برخی آثار شیخ علاءالدّوله را تصحیح و شرح کرده و بهانتشار رساندهاست که مکتوبات یکی از آنهاست. | ||
== ساختار== | == ساختار== | ||
کتاب مقدّمهای بسیار کوتاه در دو صفحه دارد که در همان دو صفحه اهمّیّت مکتوبات را معلوم میکند. چنانکه مینویسد: از جمله موارد قابل توجّه در فرهنگ عرفانی، نوشتهها و مکاتباتی است که بین عارفان و صوفیان و یا حکیمان رخ میدهد. در این نامهها گاهی مطالبی درج میشود کهاهمّیّت آن از بسیاری از نوشتهها و کتابها بیشتر است، زیرا در این نگارشها مسئلهی مهمّ آن است که برای افراد خاص نوشته میشود و دیگر آنکه محدودیّت در بیان مطلب وجود ندارد، و سه دیگر اینکه لحن آن کاملاً صمیمیو غیر متکلّف است. کافی است به نامههایی که در این رابطه نوشته شده دقّت کنید تا به خوبی بهانچه گفتیم پی ببرید. نامههای شیخ [[ابوسعید خرّاز]] به جناب [[جنید بغدادی، جنید بن محمد|جنید بغدادی]]، نامههای شیخ [[ | کتاب مقدّمهای بسیار کوتاه در دو صفحه دارد که در همان دو صفحه اهمّیّت مکتوبات را معلوم میکند. چنانکه مینویسد: از جمله موارد قابل توجّه در فرهنگ عرفانی، نوشتهها و مکاتباتی است که بین عارفان و صوفیان و یا حکیمان رخ میدهد. در این نامهها گاهی مطالبی درج میشود کهاهمّیّت آن از بسیاری از نوشتهها و کتابها بیشتر است، زیرا در این نگارشها مسئلهی مهمّ آن است که برای افراد خاص نوشته میشود و دیگر آنکه محدودیّت در بیان مطلب وجود ندارد، و سه دیگر اینکه لحن آن کاملاً صمیمیو غیر متکلّف است. کافی است به نامههایی که در این رابطه نوشته شده دقّت کنید تا به خوبی بهانچه گفتیم پی ببرید. نامههای شیخ [[ابوسعید خرّاز]] به جناب [[جنید بغدادی، جنید بن محمد|جنید بغدادی]]، نامههای شیخ [[سعدالدین حمویه، محمد بن مؤید|سعدالدین حموی]] به مرید خود شیخ [[نسفی، عزیزالدین بن محمد|عزیزالدّین نسفی]]، نامههای [[عین القضات همدانی]] به برخی از دوستان و مریدان، نامههای [[مولوی، جلالالدین محمد|مولانا]] بهافراد مختلف، نامههای بین شیخ [[علاءالدوله سمنانی، احمد بن محمد|علاءالدّوله سمنانی]] و مرشد وی: شیخ [[اسفراینی، عبدالرحمن بن محمد|نورالدّین عبدالرّحمن اسفراینی]]، و همین نامههایی که در این رساله وجود دارد که بین مرید و مراد و یا بین دو صاحب نظر در بیان موضوعی خاص ردّ و بدل شدهاست<ref>مقدمه، صص 6-5</ref>. | ||
کتاب مکتوبات غیر از مقدّمه که به بخشی از آن اشاره شد دارای هشت قسمت است که با شماره معلوم شدهاست. این هشت مورد طبق فهرست مطالب کتاب چنین است: | کتاب مکتوبات غیر از مقدّمه که به بخشی از آن اشاره شد دارای هشت قسمت است که با شماره معلوم شدهاست. این هشت مورد طبق فهرست مطالب کتاب چنین است: | ||
# اجازه | # اجازه نامهی سمنانی به شیخ عبدالله بن احمد | ||
# مکتوبی که علاءالدّوله در جواب شیخ عبدالله نوشت | # مکتوبی که علاءالدّوله در جواب شیخ عبدالله نوشت | ||
# مکتوب کمال الدّین عبدالرّزاق کاشانی به سمنانی | # مکتوب کمال الدّین عبدالرّزاق کاشانی به سمنانی | ||
# جواب علاءالدّوله به | # جواب علاءالدّوله به نامهی عبدالرّزاق کاشانی | ||
# مکتوب سمنانی به مکتوب تاج الدّین کرکهری | # مکتوب سمنانی به مکتوب تاج الدّین کرکهری | ||
# مکتوب شیخ حسن در جواب علاءالدوله سمنانی | # مکتوب شیخ حسن در جواب علاءالدوله سمنانی |
ویرایش