بحث کاربر:Km13401340@gmail.com: تفاوت میان نسخه‌ها

بحث کاربر:Km13401340@gmail.com (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۱۴

۱۶٬۶۶۶ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۲۱

←‏مولانا و شنیدن: بخش جدید

Km13401340@gmail.com

۲۱۶

ویرایش

@@ خط ۱۰۳: / خط ۱۰۳: @@
 [[رده:قرآن و مباحث دیگر]]
 [[رده:شهریور(1400)]]
+[[رده:مقالات کاربران]]
+== مولانا و شنیدن ==
+{{جعبه اطلاعات کتاب
+| تصویر =
+| عنوان = مولانا و شنیدن
+| عنوان‌های دیگر =
+| پدیدآوران =
+[[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] (نویسنده)
+| زبان =فارسي
+| کد کنگره =‏ 84م3م/5305 PIR
+| موضوع = مولوی. قرآن. شعر فارسی. نقد و تفسیر.
+| ناشر = انتشارات نجم کبری
+| مکان نشر =ایران ـ کرج
+| سال نشر = 1400 ش
+| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE0000AUTOMATIONCODE
+| چاپ = ششم
+| شابک =1-7-96787-964-978
+| تعداد جلد =1
+| کتابخانۀ دیجیتال نور =
+| کتابخوان همراه نور =
+| کد پدیدآور =
+| پس از =
+| پیش از =
+}}
+''' مولانا و شنیدن''' نوشته‌ی استاد [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] کتابی است نقدی ـ تحلیلی‌ که اختصاصاً به مقوله ی شنیدن از منظر مولانا می‌پردازد. عمل شنیدن در عرفان و دین از مهمترین و البتّه از سخت ترین کارهاست و در واقع باید خود را برای استماع درست تربیت نمود تا به طور ارادی گوش را در شنیدن آنچه که بایسته است قرار داد. در بین عارفان قهراً کسی به اندازه ی مولانا به این امر بها نداده است. این کتاب از گوش هوش و از شنیدن سخن می گوید، شنیدنی که با حق و ایمان و معرفت و نجات ارتباط برقرار می کند.
+قابل ذکر است که این کتاب در راستای چاپ مجموعه آثار مولوی شناسی و مثنوی پژوهی است که تا کنون حدود سی عنوان از این بابت در زمینه های گوناگون به مانند: [[مولانا و دفاع از عقل]]، [[مولانا و شعر]]، [[مولانا و حکایات نبوی]]، [[مولانا و قرآن]]، [[مولانا و شهان آسمانی]]، [[آیات مثنوی معنوی]]، [[مصحف خاموشان]]، [[پرتو ساقی، جامع احادیث مثنوی]]، [[فهم زبان مولانا]]، [[موسیقی و سماع کیهانی]]، [[چنین گفت پیغمبر]]، و [[مثنوی معنوی (مصحح محمدی)]] به انتشار رسیده و اغلب چاپهای متعدّدی نیز یافته است که نشان از استقبال مشتاقان [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و عرفان است.
+== ساختار ==
+کتاب مولانا و شنیدن اثری است در یک جلد در 240 صفحه و در طرحی مناسب. چنانکه از نام کتاب بر می آید مخاطب باید در انتظار مطالبی در حوزه ی شنیدن و استماع سخن باشد بر این اساس دو مقوله ی زبان و گوش و نهایتاً عقل و خرد باید بسیار مورد توجّه قرار بگیرد. از این کتاب تا کنون شش چاپ در اختیار مشتاقان قرار گرفته است، چاپ نخست آن در سال 1385 خورشیدی بوده و به طور مکرّر تا سال 1400 تجدید چاپ شده است.
+از فهرست مطالب که در صفحه ی 5 کتاب وجود دارد چنین فهمیده می شود که این کتاب قبلاً به شکل گفتاری و درسی بوده و از روی نوار پیاده شده و تبدیل به کتاب شده است. مختصر ویرایشی هم صورت گرفته ولی در عین حال کتاب در اغلب صفحات حالت صمیمیِ گفتاری خود را حفظ کرده است. با این حساب فهرست مطالب کتاب اینگونه است: مقدّمه، سخن نخست، سخن دوّم، سخن سوّم و نهایتاً نمایه نیز در انتهای کتاب وجود دارد. گرچه در طول کتاب در پاورقی نام برخی از منابع را که به آنها رجوع شده و یا سند داده شده را می بینیم ولی با این حال بخش کتابنامه در این کتاب وجود ندارد، شاید بدین خاطر که تعداد آنها آنقدر نیست که محتاج به این بخش بوده باشد. ولی آنچه که در این کتاب مهمّ است این که نویسنده با آیات بسیاری اشاره کرده تا حدّی که می توان آن را کتابی تفسیری نیز در نظر گرفت.
+== گزارش محتوا==
+مولانا و شنیدن، کتابی نقدی ـ تحلیلی در باره‌ی عمل شنیدن است که قاعدتاً باید به طور ارادی و از روی اختیار و برای فهم صورت بگیرد و وقتی که کسی با شما سخن می گوید و شما را به عنوان مخاطب لحاظ می کند انتظار دارد که کلام و سخن او را بشنوید، بفهمید و نهایتاً عمل کنید، که در این صورت کار تمام است و چنانچه غرضی بر شنیدن نباشد و یا تأمّل و درنگی برای فهمیدن نباشد مسلّماً عملی هم پیامد آن وجود نخواهد داشت. در سخن نخست که از صفحه ی 13 آغاز می شود نخستین واژه ای را که می بینیم همان واژه ی است که در آغاز متن مثنوی مورد استفاده قرار گرفته است: «بشنو»، «بشنو از نی چون حکایت می کند. و در واقع این کتاب به منزله ی تفسیری بر نی نامه ی مولانا می تواند منظور گردد، هر چند اختصاصاً مقوله ی شنیدن را مراد داشته است.
+در همان مباحث مقدّماتی به خوبی از همسخن، گوش دادن، همزبانی، عقل داشتن و اراده ای مبنی بر شنیدن سخن به میان می آید. گفتنی های مولانا زمانی اوج می گیرد و یا آغاز می شود که گوشی هوش او را انتظار بکشد، و یا صاحب عقلی او را همراهی کند و یا کسی که از لحاظ معنا همزبان او هست در کنار او باشد. ساخت و پرداخت مثنوی با حدود 25000 بیت نشان از این گوش هوش است که در تمام مدّت در کنار مولانا بوده و او را رها نکرده است. نویسنده در بخشی از سخن اوّل می گوید: [[مولانا]] به خوبی می داند که اگر حرفی برای گفتن باشد ولی گوشی برای شنیدن نباشد چه سخت و دشوار است، او به خوبی می داند که اگر در سینه ای سخن در حال جوشیدن باشد و راه به بیرون نداشته باشد چه سنگینی و فشاری برای فرد ایجاد می کند، خاصه که در این برونریز باید قابلیّت، ظرفیّت و شرایط مناسب مخاطب نیز لحاظ گردد، و در این صورت بسیاری از زبانها به علّت نبود مخاطب باید بسته گردد و در سکوتی سخت و عمیق فرو رود، همان طور که [[مولانا]] خود در این خموشی و سکوت وارد شد، سکوتی سخت و دردناک، این است که در دنباله ی کلام خود می گوید:
+{{شعر}}
+{{ب|''هر که او از همزبانی شد جدا''|2=''بی زبان شد گرچه دارد صد نوا''}}
+{{ب|''چونکه گل رفت و گلستان در گذشت''|2=''نشنوی زان پس ز بلبل سرگذشت''<ref>متن، ص 15</ref>}}
+{{پایان شعر}}
+در صفحات 16 تا نوزده چندین بیت از [[دیوان کبیر]] و [[مثنوی معنوی]] می آورد که در تمام آنها اشاراتی به الفاظی دارد که گویا به اراده لب فرو بسته و میلی به سخن ندارد مگر در شرایطی خاص و برای افرادی خاص. در هر دو اثر جاودانه ی [[مولانا]] صدها بار واژه های: خاموش، خامش، خموش، خمش را می توان دید، غیر از این از لب فرو بستن، سخن نگفتن و از کلماتی به مانند اینها بسیار استفاده کرده است. امّا وقتی که مثنوی را با «بشنو» آغاز می کند غرض گوش هوش و استماع راستین است، ولی صرفاً برای کلمات معنادار و ارزشی، چه از وحی و چه از عقلِ پخته و مجرّب.
+نویسنده از صفحه ی 24 الی 29 شواهدی از آیات [[قرآن]] را برای تبیین امر و عمل شنیدن می آورد تا بیان کند که ایمان و نجات و رستگاری هر فرد بسته به گوش اوست، گوش هوش، استماع درست و شنیدن با تأمّل برای معرفت و فهم و عمل خالصانه. در صفحه ی 24 آیات 20 تا 24 سوره ی انفال را شاهد می آورد که بسیار مهم و جالب است. استماع سخن خدا و رسول  برای مؤمنان. و تذکار می دهد مانند کسانی نباشید که گفتند شنیدیم، و حال آنکه نشنیدند. و بعد به این نکته ی مهم اشاره می کند که بدترین جنبندگان در نزد خدا کران و کوران و لالانند که از قدرت فهم عاجز هستند. در صفحه ی 25 چندین آیه را شاهد می آورد که بحث استماع و گوش هوش را تکمیل می کند. در آیه ی 26 سوره فصلت می گوید که کافران می گفتند به این قرآن گوش ندهید و با سر و صدا بپا کردن مانع استماع خود و دیگران بشوید.  امّا آیه ی 10 سوره ملک به حقیقتی تلخ اشاره می کند و آن این که کافران از آن جهت در دوزخ افتادند که به طور ارادی کلام و پیام خدا و رسول را نشنیده انگاشتند. و در آیه ی 171 سوره بقره رسماً عنوان می کند کافران همچون درازگوشند که جز بانگی را نمی شوند و از قهمیدن معنای صوت عاجزند.
+در سخن دوّم بیتی مهم از [[دیوان کبیر]] وجود دارد که سخن با آن آغاز شده است: {{شعر}}
+{{ب|''پنبه ها در گوش کن تا نشنوی هر نکته ای''|2=''زانکه روح ساده ی تو رنگها را قابل است''<ref>متن، ص 105</ref>}}
+{{پایان شعر}}
+مولانا از دو گوش و دو زبان سخن می گوید، در عین حال بر این است که گوش را برای هر سخنی نباید باز گذاشت، اغلب سخنان بی مایه و بی ارزشند و لذا ارزش شنیدن هم ندارند، تنها باید گوش به سخنان حکیمان و خردمندان داد تا از دریچه ی فهم آن به بهتر زندگی کردن خود و دیگران کمک نمود. نویسنده در بخشی از سخن دوّم می گوید:
+سخن‌گويي، يك نوع نيست. ما نوعي سخن را مي ‌شنويم و گمان مي ‌كنيم همه ی سخنها همان‌ گونه است كه ما مي ‌شنويم امّا سخنهايي در اين عالم ردّ و بدل مي ‌شود كه به گوش ما نمي ‌خورد يا سخنهايي است، از جنس سخنهاي ديگر، يا از نوعي كه گوش ما هنوز قابليّت ادراك و شنيدن آن اصوات را ندارد. نشنيدن اين اصوات به منزله ی اين نيست كه صوتي نيست، بلكه نشان اين است كه گوش ما اين قابليّت را ندارد كه آن كلمات را ادراك بكند و بشنود. پس بنابراين در خود بايد نوعي تحوّل و دگرگوني ايجاد كرد كه قابليّت شنيدن آن اصوات و آن كلمات برايمان حاصل باشد. {{شعر}}
+{{ب|'' چون ناطقه ی ملایکه بر سقف لاجورد ''|2=''چون ناطقه ی ملایکه بر سقف لاجورد''<ref>متن، صص 115-114</ref>}}
+{{پایان شعر}}
+آخرین عبارت کتاب نیز در در آخرین صفحه چنین است: این «ارجعی» برای همه خواهد آمد. و کافی است که به آن ایمان داشته باشید و در انتظار آن، لحظه شماری کنید. برای رسیدن به این مرحله باید گوش جان را باز کرد و با گوشی دیگر شنید. با گوش هوش، با گوش وحی نیوش! نوعی از سخنان را باید در حالت خواب شنید، در حالتی که حواس ظاهر تعطیل شده و استعدادی نو برای یافتن و دریافتن زبانی تازه وجود دارد. زبان خواب و رؤیا. {{شعر}}
+{{ب|'' تا به گفت و گوی بیداری دری ''|2='' تو زگفت خـواب بــویی کــی بــری! ''}} {{پایان شعر}}
+تا گرفتار این گفت و گوها هستی، تو زگفت خواب بویی کی بری؟ چون پیامبر نیستیم و آن قوایی که وحی ¬گیر است در وجود ما بالفعل فعّال و موجود نیست، ما بسیاری چیزها را در رؤیا و در مکاشفه باید به دست بیاوریم پس بنابراین خوب خوابیدن را هم باید یاد گرفت ref>متن، ص 228</ref>}}
+==ویژگیها==
+کتاب مولانا و شنیدن کتابی ارزشمند از  استاد مولوی شناس [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] که در مجموعه مثنوی پژوهی و مولوی شناسی به انتشار رسیده در راستای معرّفی درست اندیشه‌های [[مولانا]] است. در این کتاب هم نکات مهمی‌ وجود دارد که به آن اشاره می‌شود:
+# اوّلین اثر مستقلی است که اختصاصاً به شنیدن از منظر مولانا می پردازد.
+# استنادات زیادی از آثار مولانا برای اسثبات مطلب و موضوع بحث وجود دارد.
+# دیدگاهی نو در تحلیل شعر مولانا ارائه داده است.
+# از آیات قرآن نیز به بهترین وجه ممکن در زمینه بحث استفاده کرده است.
+# توضیحات مطلب نیز بسیار مستدل و قانع کننده است.
+==وضعیت کتاب==
+مولانا و شنیدن، تألیف [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]]
+کتاب در یک جلد با مقدّمه‌ای مختصر به زبان فارسی است و دارای 240 صفحه است. کتاب حاضر در قطع رقعی و با جلد نرم و کاغذ مرغوب منتشر شده. در آغاز، فهرست مطالب درج شده و در انتهای اثر هم فهرستی از نمایه وجود دارد.
+==پانویس ==
+<references />
+==منابع مقاله==
+مقدّمه و متن کتاب
+==وابسته‌ها==
+{{وابسته‌ها}}
+[[مثنوی معنوی]]
+[[مثنوی معنوی (مصحح محمدی)]]
+[[مصحف خاموشان]]
+[[بهاء ولد (سلطان العلمای بلخ)]]
+[[آیات مثنوی معنوی]]
+[[سید برهان‌الدین، مرشد مولانا]]
+[[مولانا و دفاع از عقل]]
+[[کلید صبح (رباعیات مولانا)]]
+[[تأویلات باطنی در شهود معنوی رنگ و نور]]
+[[بهاء ولد (زندگی، سلوک و اندیشه)]]
+[[سید برهان‌الدین، مرشد مولانا]]
+[[در سایه سار مهر (جشن نامه‌ی دکتر کاظم محمّدی)]]
+[[پرتو ساقی، جامع احادیث مثنوی]]
+[[فهم زبان مولانا]]
+[[مولانا و شعر]]
+[[رده:کتاب‌شناسی]]
+[[رده:زبان‌شناسی، علم زبان]]
+[[رده:زبان و ادبیات شرقی (آسیایی)]]
+[[رده:زبان و ادبیات فارسی]]
+[[رده:زبانها و ادبیات ایرانی]]
+[[رده:مهر(1400)]]
 [[رده:مقالات کاربران]]