۵۳٬۳۲۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
أ: علت اين زيادت، خود(وضع) كلمه است كه بر چهار و يا پنج و يا بيش از آن وضع گرديده شده است. كه در اين صورت، به تعداد هريك از حروفى كه بر وزن اصلى اضافه گرديده است، يك(لام) بر وزن الفعل افزوده مىشود. بنابراين، وزن الفعل كلمهاى مانند: (دَحرَجَ: فَعلَلَ) و وزن الفعل كلمهاى مانند: (جَحمَرِش: فَعلَلِل) است. | أ: علت اين زيادت، خود(وضع) كلمه است كه بر چهار و يا پنج و يا بيش از آن وضع گرديده شده است. كه در اين صورت، به تعداد هريك از حروفى كه بر وزن اصلى اضافه گرديده است، يك(لام) بر وزن الفعل افزوده مىشود. بنابراين، وزن الفعل كلمهاى مانند: (دَحرَجَ: فَعلَلَ) و وزن الفعل كلمهاى مانند: (جَحمَرِش: فَعلَلِل) است. | ||
ب: در صورتى كه علت زيادت حرفى، تكرار يكى از حروف اصلى كلمه ثلاثى باشد، يكى از حروف وزن الفعل كه در برابر آن حرف است تكرار مىشود. مانند( | ب: در صورتى كه علت زيادت حرفى، تكرار يكى از حروف اصلى كلمه ثلاثى باشد، يكى از حروف وزن الفعل كه در برابر آن حرف است تكرار مىشود. مانند(قدَّمَ) كه وزنالفعل آن: (فَعَّل) مىباشد. | ||
ج: در صورتى كه زيادت حرف، به علت زائد بودن يك يا چند حرف از حروف(سألتمونيها) كه مجموعهاى از حروف زائد است- باشد، حروف اصلى كلمه، در مقابل حروف اصلى(وزنالفعل) قرار مىگيرند و حروف زائد، در(وزنالفعل) تكرار مىشوند. همانند: (قائم: فاعل) و( | ج: در صورتى كه زيادت حرف، به علت زائد بودن يك يا چند حرف از حروف(سألتمونيها) كه مجموعهاى از حروف زائد است- باشد، حروف اصلى كلمه، در مقابل حروف اصلى(وزنالفعل) قرار مىگيرند و حروف زائد، در(وزنالفعل) تكرار مىشوند. همانند: (قائم: فاعل) و(تقدَّمَ: تفَعَّلَ) و(إستَخرَجَ: إستَفعَلَ) و(مُجتَهِد: مُفتَعِل). | ||
د: اگر حرف زائد به جاى حرف(ط) باب(افتعال) باشد در اين صورت، مطابق با اصل و ريشه كلمه مورد تلفظ قرار مىگيرد. همانند: (إضطَرَبَ) كه وزنالفعل آن(إفتَعَل) مىباشد، گرچه رضى-الدين استرآبادى، نظر بر اين دارد كه مىتوان آن را(إفطَعَلَ) تلفظ نمود. | د: اگر حرف زائد به جاى حرف(ط) باب(افتعال) باشد در اين صورت، مطابق با اصل و ريشه كلمه مورد تلفظ قرار مىگيرد. همانند: (إضطَرَبَ) كه وزنالفعل آن(إفتَعَل) مىباشد، گرچه رضى-الدين استرآبادى، نظر بر اين دارد كه مىتوان آن را(إفطَعَلَ) تلفظ نمود. | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۰۱: | ||
نويسنده در ادامه، به عواملى اشاره مىنمايد كه به وسيله آنها، يك فعل لازم به فعل متعدى تبديل مىشود كه برخى از آنها عبارتند از: | نويسنده در ادامه، به عواملى اشاره مىنمايد كه به وسيله آنها، يك فعل لازم به فعل متعدى تبديل مىشود كه برخى از آنها عبارتند از: | ||
1- مضاعف نمودن فعل، همانند: | 1- مضاعف نمودن فعل، همانند: فَرَّحتُ زيدا. | ||
2- افزودن (الف باب مفاعله) به فعل، همچون: جالَسَ زيدٌ العُلَماءَ. | 2- افزودن (الف باب مفاعله) به فعل، همچون: جالَسَ زيدٌ العُلَماءَ. | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۰۸: | ||
سپس مؤلف به اين نكته اشاره مىنمايد كه متعدى كردن افعال، تابع قاعده خاصى نبوده و بيشتر، حالت سماعى دارد و همانگونه كه فعل لازم امكان متعدى شدن را دارا مىباشد، فعل متعدى نيز با توجه به عواملى مىتواند به فعل لازم تبديل گردد. | سپس مؤلف به اين نكته اشاره مىنمايد كه متعدى كردن افعال، تابع قاعده خاصى نبوده و بيشتر، حالت سماعى دارد و همانگونه كه فعل لازم امكان متعدى شدن را دارا مىباشد، فعل متعدى نيز با توجه به عواملى مىتواند به فعل لازم تبديل گردد. | ||
== منابع== | == منابع== | ||
مقدمه و متن كتاب. | مقدمه و متن كتاب. |
ویرایش