پرش به محتوا

الأربعون حديثاَ (شيخ بهایى): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '== وابسته‌ها == {{وابسته‌ها}}')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۹: خط ۷۹:
الف)- توضيح لغات و يا معانى خاص واژگان يا قسمتى از روايت، مانند:
الف)- توضيح لغات و يا معانى خاص واژگان يا قسمتى از روايت، مانند:


1. مراد وى از فقه، داشتن بصيرت در امر دين است، معناى لغوى آن؛ يعنى «فهم» و نه معانى مصطلح آن، كه با استنباط احكام از منابع و ادله شرعى حاصل مى‌شود <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 117]</ref>.
#مراد وى از فقه، داشتن بصيرت در امر دين است، معناى لغوى آن؛ يعنى «فهم» و نه معانى مصطلح آن، كه با استنباط احكام از منابع و ادله شرعى حاصل مى‌شود <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 117]</ref>.
 
#الطاغوت: در اصل «طغووت» بر وزن فعلوت، از ماده طغيان است و آن، تجاوز از حد است و ريشه آن، «طيغوت» مى‌باشد و... <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.
2. الطاغوت: در اصل «طغووت» بر وزن فعلوت، از ماده طغيان است و آن، تجاوز از حد است و ريشه آن، «طيغوت» مى‌باشد و... <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.


ب)- توضيح مطالب صرفى و نحوى: شيخ بهايى، براى تفهيم بهتر حديث، از علم صرف و نحو، كامل بهره برده است؛ به‌عنوان نمونه، به ذكر نقل قول‌هايى از نحويون، به‌خصوص زمخشرى اكتفا مى‌كنيم:
ب)- توضيح مطالب صرفى و نحوى: شيخ بهايى، براى تفهيم بهتر حديث، از علم صرف و نحو، كامل بهره برده است؛ به‌عنوان نمونه، به ذكر نقل قول‌هايى از نحويون، به‌خصوص زمخشرى اكتفا مى‌كنيم:
 
#قربه نجيا: نجي بر وزن فعيل، از باب «ناجى يناجي مناجاة» و آن، گفتگوى سرى و پنهانى و رازگويى است و امكان دارد كه مصدر قرار داده شود و درهرصورت، حال است از فاعل قرب يا مفعول آن <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 119]</ref>.
1. قربه نجيا: نجي بر وزن فعيل، از باب «ناجى يناجي مناجاة» و آن، گفتگوى سرى و پنهانى و رازگويى است و امكان دارد كه مصدر قرار داده شود و درهرصورت، حال است از فاعل قرب يا مفعول آن <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 119]</ref>.
#إن من عبادي، من لا يصلحه إلا الفقر: صناعت ادبى و نحوى، ايجاب مى‌كند كه موصول، اسم «إن» باشد و جار و مجرور (من عبادي) خبر آن، ولى پوشيده نيست كه مقصود، آن نيست كه خبر دهد آن كه جز فقر به صلاحش نيست... پس اولى اين است كه ظرف، اسم «إن» و موصول، خبر آن باشد؛ هرچند كه خلاف متعارف بين نحويون است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.
 
#أشهر قلائل: با آنكه «أشهر»، از صيغه‌هاى جمع قله است و خود افاده معناى قلت مى‌كند، توصيف آن با «قلائل»، براى تأكيد و مبالغه كمى ايام است و كنايه از آن است كه عدد ماه‌هاى مذكور، كمتر به «سه» كه اقل مراتب جمع قله است، نزديك‌تر مى‌باشد <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.
2. إن من عبادي، من لا يصلحه إلا الفقر: صناعت ادبى و نحوى، ايجاب مى‌كند كه موصول، اسم «إن» باشد و جار و مجرور (من عبادي) خبر آن، ولى پوشيده نيست كه مقصود، آن نيست كه خبر دهد آن كه جز فقر به صلاحش نيست... پس اولى اين است كه ظرف، اسم «إن» و موصول، خبر آن باشد؛ هرچند كه خلاف متعارف بين نحويون است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.
 
3. أشهر قلائل: با آنكه «أشهر»، از صيغه‌هاى جمع قله است و خود افاده معناى قلت مى‌كند، توصيف آن با «قلائل»، براى تأكيد و مبالغه كمى ايام است و كنايه از آن است كه عدد ماه‌هاى مذكور، كمتر به «سه» كه اقل مراتب جمع قله است، نزديك‌تر مى‌باشد <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.


شيخ بهايى، در كنار استفاده از آيات قرآن و احاديث معصومين(ع)، به‌مناسبت بحث، از اشعار و داستان يا حكايت هم، براى شرح روايات، كمك جسته است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 20]</ref>.
شيخ بهايى، در كنار استفاده از آيات قرآن و احاديث معصومين(ع)، به‌مناسبت بحث، از اشعار و داستان يا حكايت هم، براى شرح روايات، كمك جسته است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 20]</ref>.
خط ۱۰۱: خط ۹۷:
ه)- نظرات خاص و نكات ويژه‌اى كه شيخ بهايى، در ذيل برخى روايات آورده است:
ه)- نظرات خاص و نكات ويژه‌اى كه شيخ بهايى، در ذيل برخى روايات آورده است:


1. امانت‌دارى در نقل مطالب: مؤلف در هر كجاى كتاب كه از نظر كسى استفاده كرده، نام و منبع آن را به‌صورت كامل، ذكر كرده است؛ براى نمونه، در معناى واژه «يمن»، سه احتمال آورده است و در پايان مى‌گويد: اين وجوه سه‌گانه را مرحوم طبرسى در «مجمع البيان» آورده است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 123]</ref>.
#امانت‌دارى در نقل مطالب: مؤلف در هر كجاى كتاب كه از نظر كسى استفاده كرده، نام و منبع آن را به‌صورت كامل، ذكر كرده است؛ براى نمونه، در معناى واژه «يمن»، سه احتمال آورده است و در پايان مى‌گويد: اين وجوه سه‌گانه را مرحوم طبرسى در «مجمع البيان» آورده است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 123]</ref>.
 
#نقل قول از افراد مختلف و نقد آراى بزرگان.
2. نقل قول از افراد مختلف و نقد آراى بزرگان.
#عمل به احاديث ضعيف.
 
#جمع بين احاديثى كه در ظاهر، با هم منافات دارند.
3. عمل به احاديث ضعيف.
#تعامل با اهل سنت و احيانا نقد و رد منصفانه.
 
#نقل قول فراوان از پدر خود، به‌مناسبت‌هاى گوناگون كه تواضع و فروتنى وى را نسبت به پدر، نمايان مى‌سازد.
4. جمع بين احاديثى كه در ظاهر، با هم منافات دارند.
#نقل مباحث رياضى و عددى در كتاب.
 
#بهره بردن از زبان شعر در بيان معانى روايات معصومين(ع) <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.
5. تعامل با اهل سنت و احيانا نقد و رد منصفانه.
 
6. نقل قول فراوان از پدر خود، به‌مناسبت‌هاى گوناگون كه تواضع و فروتنى وى را نسبت به پدر، نمايان مى‌سازد.
 
7. نقل مباحث رياضى و عددى در كتاب.
 
8. بهره بردن از زبان شعر در بيان معانى روايات معصومين(ع) <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان]</ref>.


دقت در گزينش روايات و تبيين نكات مبهم و متشابه آن‌ها، نشان‌دهنده توانايى مؤلف بوده و زمينه‌ساز استقبال از كتاب گشته است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 126]</ref>.
دقت در گزينش روايات و تبيين نكات مبهم و متشابه آن‌ها، نشان‌دهنده توانايى مؤلف بوده و زمينه‌ساز استقبال از كتاب گشته است <ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/365041 همان، ص 126]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش