۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
اختيار معرفة الرجال (تحقیق رجایی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'رجایی، سید مهدی' به 'رجایی، مهدی'
جز (جایگزینی متن - 'میرداماد، محمدباقر بن محمد' به 'میرداماد، سید محمدباقر بن محمد') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رجایی، سید مهدی' به 'رجایی، مهدی') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
[[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد]] (مصحح) | [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد]] (مصحح) | ||
[[رجایی، | [[رجایی، مهدی]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =BP 115 /ک5 م6016 1363 | | کد کنگره =BP 115 /ک5 م6016 1363 | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| مکان نشر =قم - ایران | | مکان نشر =قم - ایران | ||
| سال نشر = 1404 ق | | سال نشر = 1404 ق | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00636AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00636AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =2 | | تعداد جلد =2 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =00636 | ||
| کتابخوان همراه نور =00636 | | کتابخوان همراه نور =00636 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اختيار معرفة الرجال'''، همان‌گونه كه از نامش پيداست، شرح يا تعليقه‌اى است از [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد |سيّد محمّدباقر حسینى استرآبادى]]، معروف به [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]]، بر کتاب رجالى معروف كشى. این کتاب در قرن دهم هجرى و به زبان عربى نوشته شده و جامعيّت شخصيت [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] باعث قدر و قيمت مضاعف آن مى‌باشد. با اينكه [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] بيشتر به یک فيلسوف و حكيم اشراقى شهرت دارد تا یک فقيه يا رجالى، امّا جامعيّت وى بيش از این حرف‌ها بوده و باعث بر جاى ماندن آثار مختلفى از وى در علوم و فنون گوناگون شده است كه کتاب حاضر یکى از ده‌ها مورد مذكور است. | '''اختيار معرفة الرجال'''، همان‌گونه كه از نامش پيداست، شرح يا تعليقه‌اى است از [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد |سيّد محمّدباقر حسینى استرآبادى]]، معروف به [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]]، بر کتاب رجالى معروف كشى. این کتاب در قرن دهم هجرى و به زبان عربى نوشته شده و جامعيّت شخصيت [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] باعث قدر و قيمت مضاعف آن مى‌باشد. با اينكه [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] بيشتر به یک فيلسوف و حكيم اشراقى شهرت دارد تا یک فقيه يا رجالى، امّا جامعيّت وى بيش از این حرف‌ها بوده و باعث بر جاى ماندن آثار مختلفى از وى در علوم و فنون گوناگون شده است كه کتاب حاضر یکى از ده‌ها مورد مذكور است. | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۶: | ||
محمّد بن سنان، به عنوان یکى از روات حديث مذكور، ديگر نكته‌اى است كه شارح در موردش قلم‌فرسايى نموده است. الختلى، سليمان الخطابى كه شيخ آن را در کتاب الرجال در میان اصحاب امام كاظم(ع) آورده و سوید نسائى، ديگر اشخاص مورد بحث شارح در این قسمت مى‌باشند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/6 همان، ص 6]</ref> | محمّد بن سنان، به عنوان یکى از روات حديث مذكور، ديگر نكته‌اى است كه شارح در موردش قلم‌فرسايى نموده است. الختلى، سليمان الخطابى كه شيخ آن را در کتاب الرجال در میان اصحاب امام كاظم(ع) آورده و سوید نسائى، ديگر اشخاص مورد بحث شارح در این قسمت مى‌باشند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/6 همان، ص 6]</ref> | ||
روايت چهارم كشى كه از على بن سوید النسائى است، به این شرح مى‌باشد: «قال كتب إلى ابوالحسن الاول و هو في السجن و امّا ما ذكرت يا على ممن تأخذ معالم دينك: لا تأخذن معالم دينك عن غير شيعتنا فانك إن تعديتهم أخذت دينك عن الخائنين الذين خانوا الله و رسوله و خانوا أماناتهم انهم اؤتمنوا على کتاب الله جل و علا فحرفوه و بدلوه فعليهم لعنةالله و لعنة رسوله و لعنة ملائكته و لعنة آبائى الكرام البررة و لعنتى و لعنة شيعتى إلى يوم القيامة».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/7 همان، ص7]</ref> این حديث هم كه نوعى برحذر داشتن از اخذ روايت از خائنين و افراد غير معتمد است به لحاظ لفظ خانوا مورد بحث شارح قرار گرفته است. او مى‌گوید: شايد لفظ خوّنوا بوده است از باب تفعيل، امّا خانوا أماناتهم همان‌گونه كه در بسيارى از نسخه‌ها آمده، از خيانت در مقابل امانت مى‌باشد. او تعبير صاحب كشاف را در این مورد آورده و به چندين آيه از قرآن كريم درباره‌ى آن استناد مى‌نمايد؛ از جمله آيه‌ى 27 سوره‌ى انفال كه مى‌گوید: '''لا تخونوا الله و الرّسول و تخونوا أماناتكم'''.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/8 همان، ص8]</ref> | روايت چهارم كشى كه از على بن سوید النسائى است، به این شرح مى‌باشد: «قال كتب إلى ابوالحسن الاول و هو في السجن و امّا ما ذكرت يا على ممن تأخذ معالم دينك: لا تأخذن معالم دينك عن غير شيعتنا فانك إن تعديتهم أخذت دينك عن الخائنين الذين خانوا الله و رسوله و خانوا أماناتهم انهم اؤتمنوا على کتاب الله جل و علا فحرفوه و بدلوه فعليهم لعنةالله و لعنة رسوله و لعنة ملائكته و لعنة آبائى الكرام البررة و لعنتى و لعنة شيعتى إلى يوم القيامة».<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/7 همان، ص7]</ref> این حديث هم كه نوعى برحذر داشتن از اخذ روايت از خائنين و افراد غير معتمد است به لحاظ لفظ خانوا مورد بحث شارح قرار گرفته است. او مى‌گوید: شايد لفظ خوّنوا بوده است از باب تفعيل، امّا خانوا أماناتهم همان‌گونه كه در بسيارى از نسخه‌ها آمده، از خيانت در مقابل امانت مى‌باشد. او تعبير صاحب كشاف را در این مورد آورده و به چندين آيه از قرآن كريم درباره‌ى آن استناد مى‌نمايد؛ از جمله آيه‌ى 27 سوره‌ى انفال كه مى‌گوید:'''لا تخونوا الله و الرّسول و تخونوا أماناتكم'''.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/8 همان، ص8]</ref> | ||
«أؤتمنوا»، ديگر لفظ مورد توجه شارح است كه مى‌گوید: از باب افتعال و از امانت مى‌باشد و صيغه‌ى مجهول است. آيه‌ى 11 سوره‌ى يوسف هم شاهدى بر این لفظ مى‌باشد. | «أؤتمنوا»، ديگر لفظ مورد توجه شارح است كه مى‌گوید: از باب افتعال و از امانت مى‌باشد و صيغه‌ى مجهول است. آيه‌ى 11 سوره‌ى يوسف هم شاهدى بر این لفظ مى‌باشد. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۴: | ||
در حديث هفتم اسم حاتم بن ماهویه به عنوان یکى از روات حديث است كه مورد نظر شارح است. هشتمین روايت كشّى درباره‌ى شرطة الخمیس است، كه یکى از مباحث مهم درباره‌ى اصحاب امیرالمؤمنين(ع) مى‌باشد. ما به خاطر اهمیّت آن، عين حديث را آورده و توضيحاتى در مورد این گروه بيان مى‌كنيم، سپس مى‌پردازيم به توضيحات [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]]: «نَصْر بن الصباح البلغى، قال: حدثنا احمد بن محمّد بن عيسى، عن الحسين بن سعيد عن اسماعيل بن بزيع عن أبى الجارود، قال قلت للاصبغ بن نباتة ما كان منزلة هذا الرجل فیکم؟ قال: ما أدرى ما تقول الا أن سيوفنا كانت على عواتقنا فمن اومى اليه ضربناه بها و كان يقول لنا تشرطوا فو الله ما اشتراطكم لذهب و لا لفضة و ما اشتراطكم الّا للموت انّ قوماً من قبلكم من بنى اسرائيل تشارطوا بينهم فما مات أحدٌ منهم حتى كان نبىّ قومه او نبىّ قريته او نبىّ نفسه و انّكم بمنزلتهم غير انّكم لستم بأنبياء». روايت مذكور همان‌گونه كه ملاحظه شد سؤالى است از اصبغ بن نباتة به عنوان یکى از افراد معاهده‌ى شرطة الخمیس. | در حديث هفتم اسم حاتم بن ماهویه به عنوان یکى از روات حديث است كه مورد نظر شارح است. هشتمین روايت كشّى درباره‌ى شرطة الخمیس است، كه یکى از مباحث مهم درباره‌ى اصحاب امیرالمؤمنين(ع) مى‌باشد. ما به خاطر اهمیّت آن، عين حديث را آورده و توضيحاتى در مورد این گروه بيان مى‌كنيم، سپس مى‌پردازيم به توضيحات [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]]: «نَصْر بن الصباح البلغى، قال: حدثنا احمد بن محمّد بن عيسى، عن الحسين بن سعيد عن اسماعيل بن بزيع عن أبى الجارود، قال قلت للاصبغ بن نباتة ما كان منزلة هذا الرجل فیکم؟ قال: ما أدرى ما تقول الا أن سيوفنا كانت على عواتقنا فمن اومى اليه ضربناه بها و كان يقول لنا تشرطوا فو الله ما اشتراطكم لذهب و لا لفضة و ما اشتراطكم الّا للموت انّ قوماً من قبلكم من بنى اسرائيل تشارطوا بينهم فما مات أحدٌ منهم حتى كان نبىّ قومه او نبىّ قريته او نبىّ نفسه و انّكم بمنزلتهم غير انّكم لستم بأنبياء». روايت مذكور همان‌گونه كه ملاحظه شد سؤالى است از اصبغ بن نباتة به عنوان یکى از افراد معاهده‌ى شرطة الخمیس. | ||
شرطة الخمیس نام پيمانى بود كه گروهى از اصحاب كه تعدادشان را تا چهل هزار نفر هم نوشته‌اند، پيمان بسته بودند كه تا پاى جان در كنار [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مانده و تا آخرين قطره‌ى خون مدافع حضرت بوده و به فرامین حضرت عمل كنند. اصبغ بن نباتة، در این روايت مى‌گوید: جايگاه [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] در نزد ما به گونه‌اى است كه همواره شمشيرهایمان در كنارمان بوده و به هر سو كه او اشاره كند، حمله‌ور مى‌شویم. شارح، الفاظ«الا ان سيوفنا، تشرطوا و من تشارطوا» را مورد بررسى قرار داده و به عبارت ديگرى كه در نسخه‌ى ديگر از روايت آمده اشاره مى‌نمايد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/24 | شرطة الخمیس نام پيمانى بود كه گروهى از اصحاب كه تعدادشان را تا چهل هزار نفر هم نوشته‌اند، پيمان بسته بودند كه تا پاى جان در كنار [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] مانده و تا آخرين قطره‌ى خون مدافع حضرت بوده و به فرامین حضرت عمل كنند. اصبغ بن نباتة، در این روايت مى‌گوید: جايگاه [[علی بن ابیطالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] در نزد ما به گونه‌اى است كه همواره شمشيرهایمان در كنارمان بوده و به هر سو كه او اشاره كند، حمله‌ور مى‌شویم. شارح، الفاظ«الا ان سيوفنا، تشرطوا و من تشارطوا» را مورد بررسى قرار داده و به عبارت ديگرى كه در نسخه‌ى ديگر از روايت آمده اشاره مى‌نمايد.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/24 همان، ص24-ص25]</ref> | ||
سلمان فارسی، اوّلين نفرى است كه كشى در مورد او رواياتى را آورده و از وثاقت و جلالت قدر وى پرده برداشته است. اوّلين روايت از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] است كه فرموده: «كان الناس اهل ردة بعد النبى صلى‌الله‌عليه‌وآله الا ثلاثة فقلت: و من الثلاثة؟ فقال: المقداد بن الاسود و أبو ذر الغفارى و سلمان الفارسی، ثم عرف النّاس بعد يسير، قال: هؤلاء الذين دارت عليهم الرحا». شارح، چند لفظ از جمله ابوذر غفارى را تشريح كرده و در مورد الفاظ مطرح شده در حديث این چنين مى‌گوید: ثم عرف النّاس بعد يسير؛ يعنى كسانى كه متنبه شدند، شناختند و يقين كرده و از حق تبعيت كردند و به سوى امیرالمؤمنين(ع) برگشتند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/26 | سلمان فارسی، اوّلين نفرى است كه كشى در مورد او رواياتى را آورده و از وثاقت و جلالت قدر وى پرده برداشته است. اوّلين روايت از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] است كه فرموده: «كان الناس اهل ردة بعد النبى صلى‌الله‌عليه‌وآله الا ثلاثة فقلت: و من الثلاثة؟ فقال: المقداد بن الاسود و أبو ذر الغفارى و سلمان الفارسی، ثم عرف النّاس بعد يسير، قال: هؤلاء الذين دارت عليهم الرحا». شارح، چند لفظ از جمله ابوذر غفارى را تشريح كرده و در مورد الفاظ مطرح شده در حديث این چنين مى‌گوید: ثم عرف النّاس بعد يسير؛ يعنى كسانى كه متنبه شدند، شناختند و يقين كرده و از حق تبعيت كردند و به سوى امیرالمؤمنين(ع) برگشتند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/26 همان، ص26-27]</ref> | ||
در مورد سلمان فارسی، چندين روايت ديگر هم هست. بعد از وى به ترتيب ابوذر غفارى، عمار، حذيفه، سهل بن حنيف، ابوايّوب انصارى و عبدالله بن مسعود ديگر افرادى هستند كه رواياتى در موردشان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/27 | در مورد سلمان فارسی، چندين روايت ديگر هم هست. بعد از وى به ترتيب ابوذر غفارى، عمار، حذيفه، سهل بن حنيف، ابوايّوب انصارى و عبدالله بن مسعود ديگر افرادى هستند كه رواياتى در موردشان آمده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/27 همان، ص27]</ref> | ||
در مورد این عبارت كشى درباره ابوالهيثم بن التيهان كه گفته او از سابقين بوده كه به سوى [[امام على(ع)|امیرالمؤمنين(ع)]] برگشتند،<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/181 | در مورد این عبارت كشى درباره ابوالهيثم بن التيهان كه گفته او از سابقين بوده كه به سوى [[امام على(ع)|امیرالمؤمنين(ع)]] برگشتند،<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/181 همان، ص181]</ref> شارح مى‌گوید: این افراد، پانزده نفر بودند كه یکى از آنها ابوالهيثم مى‌باشد. بلال و صهيب مولیان، اسامة بن يزيد، ابوسعيد الخدرى، جابر بن عبدالله الانصارى، ديگر افراد مطرح شده در رجال كشى هستند.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13204/1/182 همان، ص182-183]</ref> | ||
از تابعين و اصحاب امیرالمؤمنين(ع) نيز زيد بن صوحان، صعصعة بن صوحان، جندب بن زهير، عبدالله بن بديل، محمّد بن ابى حذيفة، قنبر و حبيب بن مظاهر و میثم تمّار نامشان به چشم مى‌خورد. | از تابعين و اصحاب امیرالمؤمنين(ع) نيز زيد بن صوحان، صعصعة بن صوحان، جندب بن زهير، عبدالله بن بديل، محمّد بن ابى حذيفة، قنبر و حبيب بن مظاهر و میثم تمّار نامشان به چشم مى‌خورد. | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۱: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[اختيار معرفة الرجال (تصحیح مصطفوی)]] | [[اختيار معرفة الرجال (تصحیح مصطفوی)]] | ||
[[شرح رجال الكشي]] | |||
[[رجال کشی (ترجمه مبینی)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||