پرش به محتوا

مباني تحرير الوسيلة امام خمینی(ره): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'امام خمینی (ره)' به 'امام خمینی(ره)'
جز (جایگزینی متن - 'اسلامي' به 'اسلامى')
جز (جایگزینی متن - 'امام خمینی (ره)' به 'امام خمینی(ره)')
خط ۴۴: خط ۴۴:
نویسنده در مقدمه کتاب در رابطه با نگارش کتاب ارزشمند [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] توسط [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] می‌نویسد: و چون [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] (ره) کتاب [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقیة]] را در زندان نوشت، امام عظیم هم ما که خداوند ضریحش را پرنور گرداند، این کتاب را زمانی که از سوی حکومت بیدادگر طاغوت در شهر بورسای ترکیه تبعید بود تألیف کرد و تنها «[[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)|وسیلة النجاة]]»، «[[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|العروة الوثقی]]» و «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعة]]» در اختیار او بود. بله در دست مبارکش تنها این سه کتاب بود، ولیکن نفس علویّه‌اش اگر خزانه علوم حقه و قبلش محل نزول الهام (نکت في‌ القلب‌) و تحدیث (نقر في الاسماع) نبود<ref>ر.ک: شاکر، محمدتقی؛ برنجکار، رضا؛ ص162</ref>‏.
نویسنده در مقدمه کتاب در رابطه با نگارش کتاب ارزشمند [[تحرير الوسیلة|تحریر الوسیله]] توسط [[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] می‌نویسد: و چون [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] (ره) کتاب [[اللمعة الدمشقية في فقه الإمامية|اللمعة الدمشقیة]] را در زندان نوشت، امام عظیم هم ما که خداوند ضریحش را پرنور گرداند، این کتاب را زمانی که از سوی حکومت بیدادگر طاغوت در شهر بورسای ترکیه تبعید بود تألیف کرد و تنها «[[وسيلة النجاة مع تعاليق الإمام الخميني(ره)|وسیلة النجاة]]»، «[[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|العروة الوثقی]]» و «[[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعة]]» در اختیار او بود. بله در دست مبارکش تنها این سه کتاب بود، ولیکن نفس علویّه‌اش اگر خزانه علوم حقه و قبلش محل نزول الهام (نکت في‌ القلب‌) و تحدیث (نقر في الاسماع) نبود<ref>ر.ک: شاکر، محمدتقی؛ برنجکار، رضا؛ ص162</ref>‏.


[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی (ره)]] که‌ از دیرباز بر وسیلة النجاة حاشیه نگاشته بود، در تبعیدگاه خویش در ترکیه، حواشی خود را‌ داخل‌ متن نمود و بر آن، ابواب و مسائل بسیار افزود و نام آن را تحریر‌ الوسیله‌ نهاد. امام(ره) در حالی که به‌جز وسیله و عروة الوثقی و وسائل، کتابی دیگر در‌ اختیار‌ نداشت و از ارتباط با جهان خارج‌ هم‌ ممنوع بود‌ مسائل‌ امربه‌معروف و نهی از‌ منکر، نماز جمعه، دفاع و جهاد، قضا، حدود، قصاص، دیات، مسائل مستحدثه و بسیاری از احکام حج‌ را‌ بر آن افزود و بدین‌گونه این‌ کتاب، یک‌ دوره‌ کامل‌ فقه فتوایی گردیده‌ است‌<ref>ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین. ص129</ref>‏.
[[موسوی خمینی، سید روح‌الله|امام خمینی(ره)]] که‌ از دیرباز بر وسیلة النجاة حاشیه نگاشته بود، در تبعیدگاه خویش در ترکیه، حواشی خود را‌ داخل‌ متن نمود و بر آن، ابواب و مسائل بسیار افزود و نام آن را تحریر‌ الوسیله‌ نهاد. امام(ره) در حالی که به‌جز وسیله و عروة الوثقی و وسائل، کتابی دیگر در‌ اختیار‌ نداشت و از ارتباط با جهان خارج‌ هم‌ ممنوع بود‌ مسائل‌ امربه‌معروف و نهی از‌ منکر، نماز جمعه، دفاع و جهاد، قضا، حدود، قصاص، دیات، مسائل مستحدثه و بسیاری از احکام حج‌ را‌ بر آن افزود و بدین‌گونه این‌ کتاب، یک‌ دوره‌ کامل‌ فقه فتوایی گردیده‌ است‌<ref>ر.ک: انصاری قمی، ناصرالدین. ص129</ref>‏.


در اصل قضا و حکم غیابی، تمام فقهای شیعه و فقهای عامه به جز ابوحنیفه با هم توافق دارند، اما در مبانی و ادله آن‌ها اختلاف وجود دارد. موافقان ادله‌ای را مطرح‌ می‌کنند‌ که حتی برخی علمای شیعه هم در آن مناقشه می‌کنند. این ادله شامل عموم نص، اطلاق ادله حجیت بینه، نفی ضرر و اجماع و برخی از روایات است<ref>‏حاجی حسینی، حسین، ص56</ref>‏. مهم‌ترین دلیلی که باعث شده‌ حکم‌ غیابی‌ از اصل اولی عدم نفوذ حکم غیابی خارج شود، روایاتی است‌ که‌ فقها به آن‌ها استناد کرده‌اند. البته برخی از این روایات به‌صراحت، دال بر جواز حکم‌ غیابی‌ است‌ و برخی دیگر، دلالت صریح بر این مطلب ندارند. از جمله این روایات روایت محمد بن مسلم عن ابی‌جعفر(ع) است که فقهایی که به روایت جمیل بن دراج استناد کرده‌اند، در ادامه به این روایت نیز استناد جسته‌اند. [[مؤمن قمی، محمد|مؤمن قمی]] از جمله فقهای معاصر است که به این روایت‌ استناد‌ کرده‌ است. وی دلالت خبر جمیل بن دراج را واضح اما خبر محمد بن مسلم را دارای ظهور ابتدایی نمی‌داند<ref>‏حاجی حسینی، حسین، ص60 و 63؛ متن کتاب، جلد1، ص144</ref>‏.
در اصل قضا و حکم غیابی، تمام فقهای شیعه و فقهای عامه به جز ابوحنیفه با هم توافق دارند، اما در مبانی و ادله آن‌ها اختلاف وجود دارد. موافقان ادله‌ای را مطرح‌ می‌کنند‌ که حتی برخی علمای شیعه هم در آن مناقشه می‌کنند. این ادله شامل عموم نص، اطلاق ادله حجیت بینه، نفی ضرر و اجماع و برخی از روایات است<ref>‏حاجی حسینی، حسین، ص56</ref>‏. مهم‌ترین دلیلی که باعث شده‌ حکم‌ غیابی‌ از اصل اولی عدم نفوذ حکم غیابی خارج شود، روایاتی است‌ که‌ فقها به آن‌ها استناد کرده‌اند. البته برخی از این روایات به‌صراحت، دال بر جواز حکم‌ غیابی‌ است‌ و برخی دیگر، دلالت صریح بر این مطلب ندارند. از جمله این روایات روایت محمد بن مسلم عن ابی‌جعفر(ع) است که فقهایی که به روایت جمیل بن دراج استناد کرده‌اند، در ادامه به این روایت نیز استناد جسته‌اند. [[مؤمن قمی، محمد|مؤمن قمی]] از جمله فقهای معاصر است که به این روایت‌ استناد‌ کرده‌ است. وی دلالت خبر جمیل بن دراج را واضح اما خبر محمد بن مسلم را دارای ظهور ابتدایی نمی‌داند<ref>‏حاجی حسینی، حسین، ص60 و 63؛ متن کتاب، جلد1، ص144</ref>‏.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش