۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
عکبری، عبدالله بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'کسب علم و دانش' به 'تحصیلات') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |حسین | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |538ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |بغداد | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |[[ابن عصار]] | ||
[[ابويعلى صغير]] | |||
[[ابوحكيم نهروانى حنبلى]] | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۴۷: | خط ۵۱: | ||
</div> | </div> | ||
'''اَبوالْبَقاءِ عُكْبَرى، محب‌الدين عبدالله بن حسين بن عبدالله'''، نحوى و فقيه حنبلى | '''اَبوالْبَقاءِ عُكْبَرى، محب‌الدين عبدالله بن حسين بن عبدالله''' (538-616ق)، نحوى و فقيه حنبلى | ||
== ولادت == | |||
خاندانش از عُكْبَرا (شهرى كوچك در نزدیکى بغداد) برخاستند، اما خود در سال 538ق در بغداد به دنيا آمد و در همان‌جا پرورش يافت. از اين‌رو وى را در نسبت به باب الاَزَج (از محلات بغداد) اَزَجى نيز خوانده‌اند. | |||
==تحصیلات== | ==تحصیلات== | ||
در كودكى به علت ابتلا به ابله از بينايى محروم شد. با اين حال، از همان اوان جوانى به كسب علوم مختلف پرداخت. ادب عربى و نحو را از ابومحمد ابن خشّاب و ابوالبركات ابن | در كودكى به علت ابتلا به ابله از بينايى محروم شد. با اين حال، از همان اوان جوانى به كسب علوم مختلف پرداخت. ادب عربى و نحو را از ابومحمد ابن خشّاب و [[ابوالبركات ابن نجاح]]، لغت را نزد [[ابن عصار]]، قرائات را از [[ابوالحسن بطائحى]] و فقه را نزد [[ابوحكيم نهروانى حنبلى]] و [[ابويعلى صغير]] فراگرفت و از ابن بطّى، ابوزرعه مقدسى، ابن هيبره وزير و ابوبكر ابن نقور حديث شنيد و در تمامى اين علوم تبحر يافت. | ||
وى علاوه بر نحو، لغت، فقه و قرائات قرآن، در علم فرائض، حساب، جبر و مقابله و ادبيات نيز صاحب اطلاع بود، تا آن‌جا كه [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] مشكلات خود را در ادبيات بر او عرضه مى‌كرد. ابوالفرج ابن حنبلى، ابوالبقاء را در تمامى اين علوم امام مى‌خواند. گويند كه او در 9 علم نظر مى‌داد. آوازه شهرتش در زمان حيات، از مرزها گذشت و از اقطار مختلف سرزمين‌هاى اسلامى، طالبان براى فراگيرى علم به سوى او مى‌شتافتند. ياقوت او را استاد و پيشواى عصر مى‌خواند و ابن نجار، ضمن اشاره به ملازمت طولانى خود با او، تصريح مى‌كند كه بسيارى از تأليفاتش را نزد او قرائت كرده است. از ديگر كسانى كه نزد او علوم مختلف چون فقه، ادب و حديث فراگرفتند، مى‌توان ابن ابى الجيش، ابن دبيثى، پياءالدين مقدسى، جمال‌الدين ابن صيرفى و ابوالفرج ابن حنبلى را نام برد. او همچنين مدتى معيد ابوالفرج [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] در مدرسه باب الازج بود. | وى علاوه بر نحو، لغت، فقه و قرائات قرآن، در علم فرائض، حساب، جبر و مقابله و ادبيات نيز صاحب اطلاع بود، تا آن‌جا كه [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] مشكلات خود را در ادبيات بر او عرضه مى‌كرد. ابوالفرج ابن حنبلى، ابوالبقاء را در تمامى اين علوم امام مى‌خواند. گويند كه او در 9 علم نظر مى‌داد. آوازه شهرتش در زمان حيات، از مرزها گذشت و از اقطار مختلف سرزمين‌هاى اسلامى، طالبان براى فراگيرى علم به سوى او مى‌شتافتند. ياقوت او را استاد و پيشواى عصر مى‌خواند و ابن نجار، ضمن اشاره به ملازمت طولانى خود با او، تصريح مى‌كند كه بسيارى از تأليفاتش را نزد او قرائت كرده است. از ديگر كسانى كه نزد او علوم مختلف چون فقه، ادب و حديث فراگرفتند، مى‌توان ابن ابى الجيش، ابن دبيثى، پياءالدين مقدسى، جمال‌الدين ابن صيرفى و ابوالفرج ابن حنبلى را نام برد. او همچنين مدتى معيد ابوالفرج [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] در مدرسه باب الازج بود. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۹: | ||
با وجود رواج آثار متعدد ابوالبقاء، در مورد مذهب نحوى او بين محققان معاصر تشتت بسيارى ديده مى‌شود. ديدگاه او در كتاب‌هايش بيشتر به مكتب بصره گرايش دارد. وى به تقويت و تبيين آراء علماى اين مكتب پرداخته است و حجم بسيارى از تأليفاتش را بيان، شرح و تلخيص آراءِ كسانى چون [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، ابوعلى فارسى و ابن جنى تشكيل مى‌دهد. لذا عموماً او را عالمى بصرى مى‌خوانند، ليكن معاصرانى كه قائل بر وجود مكتب بغداد هستند و علمايى چون ابوعلى فارسى، ابن جنى، ابن سراج و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] را با بغدادى مذهب مى‌دانند، او را نيز به اعتبار عناوين آثارش و همچنين تأييد برخى آراء كوفيان، پيرو مكتب بغداد مى‌دانند، اما امر غريب‌تر وجود كتابى در شرح ديوان متنبى منسوب به ابوالبقاء است كه شارح در مواضع مختلف آن، به صراحت خود را از كوفيان مى‌شمرد و همين امر سبب گرديده است تا برخى ابوالبقاء را بدون توجه به ديگر آثارش، پيرو مكتب كوفى بنامند. | با وجود رواج آثار متعدد ابوالبقاء، در مورد مذهب نحوى او بين محققان معاصر تشتت بسيارى ديده مى‌شود. ديدگاه او در كتاب‌هايش بيشتر به مكتب بصره گرايش دارد. وى به تقويت و تبيين آراء علماى اين مكتب پرداخته است و حجم بسيارى از تأليفاتش را بيان، شرح و تلخيص آراءِ كسانى چون [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبويه]]، ابوعلى فارسى و ابن جنى تشكيل مى‌دهد. لذا عموماً او را عالمى بصرى مى‌خوانند، ليكن معاصرانى كه قائل بر وجود مكتب بغداد هستند و علمايى چون ابوعلى فارسى، ابن جنى، ابن سراج و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] را با بغدادى مذهب مى‌دانند، او را نيز به اعتبار عناوين آثارش و همچنين تأييد برخى آراء كوفيان، پيرو مكتب بغداد مى‌دانند، اما امر غريب‌تر وجود كتابى در شرح ديوان متنبى منسوب به ابوالبقاء است كه شارح در مواضع مختلف آن، به صراحت خود را از كوفيان مى‌شمرد و همين امر سبب گرديده است تا برخى ابوالبقاء را بدون توجه به ديگر آثارش، پيرو مكتب كوفى بنامند. | ||
==وفات== | |||
وى در سال 616ق از دنيا رفت. | |||
== آثار== | == آثار== | ||
| خط ۹۰: | خط ۱۰۱: | ||
# المحصّل فى شرح المفصّل [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] | # المحصّل فى شرح المفصّل [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] | ||
# الموجز فى ايضاح الشعر الملغز | # الموجز فى ايضاح الشعر الملغز | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||