۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أهل‌البيت علیهم‌السلام من کتاب أعيان الشيعة: تفاوت میان نسخه‌ها
أهل‌البيت علیهم‌السلام من کتاب أعيان الشيعة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۲ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۰۰
، ۲۲ آوریل ۲۰۲۱بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''أهل‌البيت من أعيان الشيعة'''، تألیف سید محسن امین عاملی (متوفی 1371ق)، مجموعه پنج جلدی حاوی سیره و تاریخ اهل‌بیت(ع) است. این اثر توسط المجمع العالمي لأهل‌البيت(ع)، از کتاب | '''أهل‌البيت من أعيان الشيعة'''، تألیف [[امین، سید محسن|سید محسن امین عاملی]] (متوفی 1371ق)، مجموعه پنج جلدی حاوی سیره و تاریخ اهل‌بیت(ع) است. این اثر توسط المجمع العالمي لأهل‌البيت(ع)، از کتاب «[[أعيان الشيعة (53 جلدی)|أعيان الشيعة]]» استخراج شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
جلد اول به سیره رسول‌الله(ص) و فاطمه زهرا(س)، جلدهای دوم و سوم به سیره امام علی(ع) و جلدهای چهارم و پنجم به سیره دیگر امامان اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. | جلد اول به سیره رسول‌الله(ص) و فاطمه زهرا(س)، جلدهای دوم و سوم به سیره امام علی(ع) و جلدهای چهارم و پنجم به سیره دیگر امامان اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. | ||
نویسنده سیره اهل‌بیت(ع) را با استفاده از منابعی چون | |||
نویسنده سیره اهل‌بیت(ع) را با استفاده از منابعی چون «[[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|الإرشاد]]» [[مفید، محمد بن محمد|شیخ مفید]]، «[[إعلام الوری بأعلام الهدی|إعلام الوری]]» [[طبرسی، فضل بن حسن|شیخ طبرسی]]، «[[كتاب الآل]]» [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]]، «[[مواليد أهل‌البيت]]» [[ابن خشاب، عبدالله بن احمد|ابن خشاب]] و دیگر منابع معتبر از ولادت تا شهادت استخراج کرده است. | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه کتاب، از مشارکت مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در برطرف کردن غبار تشویش و گمراهی از تاریخ و سیره رسول‌الله(ص) و خاندان بابرکتش سخن رفته است. از بهترین کتبی که در این زمینه از فقها و علمای مکتب اهل‌بیت(ع) تألیف شده، کتاب ارزشمند | در مقدمه کتاب، از مشارکت مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در برطرف کردن غبار تشویش و گمراهی از تاریخ و سیره رسول‌الله(ص) و خاندان بابرکتش سخن رفته است. از بهترین کتبی که در این زمینه از فقها و علمای مکتب اهل‌بیت(ع) تألیف شده، کتاب ارزشمند «[[أعيان الشيعة (53 جلدی)|أعيان الشيعة]]» است. [[امین، سید محسن|آیت‌الله سید محسن امین عاملی]] در مطلع این کتاب به‌تفصیل سیره اهل‌بیت(ع) را مطرح کرده است. مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) تصمیم گرفت که تحقیق و استخراج مصادر آن را به شکل مستقل و به‌صورت موسوعه تاریخی پنج جزئی ارائه نماید که مستندی از سیره چهارده معصوم(ع) باشد<ref>ر.ک: مقدمه ناشر (كلمة المجمع)، ج1، ص8-7</ref>. | ||
تحقیق و مستندسازی جزء اول توسط شیخ عبدالامیر کمال و بخش مربوط به حضرت زهرا(س) توسط سید یونس عگله موسوی، استخراج برخی نصوص نیز توسط حسین رفعت صالحی انجام شده است. | |||
تحقیق چهار جزء دیگر به قلم [[سید یونس عگله موسوی]]، [[حصینی موسوی، سید عبدالرحیم|سید عبدالرحیم موسوی حصینی]] و [[حسین رفعت صالحی]] انجام شده است. تحقیق هر پنج جلد نیز تحت اشراف علمی [[حکیم، سید منذر|سید منذر حکیم]] انجام شده است<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | |||
تحقیق چهار جزء دیگر به قلم سید یونس عگله موسوی، سید عبدالرحیم موسوی حصینی و حسین رفعت صالحی انجام شده است. تحقیق هر پنج جلد نیز تحت اشراف علمی سید منذر حکیم انجام شده است<ref>ر.ک: همان، ص8</ref>. | |||
شیوه تحقیق کتاب: | شیوه تحقیق کتاب: | ||
# در تحقیق این کتاب بر نسخه‌های چاپ‌شده در عصر مؤلف و پس از آن، تحت اشراف فرزندش سید حسن امین اعتماد شده است. اشتباهات چاپی با استناد به مصادری معتبر تصحیح شده است. به جهت ممانعت از اختلاط، حواشی نویسنده از حواشی جدید در این طبع تحقیقی متمایز شده است. | # در تحقیق این کتاب بر نسخه‌های چاپ‌شده در عصر مؤلف و پس از آن، تحت اشراف فرزندش [[امین، سید حسن|سید حسن امین]] اعتماد شده است. اشتباهات چاپی با استناد به مصادری معتبر تصحیح شده است. به جهت ممانعت از اختلاط، حواشی نویسنده از حواشی جدید در این طبع تحقیقی متمایز شده است. | ||
# استخراج آیات قرآنی. | # استخراج آیات قرآنی. | ||
# استخراج احادیث شریف نبوی و اهل‌بیت(ع) از طرق شیعه و سنی. در این‌باره - جز در مواردی که امکان آن نبوده - از مصادر اصلی استفاده شده است. | # استخراج احادیث شریف نبوی و اهل‌بیت(ع) از طرق شیعه و سنی. در این‌باره - جز در مواردی که امکان آن نبوده - از مصادر اصلی استفاده شده است. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۸: | ||
# تنظیم فهارس فنی عمومی<ref>ر.ک: مقدمة التحقيق، همان، ص18-17</ref>. | # تنظیم فهارس فنی عمومی<ref>ر.ک: مقدمة التحقيق، همان، ص18-17</ref>. | ||
پس از مقدمه تحقیق، شرح حال مؤلف کتاب سید محسن امین | پس از مقدمه تحقیق، شرح حال مؤلف کتاب [[امین، سید محسن|سید محسن امین عاملی]]، اساتید، شاگردان و لیستی از 60 تألیف ایشان ارائه شده است. زندگی‌نامه ایشان با ذکر تاریخ وفات و مدفن و قصیده‌ای در رثای ایشان به پایان آمده است<ref>ر.ک: نبذة من حياة السيد محسن الأمين العاملي، همان، ص28-19</ref>. | ||
در جلد اول کتاب سیره رسول‌الله(ص) و فاطمه زهرا(س) ذکر شده است. سیره رسول‌الله(ص) با ذکر نسب شریف آن حضرت آغاز و پس از طرح مباحثی چون سیره پیامبر در دعوت پادشاهان به اسلام و غزوات و سرایا، با ذکر گزیده‌ای از سخنان، خطب و ادعیه به پایان آمده است. | |||
در | در کتاب «[[أسباب النزول]]» [[واحدی، علی بن احمد|واحدی نیشابوری]] چنین آمده است: ابوسعید محمد بن علی صفار از حسن بن احمد مخلدی از محمد بن حمدون بن خالد... از ابوسعید خدری روایت کرده است که آیه '''يا أيها الرسول بلغ ما أنزل إليك من ربك'''، روز غدیر خم درباره علی بن ابی‌طالب(ع) نازل شد<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص388</ref>. | ||
در وصیت پیامبر(ص) به معاذ بن جبل به هنگامی که به‌عنوان کارگزار به یمن فرستاد شد، آمده است: «... و وصیت می‌کنم تو را به تقوای الهی و راستگویی و وفای به عهد و ادای امانت و ترک خیانت و سخن نرم و سلام کردن و رعایت همسایه و مهربانی با یتیم و نیکوکاری و کوتاهی آرزو و دوستی آخرت و ترس از حساب و فروخوردن خشم و فروتنی و برای هر گناهی توبه کردن؛ برای گناه پنهانی توبه پنهانی و برای گناه آشکار توبه آشکار»<ref>ر.ک: همان، ص429</ref>. | در وصیت پیامبر(ص) به معاذ بن جبل به هنگامی که به‌عنوان کارگزار به یمن فرستاد شد، آمده است: «... و وصیت می‌کنم تو را به تقوای الهی و راستگویی و وفای به عهد و ادای امانت و ترک خیانت و سخن نرم و سلام کردن و رعایت همسایه و مهربانی با یتیم و نیکوکاری و کوتاهی آرزو و دوستی آخرت و ترس از حساب و فروخوردن خشم و فروتنی و برای هر گناهی توبه کردن؛ برای گناه پنهانی توبه پنهانی و برای گناه آشکار توبه آشکار»<ref>ر.ک: همان، ص429</ref>. | ||
بسیاری از احادیث نبوی از کتاب | بسیاری از احادیث نبوی از کتاب «[[الشهاب في الحكم والآداب]]» [[یحیی بن عشیره بحرانی]] و «[[تحف العقول عن آل الرسول صلى‌الله‌عليهم|تحف العقول]]» [[ابن شعبه، حسن بن علی|ابن شعبه حرانی]] نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص481-435</ref>. | ||
در بخش دوم از جلد اول، سیره فاطمه زهرا(س) با ذکر ولادت، کنیه و القاب، صفات و مناقب و محبت فوق‌العاده پیامبر(ص) نسبت به آن حضرت مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص493-487</ref>. | در بخش دوم از جلد اول، سیره فاطمه زهرا(س) با ذکر ولادت، کنیه و القاب، صفات و مناقب و محبت فوق‌العاده پیامبر(ص) نسبت به آن حضرت مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص493-487</ref>. | ||
از جمله سیره فاطمه زهرا(س) زیارت قبور شهدا بود. کلینی از امام صادق(ع) نقل کرده که فرمود: «فاطمه پس از رسول الله(ص) 75 روز زندگی کرد؛ در این مدت خوشحال و خندان دیده نشد. در هر هفته دو بار در دوشنبه و پنج‌شنبه نزد قبور شهدا می‌رفت و می‌فرمود: همین جا رسول‌الله(ص) قرار داشتند و اینجا مشرکین [محل جنگ رسول خدا با مشرکین را دقیقاً نشان می‌داد]». | از جمله سیره فاطمه زهرا(س) زیارت قبور شهدا بود. [[کلینی، محمد بن یعقوب|کلینی]] از [[امام جعفر صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] نقل کرده که فرمود: «فاطمه پس از رسول الله(ص) 75 روز زندگی کرد؛ در این مدت خوشحال و خندان دیده نشد. در هر هفته دو بار در دوشنبه و پنج‌شنبه نزد قبور شهدا می‌رفت و می‌فرمود: همین جا رسول‌الله(ص) قرار داشتند و اینجا مشرکین [محل جنگ رسول خدا با مشرکین را دقیقاً نشان می‌داد]». | ||
این حدیث که به سند صحیح از کافی نقل شده، می‌رساند که فاطمه(س)، علاوه بر زیارت اهل قبور، آمدنش به مزار شهدا، شخصاً در جنگ احد نیز حضور داشت و محل را با چشمان مبارکش دیده بود<ref>ر.ک: همان، ص550؛ پایگاه تخصصی مسجد</ref>. | این حدیث که به سند صحیح از کافی نقل شده، می‌رساند که فاطمه(س)، علاوه بر زیارت اهل قبور، آمدنش به مزار شهدا، شخصاً در جنگ احد نیز حضور داشت و محل را با چشمان مبارکش دیده بود<ref>ر.ک: همان، ص550؛ پایگاه تخصصی مسجد</ref>. | ||
در جلد دوم سیره امیرالمؤمنین علی(ع) به شیوه سال‌نگاری تا سال یازدهم هجری مورد مطالعه قرار گرفته است. در ابتدای این جلد ارشاد | در جلد دوم سیره [[امام علی علیه‌السلام|امیرالمؤمنین علی(ع)]] به شیوه سال‌نگاری تا سال یازدهم هجری مورد مطالعه قرار گرفته است. در ابتدای این جلد [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد مفید]]، [[إعلام الوری بأعلام الهدی (تحقیق حسن خرسان)|إعلام الوری طبرسی]]، كتاب الآل [[ابن خالویه، حسین بن احمد|ابن خالویه]]، [[مواليد أهل‌البيت]] [[ابن خشاب، عبدالله بن احمد|ابن خشاب]] و... از جمله منابع اصلی دانسته شده که سیره اهل‌بیت(ع) را به‌طور عمومی مورد بررسی قرار داده‌اند. پس از آن «الخصائص» نسایی و حافظ ابونعیم اصفهانی و ابی‌عبدالرحمن سکری و نیز «ما نزل فيه من القرآن» ابونعیم اصفهانی، از جمله مصادر اصلی در موضوع فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) دانسته شده است<ref>ر.ک: همان، ج2، ص7</ref>. | ||
تمام جلد سوم کتاب به سیره امام علی(ع) اختصاص یافته است. در دو جلد دیگر نیز سیره امام حسن(ع) و دیگر ائمه هدی(ع) بررسی شده است. | تمام جلد سوم کتاب به سیره امام علی(ع) اختصاص یافته است. در دو جلد دیگر نیز سیره امام حسن(ع) و دیگر ائمه هدی(ع) بررسی شده است. | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۲: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||