۷۳
ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'>
[[پرونده:NUR05666J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''التقوى فى القرآن'''، اثر [[حیدری، کمال|سيد كمال حيدرى]] است كه به زبان عربى پيرامون مبحث اخلاقى تقوى و آثار و مراتب آن از ديدگاه قرآن نوشته است. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
امتياز اين كتاب در اين است كه مباحث آن با استفاده فراوان از آيات و روايات چينش پيدا كرده است و مباحثى مفصل را در باره تقوى، آثار، راه كسب آن و صفات متقين در بر گرفته است. | امتياز اين كتاب در اين است كه مباحث آن با استفاده فراوان از آيات و روايات چينش پيدا كرده است و مباحثى مفصل را در باره تقوى، آثار، راه كسب آن و صفات متقين در بر گرفته است. | ||
مؤلف، در بخش اول كه پيرامون اهميت تقوى از منظر قرآن است، تقوى در لغت، نقش تقوى و سه مرتبه براى تقوى را بررسى كرده است. همچنين از نقش تقوى و موقعيت آن سخن گفته و بيان مىدارد كه سفر بهسوى خدا و قرب الهى محقق نخواهد شد، مگر با تبعيت از قرآن و عترت پيامبر كه اين دو، ريسمان صعود بهسوى خداوند متعال هستند و قرآن به آن اشاره كرده است؛ در آنجا كه مىفرمايد: '''«وَ | مؤلف، در بخش اول كه پيرامون اهميت تقوى از منظر قرآن است، تقوى در لغت، نقش تقوى و سه مرتبه براى تقوى را بررسى كرده است. همچنين از نقش تقوى و موقعيت آن سخن گفته و بيان مىدارد كه سفر بهسوى خدا و قرب الهى محقق نخواهد شد، مگر با تبعيت از قرآن و عترت پيامبر كه اين دو، ريسمان صعود بهسوى خداوند متعال هستند و قرآن به آن اشاره كرده است؛ در آنجا كه مىفرمايد: '''«وَ تَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوى وَ اتَّقُونِ يا أُولِى الْأَلْبابِ»'''، سپس مطلبى را از فخر رازى ذيل اين آيه نقل مىكند و مىگويد: براى انسان دو سفر وجود دارد: يك سفر در دنيا و يك سفر از دنيا. سفر در دنيا، زاد و توشهاش طعام و شراب و مركب و مال است و سفر از دنيا نيز زادى دارد و آن معرفت خدا و محبت او و اعراض از دنياست و اين زاد بهتر از زاد اول است، به چند دليل: | ||
#زاد دنيا تو را از عذاب موهوم خلاص مىكند، ولى زاد آخرت از عذاب متيقن؛ | |||
#زاد دنيا از عذاب منقطع خلاص مىكند، ولى زاد آخرت از عذاب دائمى؛ | |||
#زاد دنيا انسان را به لذتى همراه با درد و مرض مىرساند، اما زاد آخرت به لذات باقى، خالص و دائم. | |||
#زاد دنيا در هر ساعت دچار انقضاء مىشود، اما زاد آخرت تو را به آخرت مىرساند و هر ساعت در اقبال و وصول و قرب است؛ | |||
#زاد دنيا تو را به شهوت و نفسانيت مىرساند، اما زاد آخرت به جلال و قدس. | |||
در ادامه، وقتى به اهميت تقوى در قرآن مىپردازد، با تعريف لغوى تقوى كه از راغب آورده بيان مىكند كه تقوى، قرار دادن نفس در حفظ و نگهدارى است از آنچه كه مورد ترس است. | در ادامه، وقتى به اهميت تقوى در قرآن مىپردازد، با تعريف لغوى تقوى كه از راغب آورده بيان مىكند كه تقوى، قرار دادن نفس در حفظ و نگهدارى است از آنچه كه مورد ترس است. | ||
ايشان در اين كتاب خاطرنشان مىكنند كه تقوى، هدف عبادت است، زيرا خداوند متعال مىفرمايد: '''«وَ ما خَلَقْتُ | ايشان در اين كتاب خاطرنشان مىكنند كه تقوى، هدف عبادت است، زيرا خداوند متعال مىفرمايد: '''«وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون»'''، لذا قرآن بر اين نكته تأكيد دارد كه اهم اهداف بعثت انبياء، دعوت به عبادت واحد و احد است، لذا خداوند متعال مىفرمايد: '''«وَ لَقَدْ بَعَثْنا فى كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوت»'''؛ «ما در هر قومى، رسولى را مبعوث كرديم كه به آنها مىگفت: خدا را عبادت كنيد و از طاغوت اجتناب نماييد». | ||
ايشان ذكر مىكنند كه واضح است اين عبادت جز استكمال انسان نيست و الا خداوند متعال، نقص و نيازى ندارد تا با عبادت بندگانش كامل گردد و نيازش رفع شود. | ايشان ذكر مىكنند كه واضح است اين عبادت جز استكمال انسان نيست و الا خداوند متعال، نقص و نيازى ندارد تا با عبادت بندگانش كامل گردد و نيازش رفع شود. | ||
وى خاطرنشان مىكند كه قرآن، عبادت را هدف نهايى براى خلق انسان نمىداند، بلكه هدف متوسط است. اهداف ديگر و بالاتر از آن وجود دارند؛ همانطور كه در قرآن آمده: '''«يا | وى خاطرنشان مىكند كه قرآن، عبادت را هدف نهايى براى خلق انسان نمىداند، بلكه هدف متوسط است. اهداف ديگر و بالاتر از آن وجود دارند؛ همانطور كه در قرآن آمده: '''«يا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذى خَلَقَكُمْ وَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون»'''؛ «اى مردم، خدا را عبادت كنيد كه شما را خلق كرده و كسانى كه قبل از شما بودند را نيز خلق نموده، تا باتقوى شويد». | ||
در اين آيه، تقوى، هدف از عبادتى قرار گرفته كه انسان به خاطر آن خلق شده؛ ازاينرو، تقوى، غايت مطلوب براى انسان است و عبادت زمينه آمادگى براى وصول به اين كمال را ايجاد مىكند. | در اين آيه، تقوى، هدف از عبادتى قرار گرفته كه انسان به خاطر آن خلق شده؛ ازاينرو، تقوى، غايت مطلوب براى انسان است و عبادت زمينه آمادگى براى وصول به اين كمال را ايجاد مىكند. | ||
خط ۸۳: | خط ۷۹: | ||
در بخشى از كتاب، بهطور مفصل راههاى كسب ملكه تقوى را از آيات و روايات مورد بررسى قرار داده است. در اين راستا دو طريق ذكر شده: يكى اهداف اخروى، دوم حب الهى. | در بخشى از كتاب، بهطور مفصل راههاى كسب ملكه تقوى را از آيات و روايات مورد بررسى قرار داده است. در اين راستا دو طريق ذكر شده: يكى اهداف اخروى، دوم حب الهى. | ||
راه رسيدن به حب الهى را شناخت و معرفت آفاقى و انفسى ذكر مىكند. وى، مراد از آيات آفاقى، آيات فلكى و كوكبى و آيات شب و روز، آيات نور و ظلمت در قرآن مىشمرد كه از آن جمله آيات190 تا 191 سوره آل عمران است: ''' | راه رسيدن به حب الهى را شناخت و معرفت آفاقى و انفسى ذكر مىكند. وى، مراد از آيات آفاقى، آيات فلكى و كوكبى و آيات شب و روز، آيات نور و ظلمت در قرآن مىشمرد كه از آن جمله آيات190 تا 191 سوره آل عمران است: '''«إِنَّ فى خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِى الْأَلْبابِ...»'''. | ||
اما آيات انفسى، آياتى است كه در باره نفس انسان هستند و مربوط به تركيب بدن از اعضاء، از عجائب افعال و آثار متحده در عين تكثر و احوال مختلفى كه بر آن عارض مىشود، مىباشند. | اما آيات انفسى، آياتى است كه در باره نفس انسان هستند و مربوط به تركيب بدن از اعضاء، از عجائب افعال و آثار متحده در عين تكثر و احوال مختلفى كه بر آن عارض مىشود، مىباشند. | ||
خط ۱۱۰: | خط ۱۰۶: | ||
[[رده:تفسیر]] | [[رده:تفسیر]] | ||
[[رده:قرآن و مباحث دیگر]] | [[رده:قرآن و مباحث دیگر]] | ||
ویرایش