۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
إتحاف الأخيار بغرائب الأخبار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR14231J1.jpg | عنوان = إتحاف الأخيار بغرائب الأخبار |...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''إتحاف الأخيار بغرائب الأخبار؛ رحلة إلی فرنسا، بلجيكا، إنكلترا، إيطاليا 1876'''، اثر [[جعیدی، ادریس|ادریس جعیدی سلوی]]، شرح مسافرت وی در سال 1876م، به فرانسه، بلژیک، انگلستان و ایتالیا، به‌عنوان کاتب و منشی محمد زبیدی رباطی، سفیر مراکش در اروپا می‌باشد که با تحقیق [[معنینو، عزالمغرب|عزالمغرب معنینو]] به چاپ رسیده است. | |||
'''إتحاف الأخيار بغرائب الأخبار؛ رحلة إلی فرنسا، بلجيكا، إنكلترا، إيطاليا 1876'''، اثر ادریس جعیدی | |||
تحقیق عزالمغرب معنینو به چاپ رسیده است. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با سه مقدمه از محمد احمد سویدی، محقق و نویسنده، آغاز و مطالب در شش جزء، تنظیم شده است. | کتاب با سه مقدمه از محمد احمد سویدی، محقق و نویسنده، آغاز و مطالب در شش جزء، تنظیم شده است. | ||
روش نگارش جعیدی با روش تدوینی که در زمان او در بین گروه تحصیل‌کرده رواج داشت، متفاوت است؛ زیرا سبک نگارش او، سبکی است همراه با سرعت، حرکت و تداخل و دقت در توصیف وقایع و حوادث. وی از استطراد دوری کرده و نوشته‌های دیگران را چاشنی مطالب خود قرار نداده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص37</ref>. | روش نگارش [[جعیدی، ادریس|جعیدی]] با روش تدوینی که در زمان او در بین گروه تحصیل‌کرده رواج داشت، متفاوت است؛ زیرا سبک نگارش او، سبکی است همراه با سرعت، حرکت و تداخل و دقت در توصیف وقایع و حوادث. وی از استطراد دوری کرده و نوشته‌های دیگران را چاشنی مطالب خود قرار نداده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص37</ref>. | ||
سبک او، به‌واسطه دقت در توصیف وقایع، سبکی است متمایز، ولی چون خواسته از دستاوردهای جدید علمی در تمدن اروپایی یاد کند و همه را به زبان عربی بنویسد، ناچار به ادخال اصطلاحات اجنبی و عامی غربی در نوشته خود شده است <ref>ر.ک: همان</ref>. | سبک او، به‌واسطه دقت در توصیف وقایع، سبکی است متمایز، ولی چون خواسته از دستاوردهای جدید علمی در تمدن اروپایی یاد کند و همه را به زبان عربی بنویسد، ناچار به ادخال اصطلاحات اجنبی و عامی غربی در نوشته خود شده است <ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه اول، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره گردیده<ref>ر.ک: مقدمه اول، ص7-9</ref> و مقدمه محقق، در سه فصل، به‌ترتیب ذیل، ارائه گردیده است: | در مقدمه اول، به موضوع و اهمیت کتاب اشاره گردیده<ref>ر.ک: مقدمه اول، ص7-9</ref> و مقدمه محقق، در سه فصل، به‌ترتیب ذیل، ارائه گردیده است: | ||
در فصل نخست، سفر جعیدی، نمونه‌ای از سفرهای جهانگردان مراکشی به اروپا در قرن نوزدهم میلادی تلقی گردیده است. به اعتقاد محقق، در قرن نوزدهم میلادی، نخبگان تحصیل‌کرده مراکشی، تصوراتی خلاقانه نسبت به رنسانس و مدرنیته از اروپا داشتند و ماهیت شرایط بین‌المللی که در این دوران، فضای جامعه مراکش را محاصره کرده بود، باعث گردید تا دیپلماسی مراکش به‌شدت به سمت اروپا متمایل شده و حالتی منفعل به خود بگیرد؛ این امر که عواقب سیاسی نیز در بر داشته و با افزایش جاه‌طلبی‌های اروپاییان و عقب‌نشینی موقعیت بین‌المللی مراکش همراه بود، باعث گردید تا نخبگان مراکشی، علاقه‌مند به ترسیم تمدن مدرن اروپا شده و در این زمینه اقدام به تألیف آثاری نمایند. این آثار، نخستین برداشت‌های مردم مراکش درباره اروپا را شکل می‌داد و سفر جعیدی به‌عنوان بزرگ‌ترین سفر رسمی و سفارتی به اروپا در آن دوران، در این چارچوب قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12</ref>. | در فصل نخست، سفر جعیدی، نمونه‌ای از سفرهای جهانگردان مراکشی به اروپا در قرن نوزدهم میلادی تلقی گردیده است. به اعتقاد محقق، در قرن نوزدهم میلادی، نخبگان تحصیل‌کرده مراکشی، تصوراتی خلاقانه نسبت به رنسانس و مدرنیته از اروپا داشتند و ماهیت شرایط بین‌المللی که در این دوران، فضای جامعه مراکش را محاصره کرده بود، باعث گردید تا دیپلماسی مراکش به‌شدت به سمت اروپا متمایل شده و حالتی منفعل به خود بگیرد؛ این امر که عواقب سیاسی نیز در بر داشته و با افزایش جاه‌طلبی‌های اروپاییان و عقب‌نشینی موقعیت بین‌المللی مراکش همراه بود، باعث گردید تا نخبگان مراکشی، علاقه‌مند به ترسیم تمدن مدرن اروپا شده و در این زمینه اقدام به تألیف آثاری نمایند. این آثار، نخستین برداشت‌های مردم مراکش درباره اروپا را شکل می‌داد و سفر [[جعیدی، ادریس|جعیدی]] به‌عنوان بزرگ‌ترین سفر رسمی و سفارتی به اروپا در آن دوران، در این چارچوب قرار می‌گیرد<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص11-12</ref>. | ||
در این فصل همچنین به توصیف نسخ خطی کتاب<ref>ر.ک: همان، ص13-15</ref> و شرح حال نویسنده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-25</ref>. | در این فصل همچنین به توصیف نسخ خطی کتاب<ref>ر.ک: همان، ص13-15</ref> و شرح حال نویسنده، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص16-25</ref>. | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۵: | ||
در این دوره سرنوشت‌ساز تاریخ معاصر مراکش، دیپلماسی این کشور در تلاش برای دفاع از موقعیت بین‌المللی خود، به‌شدت فعال بوده و هدف آن بهره‌برداری از تضادهای حاکم در میان قدرت‌های اروپایی به نفع خود بود. در خلال سال‌های 1845 تا 1876م، دولت مراکش، چهار مأموریت دیپلماتیک، به اروپا اعزام نمود که اولی به رهبری حاجی عبدالقادر اشعاش به فرانسه در زمان سلطنت مولی عبدالرحمان، دومی هیئتی با هدایت ادریس عمراوی به فرانسه که حاجی عبدالرحمان عاجی با نویسندگی محمد طاهر فاسی را به انگلستان فرستاد، سومی با هدایت محمد بن عبدالکریم شرقی در سال 1866ق، با همراهی محمد بن سعید سلاوی و چهارمین مأموریت به رهبری محمد زبیدی رباطی در زمان سلطنت سلطان حسن اول به فرانسه، بلژیک، انگلیس و ایتالیا بود که ادریس جعیدی، نقش کاتب و منشی را در این مأموریت، به‌عهده داشت<ref>ر.ک: همان، ص27-28</ref>. | در این دوره سرنوشت‌ساز تاریخ معاصر مراکش، دیپلماسی این کشور در تلاش برای دفاع از موقعیت بین‌المللی خود، به‌شدت فعال بوده و هدف آن بهره‌برداری از تضادهای حاکم در میان قدرت‌های اروپایی به نفع خود بود. در خلال سال‌های 1845 تا 1876م، دولت مراکش، چهار مأموریت دیپلماتیک، به اروپا اعزام نمود که اولی به رهبری حاجی عبدالقادر اشعاش به فرانسه در زمان سلطنت مولی عبدالرحمان، دومی هیئتی با هدایت ادریس عمراوی به فرانسه که حاجی عبدالرحمان عاجی با نویسندگی محمد طاهر فاسی را به انگلستان فرستاد، سومی با هدایت محمد بن عبدالکریم شرقی در سال 1866ق، با همراهی محمد بن سعید سلاوی و چهارمین مأموریت به رهبری محمد زبیدی رباطی در زمان سلطنت سلطان حسن اول به فرانسه، بلژیک، انگلیس و ایتالیا بود که ادریس جعیدی، نقش کاتب و منشی را در این مأموریت، به‌عهده داشت<ref>ر.ک: همان، ص27-28</ref>. | ||
جعیدی در مقدمه، با ترسیم موضوع کتاب و تقسیم مطالب به اجزا و ابواب آن و تعیین هدف خود از این سفر، به تبیین خطوط اصلی سفرنامه خود، پرداخته است؛ بنابراین، به عقیده محقق، بحث پیرامون روش وی در نگارش مطالب، نشانگر سطح فکری و علمی وی خواهد بود<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>، ولذا وی در این فصل، ضمن اشاره به جزئیات سفر او<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>، به بیان انگیزه او از نگارش سفرنامه پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص35</ref> و در پایان، اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب را توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>. | [[جعیدی، ادریس|جعیدی]] در مقدمه، با ترسیم موضوع کتاب و تقسیم مطالب به اجزا و ابواب آن و تعیین هدف خود از این سفر، به تبیین خطوط اصلی سفرنامه خود، پرداخته است؛ بنابراین، به عقیده محقق، بحث پیرامون روش وی در نگارش مطالب، نشانگر سطح فکری و علمی وی خواهد بود<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>، ولذا وی در این فصل، ضمن اشاره به جزئیات سفر او<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>، به بیان انگیزه او از نگارش سفرنامه پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص35</ref> و در پایان، اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب را توضیح داده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>. | ||
در فصل سوم، جنبه سیاسی و نظامی این سفر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با بررسی نامه‌ها و مکاتبات رسمی مبادله‌شده توسط زبیدی، به‌عنوان سفیر مراکش در اروپا، با دولت‌های کشورهایی که وی از آنها بازدید کرده است یا با دولت مرکزی مراکش، مورخین توانسته‌اند با برخی از جنبه‌های سیاسی رسالت این سفیر مراکشی آشنا شوند<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>. | در فصل سوم، جنبه سیاسی و نظامی این سفر، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با بررسی نامه‌ها و مکاتبات رسمی مبادله‌شده توسط زبیدی، به‌عنوان سفیر مراکش در اروپا، با دولت‌های کشورهایی که وی از آنها بازدید کرده است یا با دولت مرکزی مراکش، مورخین توانسته‌اند با برخی از جنبه‌های سیاسی رسالت این سفیر مراکشی آشنا شوند<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۵: | ||
نویسنده در جزء سوم، به توصیف شهرهای بلژیک و بیان دیدارهایی که سفیر مراکش با بزرگان و رجال سیاسی این کشور داشته، پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص205-266</ref> و در جزء چهارم، شهرهای انگلستان و ملاقات با رجال سیاسی آن، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص271-316</ref>. | نویسنده در جزء سوم، به توصیف شهرهای بلژیک و بیان دیدارهایی که سفیر مراکش با بزرگان و رجال سیاسی این کشور داشته، پرداخته<ref>ر.ک: همان، ص205-266</ref> و در جزء چهارم، شهرهای انگلستان و ملاقات با رجال سیاسی آن، توضیح داده شده است<ref>ر.ک: همان، ص271-316</ref>. | ||
جعیدی پس از دیدار از کشورهای بلژیک و انگستان، مجددا به فرانسه بازگشته و شرح این بازگشت را در جزء پنجم، داده است<ref>ر.ک: همان، ص317-327</ref>. در پایان نیز به کشور ایتالیا رفته و از شهرهایی همچون تورین<ref>ر.ک: همان، ص335</ref>، رم<ref>ر.ک: همان، ص357</ref>، میلان<ref>ر.ک: همان، ص383</ref> و بیلی (شهری در نزدیکی ژنو)<ref>ر.ک: همان، ص394</ref> دیدن نموده و سرانجام در روز دوشنبه، بیست‌ویکم شعبان، به شهر طنجه مراکش، بازگشته است. شرح دیدار از کشور ایتالیا، در آخرین جزء کتاب آمده است. | [[جعیدی، ادریس|جعیدی]] پس از دیدار از کشورهای بلژیک و انگستان، مجددا به فرانسه بازگشته و شرح این بازگشت را در جزء پنجم، داده است<ref>ر.ک: همان، ص317-327</ref>. در پایان نیز به کشور ایتالیا رفته و از شهرهایی همچون تورین<ref>ر.ک: همان، ص335</ref>، رم<ref>ر.ک: همان، ص357</ref>، میلان<ref>ر.ک: همان، ص383</ref> و بیلی (شهری در نزدیکی ژنو)<ref>ر.ک: همان، ص394</ref> دیدن نموده و سرانجام در روز دوشنبه، بیست‌ویکم شعبان، به شهر طنجه مراکش، بازگشته است. شرح دیدار از کشور ایتالیا، در آخرین جزء کتاب آمده است. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||