۱۴۷٬۰۸۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |میرزا ابوالحسن خان خانلری | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |تهران | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| data-type="authorTeachers" | | | data-type="authorTeachers" |[[فروزانفر، بدیعالزمان|بديعالزمان فروزانفر]] | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| data-type="authorWritings" | | | data-type="authorWritings" |[[دیوان خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی (زوار)]] | ||
|- class="articleCode" | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
</div> | </div> | ||
'''پرويز ناتل خانلرى''' | '''پرويز ناتل خانلرى''' (1292-1369ش)، ادیب، سیاستمدار، زبانشناس، نویسنده و شاعر معاصر ایرانی، بنیانگذار فرهنگستان ادب و هنر ایران و مدیر مجلهٔ ادبی سخن | ||
== ولادت == | == ولادت == | ||
دردر ۲۹ اسفندماه ۱۲۹۲ش در تهران متولد شد. خانواده پدر و مادر او هر دو مازندرانى بودند و در حكومت قاجار شغل ديوانى داشتند. خانوادهٔ پدری خانلری خیلی زودتر از شهرستان نور، روستای «ناتل» از توابع شهرستان نور کنونی کوچ کرداند. پدر خانلری، میرزا ابوالحسن خان خانلری (۱۲۸۸–۱۳۴۹ ه.ق)، ابتدا در وزارت عدلیه و سپس در وزارت امور خارجه خدمت می کرد و از سال ۱۳۱۶ ه.ق به مدت ده سال در تفلیس و پترزبورگ مأموریت سیاسی داشت.او در سال مشروطیت به تهران آمد و ازدواج کرد،و لقب اعتصامالمالک گرفت، و در سال ۱۳۰۹ ه.ش در تهران درگذشت. | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
خانلرى كرسى تاريخ زبان فارسى را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران ايجاد كرد و تا سال 1357 خود متصدى تدريس آن بود. در همان اوايل دوران خدمت در دانشگاه تهران، در سال 1325 انتشارات دانشگاه تهران را بنيان گذاشت و خود به مدت پنج سال مديريت آن را به عهده داشت. | خانلرى كرسى تاريخ زبان فارسى را در دانشكده ادبيات دانشگاه تهران ايجاد كرد و تا سال 1357 خود متصدى تدريس آن بود. در همان اوايل دوران خدمت در دانشگاه تهران، در سال 1325 انتشارات دانشگاه تهران را بنيان گذاشت و خود به مدت پنج سال مديريت آن را به عهده داشت. | ||
خانلرى از دوران دانشجويى، همكارى خود را با مطبوعات آغاز كرد و اشعار و نوشتههايش در مجله مهر انتشار مىيافت. در خاطرات خود به از جمعى از اديبان نامدار آن زمان همچون محمدتقى | خانلرى از دوران دانشجويى، همكارى خود را با مطبوعات آغاز كرد و اشعار و نوشتههايش در مجله مهر انتشار مىيافت. در خاطرات خود به از جمعى از اديبان نامدار آن زمان همچون [[بهار، محمدتقی|محمدتقى بهار]]، [[رشيد ياسمى]] و [[نفیسی، سعید|سعيد نفيسى]] ياد مىكند كه در دفتر مجله مهر گرد مىآمدند و مشهور به ادباى سبعه (هفتگانه) بودند. در مقابل آنها به چهار نفر جوان نوگرا و تحصيلكرده اروپا يعنى [[صادق هدايت]]، [[مینوی، مجتبی|مجتبى مينوى]]، [[بزرگ علوى]] و [[مسعود فرزاد]] اشاره مىكند كه در كافه رزنوار در خيابان لالهزار نو جمع مىشدند و به گروه ربعه مشهور شده بودند و خانلرى در حدود سال 1315 با آنان نيز آشنايى يافت. | ||
در خرداد 1322 نخستين شماره از مجله ادبى سخن را انتشار داد و با وجود وقفه ناخواستهاى كه پيش آمد تا سال 1357 انتشار آن را تداوم بخشيد. | در خرداد 1322 نخستين شماره از مجله ادبى سخن را انتشار داد و با وجود وقفه ناخواستهاى كه پيش آمد تا سال 1357 انتشار آن را تداوم بخشيد. | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
== وفات == | == وفات == | ||
وى در ۱ شهریور ۱۳۶۹ش پس از يك دوره بيمارى طولانى در 77 سالگى در تهران درگذشت و در بهشت زهرای تهران قطعهٔ ۷۳، ردیف ۳۰، شمارهٔ ۶۶ به خاک سپرده شد. | |||
== آثار== | == آثار== | ||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# روانشناسى و تطبيق آن با اصول پرورش؛ | |||
# تحقيق انتقادى در عروض و قافيه و چگونگى تحول اوزان غزل فارسى؛ | |||
# ترجمه مخارجالحروف، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]؛ | |||
# وزن شعر فارسى؛ | |||
# غزلهاى حافظ؛ | |||
# تصحيح سمك عيار؛ | |||
# ترجمه شاهكارهاى هنر ايران، آرتور اپهام پوپ؛ | |||
# زبانشناسى و زبان فارسى؛ | |||
# زبانشناسى و زبان فارسى (مجموعه مقالات)؛ | |||
# ماه در مرداب (مجموعه شعر)؛ | |||
# شعر و هنر (مجموعه مقالات)؛ | |||
# فرهنگ و اجتماع (مجموعه مقالات)؛ | |||
# تاريخ زبان فارسى؛ | |||
{{پایان}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۹۰: | ||
[[تاريخ زبان فارسی]] | [[تاريخ زبان فارسی]] | ||
[[سمک عیار]] | |||
[[دستور تاریخی زبان فارسی]] | [[دستور تاریخی زبان فارسی]] | ||
[[نقد بیغش]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:ادیبان]] | |||
[[رده:نویسندگان]] | |||
[[رده:درگذشتگان 1369]] | |||