۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تشیع در خراسان: عهد تیموریان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت'
جز (جایگزینی متن - 'ه‌و' به 'ه‌و') |
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
#نویسنده در مقدمه يادآور شده كه دوره تيموريان (782- 911ق) يكى از اعصار زرّين تاريخ خراسان، بلكه فلات ايران است. اين عصر، با هجوم خونين و كشتار و تخريب بيرحمانه تيمور مؤسّس اين سلسله، آغاز شد و طىّ آن، خراسان زمين بيش از ساير مناطق دچار ويرانى، آسيب و مصيبت شد، امّا در مراحل بعد، به‌ويژه پس از مرگ تيمور و روى كار آمدن شاهرخ ميرزا و انتقال پايتخت از سمرقند به هرات، خراسان از ميان خون و خاکستر، با صلابت سر برآورده، قامت راست نمود و به سرعت به سوى تمدّن و شكوفايى حركت كرد. البته اين پيشرفت و ترقى نه‌تنها در بعد اقتصادى و علمى، بلكه در همه ابعاد از جمله آزادى فكرى و تساهل مذهبى و اضمحلال تعصّب و تحميل مذاهب از ناحيه دولت نيز بود. آيين تشيّع كه به بلنداى تاريخ اسلامى، در اين آب و خاک قدمت دارد، در سايه آزادى‌هاى به وجود آمده و تساهل مذهبى اعمال شده، توانست قدمهاى بزرگ و اساسى به جلو بردارد و از سياهچال‌هاى تقيّه بر سرير حكومت و فرمانروايى جهش نمايد.<ref>مقدمه مؤلف، ص11</ref> | #نویسنده در مقدمه يادآور شده كه دوره تيموريان (782- 911ق) يكى از اعصار زرّين تاريخ خراسان، بلكه فلات ايران است. اين عصر، با هجوم خونين و كشتار و تخريب بيرحمانه تيمور مؤسّس اين سلسله، آغاز شد و طىّ آن، خراسان زمين بيش از ساير مناطق دچار ويرانى، آسيب و مصيبت شد، امّا در مراحل بعد، به‌ويژه پس از مرگ تيمور و روى كار آمدن شاهرخ ميرزا و انتقال پايتخت از سمرقند به هرات، خراسان از ميان خون و خاکستر، با صلابت سر برآورده، قامت راست نمود و به سرعت به سوى تمدّن و شكوفايى حركت كرد. البته اين پيشرفت و ترقى نه‌تنها در بعد اقتصادى و علمى، بلكه در همه ابعاد از جمله آزادى فكرى و تساهل مذهبى و اضمحلال تعصّب و تحميل مذاهب از ناحيه دولت نيز بود. آيين تشيّع كه به بلنداى تاريخ اسلامى، در اين آب و خاک قدمت دارد، در سايه آزادى‌هاى به وجود آمده و تساهل مذهبى اعمال شده، توانست قدمهاى بزرگ و اساسى به جلو بردارد و از سياهچال‌هاى تقيّه بر سرير حكومت و فرمانروايى جهش نمايد.<ref>مقدمه مؤلف، ص11</ref> | ||
#نویسنده هدف از نگارش كتاب را چنين بيان كرده است: تحقيق پيشرو، پژوهش و تبيين وضعيت تشيّع و شیعیان در عصر تيموريان در خراسان است و سعى شده است ديدگاه‌هاى سلاطين تيمورى نسبت به تشيّع و رفتار آنان با شیعیان و | #نویسنده هدف از نگارش كتاب را چنين بيان كرده است: تحقيق پيشرو، پژوهش و تبيين وضعيت تشيّع و شیعیان در عصر تيموريان در خراسان است و سعى شده است ديدگاه‌هاى سلاطين تيمورى نسبت به تشيّع و رفتار آنان با شیعیان و کیفیت برخورد شیعیان به‌خصوص علما و دانشمندان آنان با دربار حاكم، شهرها و نقاط شيعه‌نشين، مواضع و منشهاى برخى از بزرگان اهل سنت نسبت به تشيّع و شیعیان، زندگى و انديشه برخى از برجستگان و انديشه‌وران شيعى، مورد كندوكاو و تفحّص قرار گرفته، دقت و بى‌طرفى كه لازمه هر تحقيق ارزشمند علمى است، مراعات شود.<ref>همان، ص11- 12</ref> | ||
#نویسنده در بخشى از فصل اول كتاب چنين مى‌نويسد كه در دوران تيموريان، هرات پايتخت و مركز امپراتورى آنان بود، خراسان به اوج رونق و تمدن و شكوه ممكن صعود كرد. در اين عصر، رود جيحون يا «آمودريا» مرز ميان خراسان و ماوراء النهر به شمار مى‌آيد و تمام سرزمين افغانستان، حتّى سيستان يكپارچه و منسجم به نام خراسان تحت فرمانروايى اين خاندان به تاريخ تمدن و فرهنگ گذشته خود خيره گشته، پلكان رشد و توسعه را مى‌پيمود. اثر مهّم جغرافى كه در اين دوره عرضه شد، نوشته يكى ار نويسندگان چيره‌دست خراسانى به نام «[[حافظ ابرو، عبدالله بن لطف‌الله|حافظ ابرو]] هروى» است و به نام «جغرافياى [[حافظ ابرو، عبدالله بن لطف‌الله|حافظ ابرو]]» شهرت فراگير يافته است.<ref>متن كتاب، ص36</ref> | #نویسنده در بخشى از فصل اول كتاب چنين مى‌نويسد كه در دوران تيموريان، هرات پايتخت و مركز امپراتورى آنان بود، خراسان به اوج رونق و تمدن و شكوه ممكن صعود كرد. در اين عصر، رود جيحون يا «آمودريا» مرز ميان خراسان و ماوراء النهر به شمار مى‌آيد و تمام سرزمين افغانستان، حتّى سيستان يكپارچه و منسجم به نام خراسان تحت فرمانروايى اين خاندان به تاريخ تمدن و فرهنگ گذشته خود خيره گشته، پلكان رشد و توسعه را مى‌پيمود. اثر مهّم جغرافى كه در اين دوره عرضه شد، نوشته يكى ار نويسندگان چيره‌دست خراسانى به نام «[[حافظ ابرو، عبدالله بن لطف‌الله|حافظ ابرو]] هروى» است و به نام «جغرافياى [[حافظ ابرو، عبدالله بن لطف‌الله|حافظ ابرو]]» شهرت فراگير يافته است.<ref>متن كتاب، ص36</ref> | ||
#بر طبق پژوهش نویسنده، كسائى مروزى از شاعران و سخنوران معروف اواخر حكومت سامانيان و اوايل دوره غزنويان همان‌طورى كه در سرودن اشعار پندآموز، پيشرو ناصر خسرو بوده، در داشتن اعتقاد به تشيّع و نشر مناقب اهل‌البيت اطهار(ع) نيز بر او تقدم داشته است.<ref>همان، ص88</ref> | #بر طبق پژوهش نویسنده، كسائى مروزى از شاعران و سخنوران معروف اواخر حكومت سامانيان و اوايل دوره غزنويان همان‌طورى كه در سرودن اشعار پندآموز، پيشرو ناصر خسرو بوده، در داشتن اعتقاد به تشيّع و نشر مناقب اهل‌البيت اطهار(ع) نيز بر او تقدم داشته است.<ref>همان، ص88</ref> | ||