۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن اثير ، نصر الله بن محمد' به 'ابن اثیر، نصرالله بن محمد') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''المثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر'''، اثر ابوالفتح ضیاءالدین نصرالله بن محمد بن محمد | '''المثل السائر في أدب الكاتب و الشاعر'''، اثر [[ابن اثیر، نصرالله بن محمد|ابوالفتح ضیاءالدین نصرالله بن محمد بن محمد عبدالکریم]]، معروف به [[ابن اثیر، نصرالله بن محمد|ابن اثیر]] است که در موضوع علم بلاغت و بیان اسرار الفاظ و معانی و تفصیل انواع آنها، به زبان عربی نوشته شده و توسط [[عبدالحميد، محمد محيي‌الدين|محمد محیی‌الدین عبدالحمید]]، مورد تحقیق قرار گرفته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
این کتاب، مشهورترین اثر ضیاءالدین است و در بیشتر منابع از وی به‌عنوان «صاحب المثل السائر» یاد می‌کنند. | این کتاب، مشهورترین اثر [[ابن اثیر، نصرالله بن محمد|ضیاءالدین]] است و در بیشتر منابع از وی به‌عنوان «صاحب المثل السائر» یاد می‌کنند. | ||
موضوع کتاب، بیان اسرار الفاظ و معانی و تفصیل انواع آنهاست. مؤلف غالبا بخشهایی از رسائل خود را به‌عنوان الگوی منتخب کتابت میآورد. | موضوع کتاب، بیان اسرار الفاظ و معانی و تفصیل انواع آنهاست. مؤلف غالبا بخشهایی از رسائل خود را به‌عنوان الگوی منتخب کتابت میآورد. | ||
شهرت فوقالعاده این کتاب، شاید اولا به سبب تدریس آن توسط مؤلف در موصل و بغداد، ثانیا به سبب، جنبه تعلیمی آن باشد. سبک خاص نگارش و بیان ضیاءالدین را نیز نباید نادیده گرفت. این کتاب، ابن ابی‌الحدید را آن‌چنان برانگیخت که در مدت 13 یا 15 روز، کتاب «الفلك الدائر علی المثل السائر» را در رد آن نوشت و آن را بیآنکه بازخوانی کند، شتاب‌زده تقدیم کتابخانه مستنصریه بغداد کرد. اقدام ابن ابی‌الحدید، برخلاف آنچه وی با نام‌گذاری کنایت‌آمیز ردیهاش آرزو کرده بود، باعث گردید که از آن زمان تاکنون کتابهای متعددی در تأیید و رد «المثل السائر» نوشته شود و موجب جاودانگی آن گردد<ref>ر.ک: یوسفی اشکوری، حسن، ج2، ص707</ref> | شهرت فوقالعاده این کتاب، شاید اولا به سبب تدریس آن توسط مؤلف در موصل و بغداد، ثانیا به سبب، جنبه تعلیمی آن باشد. سبک خاص نگارش و بیان [[ابن اثیر، نصرالله بن محمد|ضیاءالدین]] را نیز نباید نادیده گرفت. این کتاب، [[ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله|ابن ابی‌الحدید]] را آن‌چنان برانگیخت که در مدت 13 یا 15 روز، کتاب «الفلك الدائر علی المثل السائر» را در رد آن نوشت و آن را بیآنکه بازخوانی کند، شتاب‌زده تقدیم کتابخانه مستنصریه بغداد کرد. اقدام ابن ابی‌الحدید، برخلاف آنچه وی با نام‌گذاری کنایت‌آمیز ردیهاش آرزو کرده بود، باعث گردید که از آن زمان تاکنون کتابهای متعددی در تأیید و رد «المثل السائر» نوشته شود و موجب جاودانگی آن گردد<ref>ر.ک: یوسفی اشکوری، حسن، ج2، ص707</ref> | ||
ابن خلکان، درباره این کتاب مى‌گوید: «هر آنچه به فن کتابت مرتبط بوده است، در آن جمع آورى شده است»<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>. | [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، درباره این کتاب مى‌گوید: «هر آنچه به فن کتابت مرتبط بوده است، در آن جمع آورى شده است»<ref>ر.ک: مقدمه، ص6</ref>. | ||
کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و دو مقاله است. مقدمه، بر محور بیان و ادوات و ابزار آن و نیز بر محور شاعر و کاتب و آنچه این دو باید به آن آراسته باشند، می‌چرخد و در ده فصل با موضوعات زیر نگارش یافته است: موضوع علم بیان، آلات علم بیان، حکم بر معانی، ترجیح بین معانی، جوامع کلم، حکمتی که گمشده مؤمن است، حقیقت و مجاز، فصاحت و بلاغت، ارکان کتابت و راه تعلم کتابت. | کتاب، مشتمل بر یک مقدمه و دو مقاله است. مقدمه، بر محور بیان و ادوات و ابزار آن و نیز بر محور شاعر و کاتب و آنچه این دو باید به آن آراسته باشند، می‌چرخد و در ده فصل با موضوعات زیر نگارش یافته است: موضوع علم بیان، آلات علم بیان، حکم بر معانی، ترجیح بین معانی، جوامع کلم، حکمتی که گمشده مؤمن است، حقیقت و مجاز، فصاحت و بلاغت، ارکان کتابت و راه تعلم کتابت. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده است. | فهرست مطالب هر جلد، در انتهای همان جلد آمده است. | ||
پاورقی‌ها، مشتمل است بر ذکر منابع، نسخه‌بدل‌ها، ترجمه شعرایی که در متن از آنها یاد شده و... | پاورقی‌ها، مشتمل است بر ذکر منابع، نسخه‌بدل‌ها، ترجمه شعرایی که در متن از آنها یاد شده و... | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||