۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دیوان حکیم هیدجی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ع‌ب' به 'ع‌ب'
جز (جایگزینی متن - 'م‌ع' به 'م‌ع') |
جز (جایگزینی متن - 'ع‌ب' به 'ع‌ب') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب آن شامل مقدمه، وصیتنامه، دانشنامه و مجموعه‌ای از سروده‌های حکیم هیدجی است که در قالبهای مثنوی، غزل، قصیده، ترکیببند، | کتاب با مقدمه مصحح آغاز و مطالب آن شامل مقدمه، وصیتنامه، دانشنامه و مجموعه‌ای از سروده‌های حکیم هیدجی است که در قالبهای مثنوی، غزل، قصیده، ترکیببند، ترجیع‌بند، قطعه و... سروده شده است <ref>ر.ک: قائمپناه، یدالله، ص45</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
'''پیمبر که را گفت در راستی تو از من چو هارون موساستی'''، اقتباسی است از حدیث منزلت که طبق این حدیث پیامبر اسلام(ص) خطاب به علی(ع) فرمودند: «يا علي أنت مني بمنزلة هارون من موسی إلا أنه لا نبي بعدي» (ای علی تو برای من چون هارون برای موسایی، جز اینکه پیامبری در تو نیست) <ref>ر.ک: همان</ref>. | '''پیمبر که را گفت در راستی تو از من چو هارون موساستی'''، اقتباسی است از حدیث منزلت که طبق این حدیث پیامبر اسلام(ص) خطاب به علی(ع) فرمودند: «يا علي أنت مني بمنزلة هارون من موسی إلا أنه لا نبي بعدي» (ای علی تو برای من چون هارون برای موسایی، جز اینکه پیامبری در تو نیست) <ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
قسمت دوم دیوان هیدجی، دربرگیرنده غزلیات، مخمسات، | قسمت دوم دیوان هیدجی، دربرگیرنده غزلیات، مخمسات، ترجیع‌بند، ترکیببند و چند قطعه و مثنوی است. این اشعار به زبان فارسی و ترکی سروده شده‌اند، ولی در کل اشعار این قسمت بیشتر به زبان ترکی است. شعرهای هیدجی در این بخش برخلاف سروده‌های دانشنامه که اغلب خالی از صور خیال و آرایه‌های ادبی شعری بوده، اکثر مشحون از آرایه‌های ادبی و صور خیالند. محتوای آنها در بسیاری از موارد کاملا عرفانی است و حکایت از آن دارند که هیدجی در سرودن غزل بیشتر به حافظ و دیدگاه عرفانی‌اش التفات داشته است. حکیم در چکامه‌های این بخش از سروده‌های عربی هم بیشتر بهره گرفته و خود هم سروده‌ای از شیخ اشراق را تضمین کرده که به دو زبان ترکی و عربی است و حکایت از توانمندی شاعر دارد<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>. | ||
در غزلیات هیدجی همچون دانشنامه وی رد اشعار و اندیشه‌های حافظ، فخرالدین عراقی، مولوی، عطار و حلاج بهوضوح دیده می‌شود. دیگر اینکه بعضی از غزلهای فارسی و ترکی حکیم هیدجی از حیث معنا و محتوا چنان به هم نزدیکند که میتوان گفت ترجمه منظوم و شعری همدیگرند؛ به تعبیر دیگر، می‌شود آنها را دو روی یک سکه قلمداد کرد. خلاصه آنکه غزلهای هیدجی از حیث زبان و زیباشناسی، شیوا و زیبا و از حیث معنا و مفهوم عرفانی‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>. | در غزلیات هیدجی همچون دانشنامه وی رد اشعار و اندیشه‌های حافظ، فخرالدین عراقی، مولوی، عطار و حلاج بهوضوح دیده می‌شود. دیگر اینکه بعضی از غزلهای فارسی و ترکی حکیم هیدجی از حیث معنا و محتوا چنان به هم نزدیکند که میتوان گفت ترجمه منظوم و شعری همدیگرند؛ به تعبیر دیگر، می‌شود آنها را دو روی یک سکه قلمداد کرد. خلاصه آنکه غزلهای هیدجی از حیث زبان و زیباشناسی، شیوا و زیبا و از حیث معنا و مفهوم عرفانی‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
اخیرا دیوان اشعار ترکی حکیم هیدجی با مقدمه و تصحیح دکتر حسین محمدزاده صدیق که شامل سه ترکیببند، دوازده مثنوی، دو مناظره، چهارده قصیده، بیستوچهار غزل، سه قطعه، یک مربع، بیستوسه تخمیس، یک | اخیرا دیوان اشعار ترکی حکیم هیدجی با مقدمه و تصحیح دکتر حسین محمدزاده صدیق که شامل سه ترکیببند، دوازده مثنوی، دو مناظره، چهارده قصیده، بیستوچهار غزل، سه قطعه، یک مربع، بیستوسه تخمیس، یک ترجیع‌بند و یک ملمع است، به همت نشر پینار وارد بازار کتاب شده است<ref>ر.ک: همان، ص45</ref>. | ||
کتاب، فاقد فهرست بوده و در پاورقیها به توضیح برخی از کلمات و واژگان اشعار و مواردی که مضمون بیت به آن اشاره دارد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: پاورقی، ص27</ref>. | کتاب، فاقد فهرست بوده و در پاورقیها به توضیح برخی از کلمات و واژگان اشعار و مواردی که مضمون بیت به آن اشاره دارد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: پاورقی، ص27</ref>. | ||