پرش به محتوا

دانشنامه ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۱ مهٔ ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'ف‎ه' به 'ف‌ه'
جز (جایگزینی متن - 'ح‎ت' به 'ح‌ت')
جز (جایگزینی متن - 'ف‎ه' به 'ف‌ه')
خط ۵۲: خط ۵۲:
تنوع منابعی که از آنها برای دانشنامه، مقاله، انتخاب شده و حجم بسیار اطلاعاتی که طی سال‎ها فعالیت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برای تدوین چند اثر دانشنامه‌ای فراهم آمده، این زمینه را آماده ساخته است که دامنه کار دانشنامه‌ایران، تا جایی که امکانات موجود اجازه می‌دهد، نسبتا گسترده باشد و هیچ موضوع دانشنامه‌ای مهمی برای معرفی، از قلم نیفتد. ضمن آنکه ساختار تشکیلاتی این دانشنامه، به تأمین چنین هدفی کمک می‌کند<ref>ر.ک: همان</ref>.
تنوع منابعی که از آنها برای دانشنامه، مقاله، انتخاب شده و حجم بسیار اطلاعاتی که طی سال‎ها فعالیت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برای تدوین چند اثر دانشنامه‌ای فراهم آمده، این زمینه را آماده ساخته است که دامنه کار دانشنامه‌ایران، تا جایی که امکانات موجود اجازه می‌دهد، نسبتا گسترده باشد و هیچ موضوع دانشنامه‌ای مهمی برای معرفی، از قلم نیفتد. ضمن آنکه ساختار تشکیلاتی این دانشنامه، به تأمین چنین هدفی کمک می‌کند<ref>ر.ک: همان</ref>.


در نوشتن مقالات دانشنامه، تا حد امکان، از دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیروی شده است، اما ازآنجاکه بسیاری از مقالات در سالیان گذشته، مراحل مختلف تألیف، ترجمه و ویرایش را طی کرده، در مواردی اختلاف‎های ناچیزی به چشم می‌خورد<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده</ref>.
در نوشتن مقالات دانشنامه، تا حد امکان، از دستور خط فارسی مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی پیروی شده است، اما ازآنجاکه بسیاری از مقالات در سالیان گذشته، مراحل مختلف تألیف، ترجمه و ویرایش را طی کرده، در مواردی اختلاف‌های ناچیزی به چشم می‌خورد<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده</ref>.


برای نقطه‌گذاری در خط فارسی، ضوابط مدونی وجود ندارد و مؤلفان و مترجمان در این‌باره، اختلاف‎نظر دارند، اما مواردی هست که رعایت آنها در نوشتار ضروری است. در دانشمانه از علامت‎های نقطه‌گذاری، فقط در موارد ضروری فقط برای کمک به درست خواندن و واضح‌تر شدن مطلب، استفاده شده است که در مقدمه کتاب، توضیح مختصری درباره هریک از این علامت‎ها، داده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده - دوازده</ref>.
برای نقطه‌گذاری در خط فارسی، ضوابط مدونی وجود ندارد و مؤلفان و مترجمان در این‌باره، اختلاف‎نظر دارند، اما مواردی هست که رعایت آنها در نوشتار ضروری است. در دانشمانه از علامت‎های نقطه‌گذاری، فقط در موارد ضروری فقط برای کمک به درست خواندن و واضح‌تر شدن مطلب، استفاده شده است که در مقدمه کتاب، توضیح مختصری درباره هریک از این علامت‎ها، داده شده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه یازده - دوازده</ref>.
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
ب)-‎ حدود العالم، به کوشش [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]، تهران، 1362ش.
ب)-‎ حدود العالم، به کوشش [[ستوده، منوچهر|منوچهر ستوده]]، تهران، 1362ش.
# اطلاعات مربوط به مآخذ مختلف، با نقطه ویرگول (؛) از یکدیگر جدا شده است؛ مثال: [[ابن ‎بلخی]]، [[فارسنامه ابن بلخی|فارس‎نامه]]، به کوشش لسترنج و نیکلسون، کمبریج، 1921؛ [[نامی اصفهانی، محمدصادق|نامی اصفهانی]]، محمدصادق، تاریخ گیتی‌گشا، به کوشش [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]]، تهران، 1363ش.
# اطلاعات مربوط به مآخذ مختلف، با نقطه ویرگول (؛) از یکدیگر جدا شده است؛ مثال: [[ابن ‎بلخی]]، [[فارسنامه ابن بلخی|فارس‎نامه]]، به کوشش لسترنج و نیکلسون، کمبریج، 1921؛ [[نامی اصفهانی، محمدصادق|نامی اصفهانی]]، محمدصادق، تاریخ گیتی‌گشا، به کوشش [[نفیسی، سعید|سعید نفیسی]]، تهران، 1363ش.
# مشخصات مآخذی از قبیل فرهنگ‎ها و دائرةالمعارف‎ها که به‌ترتیب الفبایی تدوین شده است، جز در موارد ضروری درج نشده است.
# مشخصات مآخذی از قبیل فرهنگ‎ها و دائرةالمعارف‌ها که به‌ترتیب الفبایی تدوین شده است، جز در موارد ضروری درج نشده است.
# بیشتر در جاهایی که تاریخ هجری قمری ذکر شده، تاریخ میلادی مطابق آن نیز آمده است. در مقالات مربوط به غیر از جهان اسلام، تاریخ میلادی ذکر شده و در برخی موارد، معادل هجری قمری یا شمسی آنها آمده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه دوازده - سیزده</ref>.
# بیشتر در جاهایی که تاریخ هجری قمری ذکر شده، تاریخ میلادی مطابق آن نیز آمده است. در مقالات مربوط به غیر از جهان اسلام، تاریخ میلادی ذکر شده و در برخی موارد، معادل هجری قمری یا شمسی آنها آمده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه دوازده - سیزده</ref>.


خط ۱۱۶: خط ۱۱۶:
ج)- مقالاتی که از «دبا» تلخیص شده نیز مأخذی ندارند.
ج)- مقالاتی که از «دبا» تلخیص شده نیز مأخذی ندارند.


خواننده ممکن است در نگاه اول، دچار سردرگمی شود که قضیه چیست و چرا مآخذ پاره‌ای از مقالات ذکر شده و مآخذ دیگر مقالات، ذکر نشده است و پس از آنکه شیوه برای او معین شد، این پرسش پیش می‌آید که برای خواننده دانشنامه چه فرقی می‌کند که مقالات از کجا آمده است و اگر درج منابع در پایان هر مقاله ضرورت دارد، باید همه مقالات همراه با منابعشان باشند. فرض بر این است که خواننده برای یافتن مقالات تلخیصی و ترجمه‌ای، می‌تواند به «دبا» و دائرةالمعارف‎های فرنگی مراجعه کند. این کار نه‌تنها تقریبا غیر عملی و وقت‌گیر است، بلکه اینکه فلان مطلب مقاله دانشنامه را در کدام‎یک از منابع اصل مقاله باید جست نیز کار بسیار دشواری است. این کار مخصوصاً درباره مقالات «دبا» عملا غیر ممکن می‌شود؛ چون اولا مقاله تلخیص‎شده، سطربه‌سطر با اصل مقاله «دبا» مطابقت ندارد و ثانیا در متن هر مقاله «دبا»، شماره‌های ارجاعی فراوانی درج شده که بازمی‌گردد به منابعی که در ذیل هر مقاله آمده است. خواننده، چنانچه نیاز داشته باشد، به‌راحتی می‌تواند برای کسب اطلاع بیشتر از طریق همین شماره‌ها و فهرست منابع ذیل هر مقاله، به اصل منابع مراجعه کند، ولی این کار درباره مقالات دانا، اگر نه ناممکن، بسیار مشکل خواهد بود<ref>ر.ک: کیوانی، مجدالدین، ص98-99</ref>.
خواننده ممکن است در نگاه اول، دچار سردرگمی شود که قضیه چیست و چرا مآخذ پاره‌ای از مقالات ذکر شده و مآخذ دیگر مقالات، ذکر نشده است و پس از آنکه شیوه برای او معین شد، این پرسش پیش می‌آید که برای خواننده دانشنامه چه فرقی می‌کند که مقالات از کجا آمده است و اگر درج منابع در پایان هر مقاله ضرورت دارد، باید همه مقالات همراه با منابعشان باشند. فرض بر این است که خواننده برای یافتن مقالات تلخیصی و ترجمه‌ای، می‌تواند به «دبا» و دائرةالمعارف‌های فرنگی مراجعه کند. این کار نه‌تنها تقریبا غیر عملی و وقت‌گیر است، بلکه اینکه فلان مطلب مقاله دانشنامه را در کدام‎یک از منابع اصل مقاله باید جست نیز کار بسیار دشواری است. این کار مخصوصاً درباره مقالات «دبا» عملا غیر ممکن می‌شود؛ چون اولا مقاله تلخیص‎شده، سطربه‌سطر با اصل مقاله «دبا» مطابقت ندارد و ثانیا در متن هر مقاله «دبا»، شماره‌های ارجاعی فراوانی درج شده که بازمی‌گردد به منابعی که در ذیل هر مقاله آمده است. خواننده، چنانچه نیاز داشته باشد، به‌راحتی می‌تواند برای کسب اطلاع بیشتر از طریق همین شماره‌ها و فهرست منابع ذیل هر مقاله، به اصل منابع مراجعه کند، ولی این کار درباره مقالات دانا، اگر نه ناممکن، بسیار مشکل خواهد بود<ref>ر.ک: کیوانی، مجدالدین، ص98-99</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش