۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
دلائل الإعجاز في علم المعاني: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''دلائل الإعجاز في علم المعاني''' نوشتۀ | '''دلائل الإعجاز في علم المعاني''' نوشتۀ «[[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن|شيخ عبدالقاهر جرجانى]]» متوفاى سال 471 هجرى قمرى مى‌باشد. | ||
اين كتاب دربارۀ علم معانى (از علوم بلاغت) نگاشته شده است.علم معانى به اصول و قواعدى مى‌پردازد كه چگونگى همخوانى كلام با مقتضاى حال را مورد بررسى قرار مى‌دهد و موضوع آن واژگان عربى است از نظر رسايى مفاهيم دوگانه (دوپهلو) كه همان غرض و مقصود گوينده است كه لطائف و ويژگى‌هاى سخن را در خود جاى مى‌دهد و با مقتضاى حال هماهنگى دارد و فايدۀ آن پى بردن به اعجاز قرآن كريم است از نظر نيكويى سبک و حسن توصيف و شگفتى تركيب‌ها و لطافت ايجاز و سهولت تركيب‌ها و زبان‌آورى در واژه‌ها و شيرينى و سامان‌يافتگى الفاظ كه در قرآن جاى گرفته‌اند. | اين كتاب دربارۀ علم معانى (از علوم بلاغت) نگاشته شده است.علم معانى به اصول و قواعدى مى‌پردازد كه چگونگى همخوانى كلام با مقتضاى حال را مورد بررسى قرار مى‌دهد و موضوع آن واژگان عربى است از نظر رسايى مفاهيم دوگانه (دوپهلو) كه همان غرض و مقصود گوينده است كه لطائف و ويژگى‌هاى سخن را در خود جاى مى‌دهد و با مقتضاى حال هماهنگى دارد و فايدۀ آن پى بردن به اعجاز قرآن كريم است از نظر نيكويى سبک و حسن توصيف و شگفتى تركيب‌ها و لطافت ايجاز و سهولت تركيب‌ها و زبان‌آورى در واژه‌ها و شيرينى و سامان‌يافتگى الفاظ كه در قرآن جاى گرفته‌اند. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== بنيانگذار علم معانى == | == بنيانگذار علم معانى == | ||
بنيانگذار اين علم شيخ عبدالقاهر جرجانى است.اين دانش از قرآن كريم و حديث نبوى و كلام عرب يارى مى‌ستاند و به فهم بهتر آنها مدد مى‌كند.جرجانى در اين كتاب به بيان وجوه اعجاز در قرآن كريم پرداخته و معانى بلند آن را يادآور مى‌شود.او در آغاز با تقسيم كلمه به سه قسم:اسم و فعل و حرف به بيان اقسام سه‌گانه ارتباط بين اين سه مى‌پردازد:ارتباط اسم با اسم، ارتباط اسم با فعل و ارتباط حرف با يكى از اين دو.سپس براى هريك مثالهايى را ذكر مى‌كند. | بنيانگذار اين علم [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن|شيخ عبدالقاهر جرجانى]] است.اين دانش از قرآن كريم و حديث نبوى و كلام عرب يارى مى‌ستاند و به فهم بهتر آنها مدد مى‌كند. [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن|جرجانى]] در اين كتاب به بيان وجوه اعجاز در قرآن كريم پرداخته و معانى بلند آن را يادآور مى‌شود.او در آغاز با تقسيم كلمه به سه قسم: اسم و فعل و حرف به بيان اقسام سه‌گانه ارتباط بين اين سه مى‌پردازد: ارتباط اسم با اسم، ارتباط اسم با فعل و ارتباط حرف با يكى از اين دو.سپس براى هريك مثالهايى را ذكر مى‌كند. | ||
از آن پس يادآور مى‌شود كه قرآن كريم، واژگانش از اين سه قسم خالى نيست و ارتباط بين واژگان آن نيز از اين سه نوع ارتباط تهى نمى‌باشد، پس چگونه است كه الفاظ و كلمات قرآنى چنان عظيم و پربارند كه بلغاء و فصحاء قوى و قدر از مقابله با آن عاجز و درمانده‌اند؟ | از آن پس يادآور مى‌شود كه قرآن كريم، واژگانش از اين سه قسم خالى نيست و ارتباط بين واژگان آن نيز از اين سه نوع ارتباط تهى نمى‌باشد، پس چگونه است كه الفاظ و كلمات قرآنى چنان عظيم و پربارند كه بلغاء و فصحاء قوى و قدر از مقابله با آن عاجز و درمانده‌اند؟ | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
جرجانى با تأليف اين كتاب و كتاب ديگرش«اسر البلاغة» بنيانگذار دو علم معانى و بيان و استواركنندۀ اين دو ركن بلاغت است و [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سكّاكى]] و ديگر دانشمندان اين فن، از خوان علم و دانش او بهره‌مندند. | [[جرجانی، عبدالقاهر بن عبدالرحمن|جرجانى]] با تأليف اين كتاب و كتاب ديگرش«اسر البلاغة» بنيانگذار دو علم معانى و بيان و استواركنندۀ اين دو ركن بلاغت است و [[سکاکی، یوسف بن ابی‌بکر|سكّاكى]] و ديگر دانشمندان اين فن، از خوان علم و دانش او بهره‌مندند. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==نسخه‌شناسى== | ==نسخه‌شناسى== | ||
اين كتاب با پژوهش دكتر [[هنداوی، عبدالحمید|عبدالحميد هنداوى]] استاد دانشكده دار العلوم دانشگاه قاهره، در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 366 صفحه به همراه مقدمه و تعليقات وى از سوى دار الكتب العلمية، بيروت براى اولين‌بار در سال 1422 هجرى به چاپ رسيده است. | |||
اين كتاب با پژوهش دكتر عبدالحميد هنداوى استاد دانشكده دار العلوم دانشگاه قاهره، در قطع وزيرى با جلد گالينگور در 366 صفحه به همراه مقدمه و تعليقات وى از سوى دار الكتب العلمية، بيروت براى اولين‌بار در سال 1422 هجرى به چاپ رسيده است. | |||
محقق در تعليقاتى كه بر اين اثر نگاشته به تخريج ابيات شعرى، شرح‌حال اعلام، توضيح واژگان غريب و غيره پرداخته است. | محقق در تعليقاتى كه بر اين اثر نگاشته به تخريج ابيات شعرى، شرح‌حال اعلام، توضيح واژگان غريب و غيره پرداخته است. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۷: | ||
#[[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، دانشنامه قرآن كريم، ج 1 ص 1064 و ج 2 ص 2099 | #[[خرمشاهی، بهاءالدین|بهاءالدين خرمشاهى]]، دانشنامه قرآن كريم، ج 1 ص 1064 و ج 2 ص 2099 | ||
#مقدمه محقق كتاب | #مقدمه محقق كتاب | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||