۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR16477J1.jpg | عنوان = مجالس العلماء | عنوانهای دیگر...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''مجالس العلماء'''، اثر ابوالقاسم عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی (متوفی 340ق)، کتابی است یکجلدی به زبان عربی با موضوع تاریخ و سیره اسلامی. این اثر به تحقیق عبدالسلام محمد هارون (متوفی 1408ق) رسیده و توسط انتشارات مکتبة الخانجی در قاهره چاپ شده است. این کتاب حاوی 156 مجلس از مجالس علمای مسلمان است. ظاهراً این اثر کتاب مشهور و مقبولی در میان مردم بوده و در میانشان اسمهای متفاوتی داشته و در نسخههای خطیِ آن، کم و زیاد در تعداد مجالس مشاهده میشود و همچنین در مؤلف آن اختلاف وجود دارد که عبدالسلام محمد | '''مجالس العلماء'''، اثر [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی]] (متوفی 340ق)، کتابی است یکجلدی به زبان عربی با موضوع تاریخ و سیره اسلامی. این اثر به تحقیق [[هارون، عبدالسلام محمد|عبدالسلام محمد هارون]] (متوفی 1408ق) رسیده و توسط انتشارات مکتبة الخانجی در قاهره چاپ شده است. این کتاب حاوی 156 مجلس از مجالس علمای مسلمان است. ظاهراً این اثر کتاب مشهور و مقبولی در میان مردم بوده و در میانشان اسمهای متفاوتی داشته و در نسخههای خطیِ آن، کم و زیاد در تعداد مجالس مشاهده میشود و همچنین در مؤلف آن اختلاف وجود دارد که [[هارون، عبدالسلام محمد|عبدالسلام محمد هارون]]، محقق اثر، به روشن کردن این امور در مقدمهاش بر کتاب پرداخته است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
این اثر حاوی 156 مجلس از مجالس علمای مسلمان است. ظاهراً این اثر کتاب مشهور و مقبولی در میان مردم بوده و در میانشان اسمهای متفاوتی داشته و در نسخههای خطیِ آن، کم و زیاد در تعداد مجالس مشاهده میشود و همچنین در مؤلف آن اختلاف وجود دارد که عبدالسلام محمد | این اثر حاوی 156 مجلس از مجالس علمای مسلمان است. ظاهراً این اثر کتاب مشهور و مقبولی در میان مردم بوده و در میانشان اسمهای متفاوتی داشته و در نسخههای خطیِ آن، کم و زیاد در تعداد مجالس مشاهده میشود و همچنین در مؤلف آن اختلاف وجود دارد که [[هارون، عبدالسلام محمد|عبدالسلام محمد هارون]]، محقق اثر، به روشن کردن این امور در مقدمهاش بر کتاب پرداخته است.<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3-13</ref> | ||
بهطورکلی مسائل کتاب درباره انفاق مال، اینکه منظور از بوی خوب در روایات فقط مشک است، توضیح درباره مثل الجنة التی وعد المتقون، بحث درباره لغت، گروه شیطان، مسأله زنبوریه، صحبت درباره وعد و وعید، بر که باید توکل کرد؟ تکلم حیوان، دو مرد از نعامه، سرقات عباس بن احنف، خزم در شعر، صحبت درباره فسیکفیکهم الله، توضیح و صحبت درباره لیس کمثله شیء، بحثی درباره نسخ در قرآن، برآء، بحث خمستکم بینکم درهم، اتیته و اتوته، مباحث اعراب و بناء، مفاخره عجمی و عربی، نکرته و انکرته، لحن ابوحنیفه، خیل و وجهتسمیه آن، توضیحی درباره برق البصر در آیه شریفه، بحثی درباره قضاء و قدر، ایدی و ایادی، سهو در سجده سهو، تحریم نبیذ، بحثی درباره یرتع و یلعب و همچنین درباره و اللیل إذا یسر، فصرهن الیک در قرآن کریم، بحثی درباره تحُسّ و تُحَشّ، ریاح و ارواح، نسب به بحرین و حصنین، بحثی درباره إنّا کل شیء خلقناه بقدر در قرآن کریم، شعف و شغف، وزن نکتل، وزن کینونه، محرِم، بحث سه طلاقه، دم و دماء، مسأله فعل بودن قائم و... .<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص337-339</ref> | بهطورکلی مسائل کتاب درباره انفاق مال، اینکه منظور از بوی خوب در روایات فقط مشک است، توضیح درباره مثل الجنة التی وعد المتقون، بحث درباره لغت، گروه شیطان، مسأله زنبوریه، صحبت درباره وعد و وعید، بر که باید توکل کرد؟ تکلم حیوان، دو مرد از نعامه، سرقات عباس بن احنف، خزم در شعر، صحبت درباره فسیکفیکهم الله، توضیح و صحبت درباره لیس کمثله شیء، بحثی درباره نسخ در قرآن، برآء، بحث خمستکم بینکم درهم، اتیته و اتوته، مباحث اعراب و بناء، مفاخره عجمی و عربی، نکرته و انکرته، لحن ابوحنیفه، خیل و وجهتسمیه آن، توضیحی درباره برق البصر در آیه شریفه، بحثی درباره قضاء و قدر، ایدی و ایادی، سهو در سجده سهو، تحریم نبیذ، بحثی درباره یرتع و یلعب و همچنین درباره و اللیل إذا یسر، فصرهن الیک در قرآن کریم، بحثی درباره تحُسّ و تُحَشّ، ریاح و ارواح، نسب به بحرین و حصنین، بحثی درباره إنّا کل شیء خلقناه بقدر در قرآن کریم، شعف و شغف، وزن نکتل، وزن کینونه، محرِم، بحث سه طلاقه، دم و دماء، مسأله فعل بودن قائم و... .<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص337-339</ref> | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
محقق کتاب مینویسد که بیش از 30 سال بوده که با این کتاب آشنا بوده؛ لکن بهطور کامل آن را نمیشناخته و نام مؤلف این اثر در نزد وی در موضع شک بوده است. ولی هنگامیکه در آن تحقیق کرده فهمیده که مؤلف آن جعلی است و تحقیقاً و قطعاً این کتاب از آنِ | محقق کتاب مینویسد که بیش از 30 سال بوده که با این کتاب آشنا بوده؛ لکن بهطور کامل آن را نمیشناخته و نام مؤلف این اثر در نزد وی در موضع شک بوده است. ولی هنگامیکه در آن تحقیق کرده فهمیده که مؤلف آن جعلی است و تحقیقاً و قطعاً این کتاب از آنِ «[[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم عبدالرحمن بن اسحاق زجاجی]]» است. ولی معروف و متداول میان مردم این است که این اثر از آن ابومسلم محمد بن احمد بن علی کاتب باشد. ظاهراً اولین کسی که این خطا را درباره مؤلف، مرتکب شده، فهرست دارالکتب المصریه است.<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص3</ref> محقق در صفحات 3 تا 6 مقدمه تحقیق به رد این مطلب پرداخته و بر آن استدلال کرده است. وی در صفحات 6 تا 11 همین مقدمه به ذکر دلایلی هفتگانهای پرداخته که بر این مطلب دلالت میکند که این اثر را [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] نوشته است. برخی مطالب این کتاب به لحاظ سندی با کتاب [[أمالي الزّجّاجي|امالی زجاجی]] یکی است و برخی مطالب به لحاظ محتوا و سند. و این میتواند یکی از دلایل قوی برای انتساب این کتاب به [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجی]] باشد.<ref>ر.ک: همان، ص7-10</ref> | ||
فهارس فنی در انتهای اثر پس از پایان محتوای مطالب ذکر شده و به شکل زیر است: فهرست قرآن کریم، فهرست حدیث، فهرست امثال، و فهرستهای اشعار، استدلالات، أعلام، قبایل و طوایف و امثال آن، شهرها و جاها و امثال آن، لغت و واژگان، مسائل عربی، مجالس کتاب، مسائل کتاب، کتابهایی که ذکرشان در تحقیق آمده، و مراجع شرح و تحقیق.<ref>ر.ک: فهارس فنی کتاب، ص267-344</ref> | فهارس فنی در انتهای اثر پس از پایان محتوای مطالب ذکر شده و به شکل زیر است: فهرست قرآن کریم، فهرست حدیث، فهرست امثال، و فهرستهای اشعار، استدلالات، أعلام، قبایل و طوایف و امثال آن، شهرها و جاها و امثال آن، لغت و واژگان، مسائل عربی، مجالس کتاب، مسائل کتاب، کتابهایی که ذکرشان در تحقیق آمده، و مراجع شرح و تحقیق.<ref>ر.ک: فهارس فنی کتاب، ص267-344</ref> | ||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== |
ویرایش