۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
تذكرة النبية في أيام المنصور و بنيه: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''تذكرة النبية في أيام المنصور و بنيه'''، اثر حسن بن عمر بن حسن بن عمر بن حبیب (متوفی 779ق/ 1377م)، تاریخ دوران حکومت سلطان منصور قلاوون و فرزندان او می‌باشد که با تحقیق و حواشی محمد محمد امین و مراجعه سعید عبدالفتاح | '''تذكرة النبية في أيام المنصور و بنيه'''، اثر [[ابن حبیب، حسن بن عمر|حسن بن عمر بن حسن بن عمر بن حبیب]] (متوفی 779ق/ 1377م)، تاریخ دوران حکومت سلطان منصور قلاوون و فرزندان او می‌باشد که با تحقیق و حواشی [[محمد محمد امین]] و مراجعه [[عاشور، سعید عبدالفتاح|سعید عبدالفتاح عاشور]]، به چاپ رسیده است. | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==صحت انتساب کتاب== | ==صحت انتساب کتاب== | ||
بروکلمان، حاجی خلیفه و بغدادی، این کتاب را جزء آثار ابن حبیب، برشمرده و این امر، نشان از صحت انتساب آن، به وی دارد<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>. | [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]]، حاجی خلیفه و [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|بغدادی]]، این کتاب را جزء آثار [[ابن حبیب، حسن بن عمر|ابن حبیب]]، برشمرده و این امر، نشان از صحت انتساب آن، به وی دارد<ref>ر.ک: همان، ص27</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
در مقدمه که در سال 1395ق/ 1975م نوشته شده، ابتدا به اهمیت و جایگاه خاص کتاب در میان کتب تاریخی اشاره گردیده<ref>مقدمه، ج1، ص5</ref> و سپس، به شرح‌حال مؤلف پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون چگونگی تعلیم<ref>همان، ص7</ref>، سفرهایی که به‌منظور کسب علم و دانش به نقاط مختلف جهان انجام داده<ref>همان، ص12</ref>، مسئولیت‌های اجتماعی و دینی که در دمشق، طرابلس و حلب بر عهده داشته<ref>همان، ص14</ref>، ارتباط با مورخین عصر خویش<ref>همان، ص15</ref> و آثار و تألیفاتی که از خود به یادگار گذاشته، در اختیار خواننده قرار گرفته است<ref>همان، ص18</ref>. | در مقدمه که در سال 1395ق/ 1975م نوشته شده، ابتدا به اهمیت و جایگاه خاص کتاب در میان کتب تاریخی اشاره گردیده<ref>مقدمه، ج1، ص5</ref> و سپس، به شرح‌حال مؤلف پرداخته شده و اطلاعاتی پیرامون چگونگی تعلیم<ref>همان، ص7</ref>، سفرهایی که به‌منظور کسب علم و دانش به نقاط مختلف جهان انجام داده<ref>همان، ص12</ref>، مسئولیت‌های اجتماعی و دینی که در دمشق، طرابلس و حلب بر عهده داشته<ref>همان، ص14</ref>، ارتباط با مورخین عصر خویش<ref>همان، ص15</ref> و آثار و تألیفاتی که از خود به یادگار گذاشته، در اختیار خواننده قرار گرفته است<ref>همان، ص18</ref>. | ||
ویژگی این کتاب، در دقت مؤلف در به تصویر کشیدن حقایق و تنظیم آن نیست، بلکه ویژگی مهم آن، مربوط به عنایت و توجه خاص وی به ذکر تراجم مشاهیر و اعلام فترت تاریخی است که به دنبال بیان تاریخ آن می‌باشد. این ویژگی در کنار امتیازات دیگر کتاب، از جمله ذکر تراجم معاصرین مؤلف و شمول و گستردگی تراجم مذکور در آن و نیز تنوع مطالب و تراجم از سویی و دقت و امانت وی و دوری از اعمال سلیقه‌های شخصی از سوی دیگر، باعث شده است تا این کتاب، از بسیاری از کتب تراجم معاصر خود، از جمله کتاب‌ها و آثار ابن خلکان، برزالی و صقالی، ابن شاکر کتبی و ابن ایبک صفدی، بارزتر و مورد توجه‌تر باشد، به‌گونه‌ای که منبع و مصدر اساسی بسیاری از آثار پس از خود، از جمله مطالب مرقوم ابن حجر عسقلانی در کتاب | ویژگی این کتاب، در دقت مؤلف در به تصویر کشیدن حقایق و تنظیم آن نیست، بلکه ویژگی مهم آن، مربوط به عنایت و توجه خاص وی به ذکر تراجم مشاهیر و اعلام فترت تاریخی است که به دنبال بیان تاریخ آن می‌باشد. این ویژگی در کنار امتیازات دیگر کتاب، از جمله ذکر تراجم معاصرین مؤلف و شمول و گستردگی تراجم مذکور در آن و نیز تنوع مطالب و تراجم از سویی و دقت و امانت وی و دوری از اعمال سلیقه‌های شخصی از سوی دیگر، باعث شده است تا این کتاب، از بسیاری از کتب تراجم معاصر خود، از جمله کتاب‌ها و آثار [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، برزالی و صقالی، [[ابن شاکر کتبی، محمد بن شاکر|ابن شاکر کتبی]] و ابن ایبک صفدی، بارزتر و مورد توجه‌تر باشد، به‌گونه‌ای که منبع و مصدر اساسی بسیاری از آثار پس از خود، از جمله مطالب مرقوم [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر عسقلانی]] در کتاب «[[الدرر الكامنة في أعيان المائة الثامنة|الدرر الكامنة]]» و [[ابن تغری بردی، یوسف بن تغری بردی|ابن تغری]] در «[[المنهل الصافي و المستوفي بعد الوافي|المنهل الصافي]]» بوده و بسیاری از تراجم‌نویسان از آن نقل کرده‌اند، به‌طوری‌که می‌توان «إنباء الغمر بأبناء العمر» [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] را ذیل و متممی بر این کتاب دانست<ref>همان، ص27- 28</ref>. | ||
شیوه و روشی که ابن حبیب در این کتاب برای بیان حوادث تاریخی برگزیده، همان اسلوب و روش متداول عصر خویش، یعنی طریق سال‌شمار می‌باشد؛ بدین‌صورت که حوادث را از سال 678ق آغاز نموده و سپس، به شکل سال‌به‌سال، به ذکر حوادث مهم همان سال پرداخته و به اموری نظیر تغییر در مناصب عالی دولتی مانند امارت، وزارت و قضاوت توجه نموده و سپس، حوادث هرسال را با ذکر تراجم و شرح‌حال اعیان و اعلامی که در آن سال، وفات یافته‌اند، به پایان، رسانده است<ref>همان، ص28</ref>. | شیوه و روشی که [[ابن حبیب، حسن بن عمر|ابن حبیب]] در این کتاب برای بیان حوادث تاریخی برگزیده، همان اسلوب و روش متداول عصر خویش، یعنی طریق سال‌شمار می‌باشد؛ بدین‌صورت که حوادث را از سال 678ق آغاز نموده و سپس، به شکل سال‌به‌سال، به ذکر حوادث مهم همان سال پرداخته و به اموری نظیر تغییر در مناصب عالی دولتی مانند امارت، وزارت و قضاوت توجه نموده و سپس، حوادث هرسال را با ذکر تراجم و شرح‌حال اعیان و اعلامی که در آن سال، وفات یافته‌اند، به پایان، رسانده است<ref>همان، ص28</ref>. | ||
از لحاظ اسلوب و نثر نگارشی نیز ویژگی کتاب، برگزیدن اسلوبی سهل و بسیط و دوری از سجع متکلف و روتوشی (زیبایی ظاهریی) می‌باشد که در آثاری نظیر کتاب «درة الأسلاك» به چشم می‌خورد<ref>همان</ref>. | از لحاظ اسلوب و نثر نگارشی نیز ویژگی کتاب، برگزیدن اسلوبی سهل و بسیط و دوری از سجع متکلف و روتوشی (زیبایی ظاهریی) می‌باشد که در آثاری نظیر کتاب «درة الأسلاك» به چشم می‌خورد<ref>همان</ref>. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||