۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المنمق في أخبار قریش: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR02885J1.jpg | عنوان = المنمق في أخبار قریش | عنوان‌ه...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''المنمق في أخبار قریش'''، اثر محمد بن حبیب بغدادی (متوفی 245ق/ 859م)، کتابی است پیرامون برخی از ویژگی‌ها، خصایص و موضوعات مربوط با قبیله قریش در حجاز که با تصحیح خورشید احمد | '''المنمق في أخبار قریش'''، اثر [[ابن حبیب، محمد بن حبیب|محمد بن حبیب بغدادی]] (متوفی 245ق/ 859م)، کتابی است پیرامون برخی از ویژگی‌ها، خصایص و موضوعات مربوط با قبیله قریش در حجاز که با تصحیح [[خورشید احمد فاروق|خورشید احمد فارق]]، به چاپ رسیده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
مى‌توان گفت که بیشتر اخبار کتاب حاضر، درباره قریش و به‌طور عمده از دوران جاهلیت است. مباحث کتاب با نسب قریش آغاز شده، از فضائل عباس سخن به میان آمده و پس‌ازآن، از حلف‌الفضول و سایر احلاف و منافرات و نزاع‌هاى میان خاندان‌هاى قریش به‌تفصیل سخن گفته شده است. بخش دیگر کتاب که در لابه‌لای همان مباحث آمده، بحث از ایام‌العرب خاص قریش است که از نظر تاریخى ارزش فراوانى دارد. اخبارى از آن هم به دوره اسلامى اختصاص دارد. به عنوان نمونه، بحث‌هاى چون: المؤذون لرسول الله(ص) المستهزءون من قریش، المشبهون برسول الله(ص) من قریش. در بخش‌هاى دیگر، به کوران قریش، احولان قریش، کوسج‌هاى قریش و نیز به معرفى کسانى که مادرشان نصرانى، یهودى، نبطى یا حبشى و سندى بوده‌اند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص126</ref>. | مى‌توان گفت که بیشتر اخبار کتاب حاضر، درباره قریش و به‌طور عمده از دوران جاهلیت است. مباحث کتاب با نسب قریش آغاز شده، از فضائل عباس سخن به میان آمده و پس‌ازآن، از حلف‌الفضول و سایر احلاف و منافرات و نزاع‌هاى میان خاندان‌هاى قریش به‌تفصیل سخن گفته شده است. بخش دیگر کتاب که در لابه‌لای همان مباحث آمده، بحث از ایام‌العرب خاص قریش است که از نظر تاریخى ارزش فراوانى دارد. اخبارى از آن هم به دوره اسلامى اختصاص دارد. به عنوان نمونه، بحث‌هاى چون: المؤذون لرسول الله(ص) المستهزءون من قریش، المشبهون برسول الله(ص) من قریش. در بخش‌هاى دیگر، به کوران قریش، احولان قریش، کوسج‌هاى قریش و نیز به معرفى کسانى که مادرشان نصرانى، یهودى، نبطى یا حبشى و سندى بوده‌اند، پرداخته شده است<ref>ر.ک: جعفریان، رسول، ص126</ref>. | ||
مؤلف در این اثر و نیز کتاب معروف دیگرش | مؤلف در این اثر و نیز کتاب معروف دیگرش «[[المحبر]]»، از بسیارى از چهرهاى به نام پیش از خود نام برده است. شاید بیش از همه، نام هشام کلبى که از مشایخ او بوده و زمینه کارى وى با او مشترک بوده و در آثار وى به چشم می‌خورد. دیگران عبارتند از: ابوعبیده معمر بن مثنى، هیثم بن عدى، عبدالعزیز بن عمران، ابن اسحاق و [[واقدی، محمد بن عمر|واقدى]]<ref>همان، ص127</ref>. | ||
با توجه به مطالب نوشته شده در این کتاب، گفته شده است که مؤلف تمایلات شیعى داشته و شاهد آن که هر کجا نام ابوبکر و عمر آمده، تعبیر «رضی‌الله‌عنه»<ref>متن کتاب، ص294، 301</ref> آورده و هر کجا نام خدیجه و نام امام على(ع) آمده، تعبیر «علیه‌السلام»<ref>همان، ص211، 217</ref> آورده است. شاهد دیگر آن که گفته است عمر احول بوده<ref>همان، ص405</ref> و اینکه قبل از اسلام آوردن، کنیز مسلمان شده خود را کتک زده است. باید گفت مؤلف با جسارت تمام، زشتی‌هاى بسیاری از قریش و صحابه و فرزندان آنها را آورده است. ارائه فهرستى از حد خوردگان صحابه و فرزندانشان هم مى‌تواند مؤیدى بر آزاداندیشى او و یا تمایلات شیعى او در قدح صحابه تلقى شود. شاید همین مسئله دلیل بى‌توجهى به اثر حاضر توسط دانشوران سنى در طول تاریخ باشد<ref>همان، ص128</ref>. | با توجه به مطالب نوشته شده در این کتاب، گفته شده است که مؤلف تمایلات شیعى داشته و شاهد آن که هر کجا نام ابوبکر و عمر آمده، تعبیر «رضی‌الله‌عنه»<ref>متن کتاب، ص294، 301</ref> آورده و هر کجا نام خدیجه و نام [[امام على(ع)]] آمده، تعبیر «علیه‌السلام»<ref>همان، ص211، 217</ref> آورده است. شاهد دیگر آن که گفته است عمر احول بوده<ref>همان، ص405</ref> و اینکه قبل از اسلام آوردن، کنیز مسلمان شده خود را کتک زده است. باید گفت مؤلف با جسارت تمام، زشتی‌هاى بسیاری از قریش و صحابه و فرزندان آنها را آورده است. ارائه فهرستى از حد خوردگان صحابه و فرزندانشان هم مى‌تواند مؤیدى بر آزاداندیشى او و یا تمایلات شیعى او در قدح صحابه تلقى شود. شاید همین مسئله دلیل بى‌توجهى به اثر حاضر توسط دانشوران سنى در طول تاریخ باشد<ref>همان، ص128</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||