۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سبکىدر' به 'سبکی در') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class= | <div class="wikiInfo"> | ||
[[پرونده:NUR02775.jpg|بندانگشتی|بیضاوی، عبدالله بن عمر]] | [[پرونده:NUR02775.jpg|بندانگشتی|بیضاوی، عبدالله بن عمر]] | ||
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ | | ||
|- | |- | ||
! نام!! data-type= | ! نام!! data-type="authorName" |بیضاوی، عبدالله بن عمر | ||
|- | |- | ||
|نامهای دیگر | |نامهای دیگر | ||
|data-type= | | data-type="authorOtherNames" | قاضی بیضاوی | ||
بیضاوی، ناصرالدین عبدالله بن محمد | بیضاوی، ناصرالدین عبدالله بن محمد | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
|- | |- | ||
|نام پدر | |نام پدر | ||
|data-type= | | data-type="authorfatherName" |عمر | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
|data-type= | | data-type="authorbirthDate" | | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
|data-type= | | data-type="authorBirthPlace" |بیضاء فارس | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type= | | data-type="authorDeathDate" |685 ق یا 1286 م | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type= | | data-type="authorTeachers" |پدرش عمر بن محمد | ||
شرفالدین عمر بن زکی بوشکانی | |||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
|data-type= | | data-type="authorWritings" |[[أنوار التنزیل و أسرار التأویل]] | ||
[[طوالع الأنوار: من مطالع الأنظار]] | [[طوالع الأنوار: من مطالع الأنظار]] | ||
|-class= | |- class="articleCode" | ||
|کد مؤلف | |کد مؤلف | ||
|data-type= | | data-type="authorCode" |AUTHORCODE02775AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
''' | '''ناصرالدین عبدالله بن عمر بن محمد بیضاوی شیرازی''' (متوفای 695 یا 691 - تبریز)، مکنّی به ابوالخیر و ابوسعید و ملقب به ناصرالدین، قاضی، فقیه شافعی، مفسر و متکلم اشعری در سدههای ۷ و ۸ ق/۱۳ و ۱۴م، است. با گرایش کلامی اشعری که به ویژه ارزشمندی برخی آثار او در زمینههای تفسیر اصول فقه و کلام، اسباب اشتهار او را فراهم آورده است. | ||
او از آن جهت بيضاوى گويند كه اهل بيضا واقع در حوالى شيراز بوده و تاريخ نويسان و دانشمندان علم انساب وى را از نژاد فارس مىدانند نه عرب. شايد مهارت وى در زبان فارسی اين مطلب را تقويت نمايد زيرا همانگونه كه همگان مىدانند ايشان در ادبيات فارسی تسلط فوق العادهاى داشته و فارسی را بخوبى مىنوشته و سخنرانى مىكرده و گاهى نيز به فارسی شعر مىسروده است. | |||
==لقب و كنيه== | ==لقب و كنيه== | ||
وى به لقب «ناصرالدين» شهرت داشته و اين لقب را شاگردان وى براى ايشان انتخاب نمودهاند و بيشتر تاريخ نويسان وى را بدين لقب بيان كردهاند.البته بايد دانست كه اين لقب (ناصرالدين) بيشتر بر پادشاهان، حاكمان و زمامداران اطلاق مىشده ولى دانشمندان اين لقب را براى خود انتخاب نمىنمودهاند بلكه شاگردان و پيروان آنان اين لقب را براى آنان بر مىگزيدند. | |||
وى به لقب «ناصرالدين» شهرت داشته و اين لقب را شاگردان وى براى ايشان انتخاب نمودهاند و بيشتر تاريخ نويسان وى را بدين لقب بيان كردهاند.البته بايد دانست كه اين لقب(ناصرالدين) بيشتر بر پادشاهان، حاكمان و زمامداران اطلاق مىشده ولى دانشمندان اين لقب را براى خود انتخاب نمىنمودهاند بلكه شاگردان و پيروان آنان اين لقب را براى آنان بر مىگزيدند. | |||
كنيۀ وی «ابوالخير» و به قول بعضی «ابوسعيد» است و البته لازم نيست وى را فرزندى بدين نام باشد تا كنيه وى قرار گيرد. | كنيۀ وی «ابوالخير» و به قول بعضی «ابوسعيد» است و البته لازم نيست وى را فرزندى بدين نام باشد تا كنيه وى قرار گيرد. | ||
==ولادت و زندگى== | ==ولادت و زندگى== | ||
تاريخ ولادت وى معلوم نيست زيرا تاريخ نويسان و شرح حال نگاران اهتمام زيادى در ثبت تاريخ وفات دارند.به همين خاطر در تذكرهها و تراجم سال ميلاد وى مجهول است حتى بصورت تقريبى هم بيان نشده است. | تاريخ ولادت وى معلوم نيست زيرا تاريخ نويسان و شرح حال نگاران اهتمام زيادى در ثبت تاريخ وفات دارند.به همين خاطر در تذكرهها و تراجم سال ميلاد وى مجهول است حتى بصورت تقريبى هم بيان نشده است. | ||
خط ۵۸: | خط ۶۰: | ||
وى در اصول عقايد اشعرى و در فروع شافعى مىباشد. | وى در اصول عقايد اشعرى و در فروع شافعى مىباشد. | ||
== اساتید == | |||
آنچنان که بیضاوی خود در مقدمۀ الغایة القصوی آورده، فقه را نزد پدرش (که اصلیترین استاد او بوده) آموخته. همچنین نام شرفالدین عمر بن زکی بوشکانی (د۶۸۰ق/۱۲۸۱م)، در میان استادان او به چشم میخورد که بیضاوی از شاگردان طراز اول او بود، و گفته شده که وی مبنا و اصل بسیاری از آثارش را از این شیخ کسب کرده بوده است. | |||
رودانی بدون آنکه از شخصی به خصوص نام برد، یادآور شده که او نزد شماری از شاگردان تاجالدین ارموی و نیز صفیالدین ارموی (از عالمان منطقۀ آذربایجان) دانش آموخته بوده است. | |||
اینکه برخی [[سهروردی، عمر بن محمد|شهابالدین سهروردی]] (د۶۳۲ق) و [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|نصیرالدین طوسی]] (د۶۷۲ق) را از استادان او شمردهاند. در مورد نخست ناپذیرفتنی، و در مورد اخیر تأیید نشده است. | |||
برخی نام تنی چند از استادان و شاگردان احتمالی او را آورده اند، | |||
اما این گفته کازرونی در سلّم السموات که «بیضاوی صحبت خواجه نصیر طوسی و سهروردیِ عارف را درک کرده است» نامحتمل مینماید. | |||
==مسافرت== | ==مسافرت== | ||
خط ۷۵: | خط ۸۸: | ||
==آراء دانشمندان== | ==آراء دانشمندان== | ||
ابن قاضى شهبه در طبقات مىگويد: بيضاوى صاحب آثار علمى فراوان است وى از دانشمندان و اساتيد بزرگ آذربايجان و در شيراز قاضى القضاة بوده است. | ابن قاضى شهبه در طبقات مىگويد: بيضاوى صاحب آثار علمى فراوان است وى از دانشمندان و اساتيد بزرگ آذربايجان و در شيراز قاضى القضاة بوده است. | ||
خط ۸۴: | خط ۹۶: | ||
==بازگشت به تبريز== | ==بازگشت به تبريز== | ||
وى پس از ترك منصب قضا در شيراز و به قول بعضى پس از عزل وى از اين مقام رحل اقامت به تبريز افكند و ساكن آن ديار شد و بيشتر آثار خود را در اين شهر به رشته تحرير درآورد و در نزد همگان به عنوان استاد بزرگ آذربايجان و علامه آن ديار شناخته شد. | وى پس از ترك منصب قضا در شيراز و به قول بعضى پس از عزل وى از اين مقام رحل اقامت به تبريز افكند و ساكن آن ديار شد و بيشتر آثار خود را در اين شهر به رشته تحرير درآورد و در نزد همگان به عنوان استاد بزرگ آذربايجان و علامه آن ديار شناخته شد. | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
وى در تبريز به سال 685 هجرى قمرى وفات نمود.البته [[اسنوی، عبدالرحیم بن حسن|اسنوى]] و سبکی وفات وى را 691 ه.ق دانستهاند.وى در تبريز مدفون است. | وى در تبريز به سال 685 هجرى قمرى وفات نمود.البته [[اسنوی، عبدالرحیم بن حسن|اسنوى]] و سبکی وفات وى را 691 ه.ق دانستهاند.وى در تبريز مدفون است. | ||
خط ۱۱۳: | خط ۱۲۳: | ||
8-الغاية القصوى في دراسة الفتوى در فقه شافعى | 8-الغاية القصوى في دراسة الفتوى در فقه شافعى | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
[[أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوی)]] | [[أنوار التنزیل و أسرار التأویل (تفسیر البیضاوی)]] |
ویرایش