۵۳٬۳۲۷
ویرایش
مناسك الحج و العمرة: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'طباطبایی حکیم، محمدسعید' به 'طباطبایی حکیم، سید محمدسعید') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
این | '''مناسك الحج و العمرة'''، اثر سید محمدسعید طباطبایی حکیم، کتابی است دربردارنده احکام و مسائل مربوط به مناسک حج و عمره. | ||
==ساختار== | |||
کتاب با خطبه نویسنده آغاز و مطالب که دربردارنده چهارصدونودوهشت مسئله در موضوع حج و عمره می‌باشد، در یک مقدمه دو باب و یک خاتمه، تنظیم شده است. | |||
نویسنده در ذکر برخی از مستحبات، به شیوه معمول فقها تمسک نموده و راه تسامح را در پیش گرفته است؛ لذا به صرف وجود روایاتی که صحت آنها ثابت نشده و به صرف تصریح علما به استحباب چیزی بدون آگاهی بر دلیل آنان، آن چیز را مستحب خوانده و خاطرنشان کرده که لازم است این‌گونه امور، به امید مطلوبیت آن، نه به‌گونه تعبد به استحباب و جزم به آن، اتیان شود<ref>ر.ک: خطبه نویسنده، ص4-5</ref>. | |||
==گزارش محتوا== | |||
مقدمه کتاب، مشتمل بر 79 مسئله بوده که در چهار فصل زیر، ارائه شده است: | |||
در فصل نخست، به بیان حکم حج پرداخته شده است. حج از عظیم‌ترین واجبات دینی و یکی از ارکان پنجگانه‌ای است که دین اسلام، بر آن بنا شده و خداوند آن را برای تشیید دین و تثبیت قواعد و تعظیم شعائر آن، واجب نموده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5</ref>. از مسئله یک تا سه، در این فصل آمده است<ref>ر.ک: همان، ص7-8</ref>. | |||
در فصل دوم، در ضمن مسئله چهار تا سیوچهار، به بیان شروط حج پرداخته شده است. این شروط عبارتند از: بلوغ<ref>ر.ک: همان، ص9-10</ref>؛ عقل<ref>ر.ک: همان، ص11</ref>؛ حریت<ref>ر.ک: همان</ref>؛ استطاعت بدنی، مالی و امنیت راه و...<ref>ر.ک: همان، ص11-28</ref>. | |||
در فصل سوم، از مسئله سیوپنج تا پنجاهوسه، به بیان احکام حج نیابتی پرداخته شده است. نیابت از میت در حج واجب و مستحب و از انسان زنده در حج مستحب جایز و ممکن است<ref>ر.ک: همان، ص29-40</ref>. | |||
در فصل چهارم، بهصورت اجمالی، به تعریف انواع سهگانه حج، پرداخته شده است. مسئله پنجاهوچهار تا هفتادونه، در این فصل آمده است<ref>ر.ک: همان، ص40-58</ref>. | |||
باب اول، در پنج مبحث زیر، به بیان احکام عمره تمتع، پرداخته شده است: | |||
در مبحث نخست به بیان احکام احرام پرداخته شده است. این مبحث، خود دارای هفت فصل به ترتیب زیر می‌باشد: | |||
# مستحبات احرام: از مسئله هشتاد<ref>ر.ک: همان، ص60</ref> تا نودوچهار<ref>ر.ک: همان، ص66</ref>، در این فصل آمده است. | |||
# مواقیت: جمع میقات بوده و میقات عبارت است از مکانی که احرام از آنجا آغاز میگردد و نه مکان می‌باشد. | |||
از مسئله نودوپنج<ref>ر.ک: همان، ص68</ref> تا مسئله صد، در این فصل آمده است<ref>ر.ک: همان، ص71</ref>. | |||
# احکام مواقیت: در این فصل، در ضمن مسئله صدویک<ref>ر.ک: همان، ص73</ref> تا صدویازده، به بیان احکام مربوط به مواقیت، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص80</ref>. | |||
# واجبات احرام: احرام امری اعتباری بوده و متوقف است بر اموری از جمله: نیت<ref>ر.ک: همان، ص81</ref>، پوشیدن لباس احرام<ref>ر.ک: همان، ص84</ref> و تلبیه (البته در غیر احرام حج قران)<ref>ر.ک: همان، ص87</ref>. | |||
مسئله صدودوازده<ref>ر.ک: همان، ص82</ref> تا مسئله صدوسیوپنج<ref>ر.ک: همان، ص95</ref>، به واجبات احرام اختصاص یافته است. | |||
# محرمات احرام: از مسئله صدوسیوشش<ref>ر.ک: همان، ص96</ref> تا صدونودونه<ref>ر.ک: همان، ص122</ref> در این فصل آمده است. | |||
# کفارات صید: این فصل، شامل مسئله دویست<ref>ر.ک: همان، ص124</ref> تا دویستوشانزده<ref>ر.ک: همان، ص131</ref> است. | |||
# بقیه کفارات: از مسئله دویستوهفده<ref>ر.ک: همان، ص131</ref> تا مسئله دویستوسیوشش<ref>همان، ص138</ref>، در آخرین فصل آمده است. | |||
در مبحث دوم، که به ذکر احکام طواف عمره اختصاص یافته است، در دو فصل، از مسئله دویستوسیوهفت<ref>ر.ک: همان، ص142</ref> تا مسئله دویستوچهلوشش<ref>ر.ک: همان، ص148</ref>، ابتدا به مستحبات دخول در حرم، مسجدالحرام و طواف پرداخته شده و سپس از مسئله دویستوچهلوهفت<ref>ر.ک: همان، ص154</ref> تا مسئله دویستوهشتادوهشت<ref>ر.ک: همان، ص184</ref>، حقیقت طواف و شروط و احکام آن، مورد تبیین قرار گرفته است. | |||
در مباحث بعدی، که بهترتیب شامل مسئله دویستوهشتادونه<ref>ر.ک: همان، ص187</ref> تا دویستونودوهفت<ref>ر.ک: همان، ص191</ref>، دویستونودوهشت<ref>ر.ک: همان، ص200</ref> تا سیصدوبیست<ref>ر.ک: همان، ص212</ref> و سیصدوبیستویک<ref>ر.ک: همان، ص213</ref> تا سیصدوبیستوهشت می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص215</ref>، بهترتیب به احکام مربوط به نماز طواف، سعی و تقصیر پرداخته شده است. | |||
باب دوم، احکام و مسائل مربوط به حج تمتع را در چهار فصل زیر، در خود جای داده است: | |||
در فصل اول، از مسئله سیصدوبیستونه<ref>ر.ک: همان، ص217</ref> تا سیصدوسیوهشت<ref>ر.ک: همان، ص221</ref>، مسائل مربوط به احرام حج مطرح گردیده و در فصل دوم، از مسئله سیصدوسیونه<ref>ر.ک: همان، ص223</ref> تا سیصدوپنجاهوسه<ref>ر.ک: همان، ص238</ref>، مسائل مربوط به وقوف در عرفات مطرح شده است. | |||
در فصول بعدی نیز از مسئله سیصدوپنجاهوچهار<ref>ر.ک: همان، ص239</ref> تا سیصدوشصتوپنج<ref>ر.ک: همان، ص250</ref>، از مسئله سیصدوشصتوشش<ref>ر.ک: همان، ص252</ref> تا چهارصدوسیوسه<ref>ر.ک: همان، ص283</ref>، از مسئله چهارصدوسیوچهار<ref>ر.ک: همان، ص284</ref> تا چهارصدوچهلوپنج<ref>ر.ک: همان، ص292</ref>، از مسئله چهارصدوچهلوشش<ref>ر.ک: همان، ص296</ref> تا چهارصدوشصتوپنج<ref>ر.ک: همان، ص305</ref> و از مسئله چهارصدوشصتوشش<ref>ر.ک: همان، ص307</ref> تا | |||
چهارصدوهفتادوهفت<ref>ر.ک: همان، ص313</ref>، بهترتیب به موضوعاتی همچون وقوف در مشعر، واجبات منی، واجبات در مکه پس از مناسک منی، واجبات در منی در ایام تشریق و شب‌های آن و مستحباتی که در مدت اقامت در مکه، بر آنها تأکید شده، پرداخته شده است. | |||
در خاتمه، از مسئله چهارصدوهفتادوهشت<ref>ر.ک: همان، ص317</ref> تا چهارصدونودوهفت<ref>ر.ک: همان، ص335</ref> به ذکر مطالبی پیرامون عمره مفرده، مصدود (کسی که از اکمال حج یا عمره، منع شده) و محصور (کسی که به علت اموری چون مرض و... از اکمال حج یا عمره بازمانده) و آداب مدینه منوره، پرداخته شده است. | |||
در پایان کتاب، زیارت رسول‌الله<ref>ر.ک: همان، ص341</ref>، حضرت زهرا(س)<ref>ر.ک: همان، ص345</ref> و ائمه بقیع<ref>ر.ک: همان، ص349</ref> و دعای امام حسین(ع)<ref>ر.ک: همان، ص354</ref> و امام سجاد(ع) در روز عرفه<ref>ر.ک: همان، ص383</ref> و دعای کمیل<ref>ر.ک: همان، ص404</ref>، بهعنوان ضمیمه و ملحقات، آورده شده است. | |||
==وضعیت کتاب== | |||
کتاب، فاقد پاورقی بوده و فهرست مطالب در انتهای آن آمده است. | |||
==پانویس == | |||
<references /> | |||
==منابع مقاله== | |||
مقدمه و متن کتاب. | |||
== وابسته‌ها == | == وابسته‌ها == | ||