شرح فارسی الأسفار الأربعة: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح فارسی الأسفار الأربعة'''، تقریر دروس علامه حسن حسن‌زاده آملی در شرح کتاب «الأسفار الأربعة» صدرالدین محمد شیرازی، به کوشش محمدحسین نائیجی است. این تقریرات سه جلدی به زبان فارسی است و اصل کتاب اسفار به زبان عربی. مقرر در مقدمه‌اش درباره این کتاب چنین می‌نویسد: «این اثر که اینک پیش رو دارید، جلد اول از مجموعه شرح و تفسیر کتاب گران‏سنگ اسفار، تا اواسط جلد سوم آن است که مؤسسه بوستان کتاب منتشر می‌نماید و با تأسف باید بگویم که به دلیل بیمارى استاد، درس‏هاى مزبور، ناتمام ماند»<ref>ر.ک: مقدمه مقرر، ص30</ref>.

نویسنده، از همان مقدمه، شروع به شرح محتوای مطالب صدرای شیرازی می‎کند. شیوه او در شرح مطالب این است که بخش یا کلماتی از عبارت مصنف به زبان عربی را ذکر می‎کند و سپس به شرح آن مطلب به زبان فارسی می‎پردازد. شرحی که بر کتاب نوشته شده، از دقت و قلم روان برخوردار است. محمدحسین نائیجی، در ابتدای مقدمه‌ای که بر این کتاب نوشته، به تفاوت ظاهری روش‎های افلاطون و ارسطو در ارائه فلسفه و رجوع واقعی هر دو به یک طریق، نبی بودن بسیاری از حکمای یونان قدیم، حکیم بودن فارابی به دلیل نگارش کتاب فصوص و بوعلی به دلیل عباراتش در اواخر عمر و ملاصدرا با استناد به عباراتش، می‎پردازد و نهایتا نتیجه می‎گیرد که: «از راه تصفیه و تزکیه و معرفت نفس می‎توان به درجه حکمای حقیقی رسید»<ref>ر.ک: مقدمه مقرر، ص15-23</ref>.

وی سپس از معرفت نفس و طریقه کشف و شهود به‎عنوان راه رسیدن به حقایق صحبت می‎کند و به عبارات فراوانی از صدرا و دیگران استشهاد می‎کند و نتیجه می‎گیرد که: «صاحبان مکتب اشراق و مشاء و حکمت متعالیه بر این متفقند که رسیدن به امهات حقایق از راه فکر ممکن نیست، گرچه در ارائه مطالب و بیان برای مردم دیگر باید از راه و روش عقلی و قیاسات یقینی کمک گرفت»<ref>ر.ک: همان، ص23-27</ref>.

قسم به جان خودم! که چنین ویژگی‌هایى در این زمان نادر است‏»<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>.