۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مىت' به 'میت') |
جز (جایگزینی متن - 'مىد' به 'مید') |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده این رساله، مؤسس مذهب کلامی اشاعره است که از مهمترین مذاهب کلامی اهل سنت، بشمار میرود. او نخست بر مذهب معتزله بود، ولى از آن روى گرداند و در حدود سال 300ق، اصول مذهب خویش را بنیان نهاد و نظریههاى کلامى خویش را در آثارى همچون رساله حاضر، مطرح ساخت. او قصد داشت تا میان روش اصحاب عقل (معتزله) و اصحاب نص (اهل حدیث) راه میانهاى برگزیند تا از این رهگذر عقاید دینى را از لغزشهاى کلامى مصون بدارد، اما در این راه موفقیت زیادی نیافت. میتوان گفت روش کلامى اشعرى که در رساله حاضر بخشهایی از آن نمودار است، از هر دو مذهب آموزههایی دارد؛ ازآنرو که روش اشعرى بهکارگیرى عقل و استدلال و منطق را در اصول دین روا | نویسنده این رساله، مؤسس مذهب کلامی اشاعره است که از مهمترین مذاهب کلامی اهل سنت، بشمار میرود. او نخست بر مذهب معتزله بود، ولى از آن روى گرداند و در حدود سال 300ق، اصول مذهب خویش را بنیان نهاد و نظریههاى کلامى خویش را در آثارى همچون رساله حاضر، مطرح ساخت. او قصد داشت تا میان روش اصحاب عقل (معتزله) و اصحاب نص (اهل حدیث) راه میانهاى برگزیند تا از این رهگذر عقاید دینى را از لغزشهاى کلامى مصون بدارد، اما در این راه موفقیت زیادی نیافت. میتوان گفت روش کلامى اشعرى که در رساله حاضر بخشهایی از آن نمودار است، از هر دو مذهب آموزههایی دارد؛ ازآنرو که روش اشعرى بهکارگیرى عقل و استدلال و منطق را در اصول دین روا میداند، با روش معتزلى همراه است و ازآنرو که ظاهر را بر باطن مقدم میدارد و از قرآن و سنت بهره میبرد، با روش اهل حدیث موافق است. البته قرابت کلام اشعرى با اهل حدیث بیشتر است<ref>[http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128751/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF ر.ک: سعادتی، قادر]</ref>. | ||
اهل حدیث، به عقل و خرد توجهی نداشتند و برای هر اصلی از اصول عقاید، به دنبال دلیل شرعی بودند. در مقابل آنها، معتزله به عقل بهای بیشتری میدادند و حتی گاهی ادله شرعی را که مخالف عقل هم نبود تأویل میکردند، ولی شیخ اشعری در عین اعتماد به کتاب و سنت، به عقل هم اعتماد کرد و در این زمینه رساله حاضر را نگاشت. او در این رساله، بهروشنی استدلالات عقلی را بهعنوان یک عنصر صحیح در مسائل اعتقادی پذیرفت و با آیات قرآن بر آن استدلال کرد<ref>[http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128751/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF ر.ک: همان]</ref>. | اهل حدیث، به عقل و خرد توجهی نداشتند و برای هر اصلی از اصول عقاید، به دنبال دلیل شرعی بودند. در مقابل آنها، معتزله به عقل بهای بیشتری میدادند و حتی گاهی ادله شرعی را که مخالف عقل هم نبود تأویل میکردند، ولی شیخ اشعری در عین اعتماد به کتاب و سنت، به عقل هم اعتماد کرد و در این زمینه رساله حاضر را نگاشت. او در این رساله، بهروشنی استدلالات عقلی را بهعنوان یک عنصر صحیح در مسائل اعتقادی پذیرفت و با آیات قرآن بر آن استدلال کرد<ref>[http://alwahabiyah.com/fa/Article/View/128751/%D9%85%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%85%D9%86%D9%87%D8%AC-%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF ر.ک: همان]</ref>. |
ویرایش