پرش به محتوا

ابن ادریس، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سيد‌' به 'سيد‌ ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR11000.jpg|بندانگشتی|ابن‌ادریس، محمد بن احمد]]
[[پرونده:NUR11000.jpg|بندانگشتی|ابن‌ادریس، محمد بن احمد]]
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
{| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
|-
|-
! نام!! data-type='authorName'|ابن‌ادریس، محمد بن احمد
! نام!! data-type="authorName" |ابن‌ادریس، محمد بن احمد
|-
|-
|نام‌های دیگر  
|نام‌های دیگر  
|data-type='authorOtherNames'| اب‍ن‌ادری‍س‌، ف‍خ‍رال‍دی‍ن اب‍و ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌
| data-type="authorOtherNames" | اب‍ن‌ادری‍س‌، ف‍خ‍رال‍دی‍ن اب‍و ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌


اب‍ن ادری‍س‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن ادری‍س‌
اب‍ن ادری‍س‌، م‍ح‍م‍د ب‍ن ادری‍س‌
خط ۱۵: خط ۱۵:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
|data-type='authorfatherName'|
| data-type="authorfatherName" |احمد
|-
|-
|متولد  
|متولد  
|data-type='authorbirthDate'|
| data-type="authorbirthDate" |543ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
|data-type='authorBirthPlace'|
| data-type="authorBirthPlace" |حله
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
|data-type='authorDeathDate'|581 ش یا 598 ق یا 1202 م
| data-type="authorDeathDate" |581 ش یا 598 ق یا 1202 م
|-
|-
|اساتید
|اساتید
|data-type='authorTeachers'|
| data-type="authorTeachers" |عمادالدين محمد بن ابى‌القاسم طبرى
 
عربى بن مسافر عبادى
 
حسین بن هبةالله بن رطبه سوراوى
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
|data-type='authorWritings'|[[المنتخب من تفسير القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان]]  
| data-type="authorWritings" |[[المنتخب من تفسير القرآن و النکت المستخرجة من کتاب التبیان]]  


[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)]]  
[[السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی (و المستطرفات)]]  
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"
|کد مؤلف
|کد مؤلف
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE11000AUTHORCODE
| data-type="authorCode" |AUTHORCODE11000AUTHORCODE
|}
|}
</div>
</div>


'''فخرالدين ابوعبدالله محمد بن احمد بن ادريس عِجلى حلّى''' معروف به «ابن ادريس»، (ح543- 598ق) از فقيهان بزرگ امامیه مى‌باشد.
'''فخرالدين ابوعبدالله محمد بن احمد بن ادريس عِجلى حلّى''' (ح543- 598ق)، معروف به «ابن ادريس»، از فقيهان بزرگ امامیه، صاحب نظر در فقه، اصول، تفسیر، لغت، ابن ادریس به دلیل استفاده فراوان از دلایل عقلی در استنباط احکام و به سبب فتواهای شاذ (کمیاب در میان علما) و همچنین شکستن هیبت علمی [[طوسی، محمد بن حسن|شیخ طوسی]] مشهور است. 


نسبت عجلى ظاهراً بايد مربوط به نسب وى باشد. در برخى از منابع نام و نسب او به شكل‌هاى محمد بن ادريس بن محمد، محمد بن ادريس بن احمد بن ادريس، محمد بن احمد بن ادريس و حتى به شكل غريب محمد بن منصور بن احمد بن ادريس ثبت شده كه هيچ یک قابل اعتماد نيست.
نسبت عجلى ظاهراً بايد مربوط به نسب وى باشد. در برخى از منابع نام و نسب او به شكل‌هاى محمد بن ادريس بن محمد، محمد بن ادريس بن احمد بن ادريس، محمد بن احمد بن ادريس و حتى به شكل غريب محمد بن منصور بن احمد بن ادريس ثبت شده كه هيچ یک قابل اعتماد نيست.


بنابر منابع متأخر، مادر او، نوه دخترى شيخ مسعود وَرّام بوده است و نسب وى از جانب مادر با سه واسطه، به [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌رسد، اما نظر به تاريخ وفات شيخ ورام در 605ق و سال وفات ابن ادريس و نيز با مقايسه طبقه شيخ ورام با طبقه وى، این نسبت درست نمى‌نمايد.
بنابر منابع متأخر، مادر او، نوه دخترى شيخ مسعود وَرّام بوده است و نسب وى از جانب مادر با سه واسطه، به [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] مى‌رسد، اما نظر به تاريخ وفات [[ورام، مسعود بن عیسی|شيخ ورام]] در 605ق و سال وفات ابن ادريس و نيز با مقايسه طبقه [[ورام، مسعود بن عیسی|شيخ ورام]] با طبقه وى، این نسبت درست نمى‌نمايد.


شرح‌حال‌نویسان، وى را با عنوان «حلّى» ياد كرده‌اند، و منتجب‌الدين متذكر شده كه در حله با وى ملاقات كرده است.
شرح‌حال‌نویسان، وى را با عنوان «حلّى» ياد كرده‌اند، و منتجب‌الدين متذكر شده كه در حله با وى ملاقات كرده است.


== ولادت ==
تاريخى برای ولادت وى نقل نشده، ولى به استناد خط [[شهيد ثانى]] كه در اجازات مجلسى آمده، او در 558ق به سن بلوغ رسيده است و با فرض اينكه وى در حدود 15 سالگى بالغ شده باشد، تولد وى را بايد در حدود 543ق دانست.
تاريخى برای ولادت وى نقل نشده، ولى به استناد خط [[شهيد ثانى]] كه در اجازات مجلسى آمده، او در 558ق به سن بلوغ رسيده است و با فرض اينكه وى در حدود 15 سالگى بالغ شده باشد، تولد وى را بايد در حدود 543ق دانست.


== وفات ==
در مورد وفات او نيز اختلاف است: كفعمى جمعه 18 شوال 598ق و [[ذهبى]] 597ق را ذكر كرده است؛ بنابراین، سخن علماى متأخر شيعه در این باب كه وى پيش از رسيدن به 25 سالگى وفات يافته است، نبايد صحيح باشد.
در مورد وفات او نيز اختلاف است: كفعمى جمعه 18 شوال 598ق و [[ذهبى]] 597ق را ذكر كرده است؛ بنابراین، سخن علماى متأخر شيعه در این باب كه وى پيش از رسيدن به 25 سالگى وفات يافته است، نبايد صحيح باشد.


خط ۶۵: خط ۷۱:
حلى چنانكه از کتاب سرائر، به خصوص بخش مستطرفات آن برمى‌آيد، برخى از اصول و مصنفات سلف شيعه را در اختيار داشته و وى آخرين كسى است كه درباره برخى از آن‌ها اطلاعاتى به دست مى‌دهد و برخى از اجازات نام وى در سلسله روايى صحيفه سجاديه ديده مى‌شود. همچنين نام وى در میان راویان كتب ديگر نيز آمده است.
حلى چنانكه از کتاب سرائر، به خصوص بخش مستطرفات آن برمى‌آيد، برخى از اصول و مصنفات سلف شيعه را در اختيار داشته و وى آخرين كسى است كه درباره برخى از آن‌ها اطلاعاتى به دست مى‌دهد و برخى از اجازات نام وى در سلسله روايى صحيفه سجاديه ديده مى‌شود. همچنين نام وى در میان راویان كتب ديگر نيز آمده است.


وى بعضى از كتب سلف را استنساخ كرده، كه به عنوان نمونه مى‌توان از «[[مصباح المتهجّد]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]» و «قرب الاسناد حمیرى» نام‌برد.
وى بعضى از كتب سلف را استنساخ كرده، كه به عنوان نمونه مى‌توان از «[[مصباح المتهجد|مصباح المتهجّد]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]» و «[[قرب الإسناد (حمیری)|قرب الاسناد حمیرى]]» نام‌برد.


وى خود مى‌نویسد كه از سيد‌ ‎ابوالمكارم بن زهره حضوراً و مكاتبتاً استفاده كرده است. از ديگر مشايخ وى چنانكه از اسناد روايات و اجازات برمى‌آيد، مى‌توان افراد زير را نام برد:
== مشایخ ==
وى خود مى‌نویسد كه از [[ابن زهره، حمزه بن علی|سيد‌ ‎ابوالمكارم بن زهره]] حضوراً و مكاتبتاً استفاده كرده است. از ديگر مشايخ وى چنانكه از اسناد روايات و اجازات برمى‌آيد، مى‌توان افراد زير را نام برد:


1- عمادالدين محمد بن ابى القاسم طبرى.
1- عمادالدين محمد بن ابى القاسم طبرى.
خط ۷۷: خط ۸۴:
4- عبدالله ابن جعفر دوريستى.
4- عبدالله ابن جعفر دوريستى.


به گفته [[ذهبى]]، وى از راشد بن ابراهیم بحرانى و شريف شرفشاه نيز بهره برده است.
به گفته [[ذهبى]]، وى از راشد بن ابراهیم بحرانى و شريف شرف‌شاه نيز بهره برده است.


سماع بدون واسطه او از شيخ ابوعلى طوسى در 511ق، از حيث زمان و طبقه قابل پذيرش نيست و ظاهراً شخصى كه در 511ق از ابوعلى طوسى استماع كرده، عمادالدين طبرى، استاد ابن ادريس بوده است.
سماع بدون واسطه او از شيخ ابوعلى طوسى در 511ق، از حيث زمان و طبقه قابل پذيرش نيست و ظاهراً شخصى كه در 511ق از ابوعلى طوسى استماع كرده، عمادالدين طبرى، استاد ابن ادريس بوده است.


== روات و شاگردان ==
از جمله روات و شاگردان وى، عبارتند از:
از جمله روات و شاگردان وى، عبارتند از:


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش