۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
نزهة النفوس و الأبدان في تواريخ الزمان: تفاوت میان نسخه‌ها
نزهة النفوس و الأبدان في تواريخ الزمان (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۹
، ۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۰بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن صيرفي، علي بن داود' به 'ابن صیرفی، علی بن داود') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
}} | }} | ||
'''نزهة النفوس و الأبدان في تواريخ الزمان'''، تألیف نورالدین على بن داوود بن ابراهیم صیرفی (819 -900ق)، معروف به ابن داوود و جوهری، فقیه حنفى و مورخ معاصر ممالیک بُرجیة مصر است. این کتاب با تحقیق دکتر حسن حبشی در چهار مجلد در قاهره منتشر شده است. | '''نزهة النفوس و الأبدان في تواريخ الزمان'''، تألیف [[ابن صیرفی، علی بن داود|نورالدین على بن داوود بن ابراهیم صیرفی]] (819 -900ق)، معروف به ابن داوود و جوهری، فقیه حنفى و مورخ معاصر ممالیک بُرجیة مصر است. این کتاب با تحقیق دکتر [[حبشي، حسن|حسن حبشی]] در چهار مجلد در قاهره منتشر شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
ابن صیرفى مانند ابن‌حجر و دیگران، حوادث تاریخى را در این کتاب برحسب روز و ماه و سال تقسیم‌بندی کرده و پایان هر سال را به ذکر وفیات آن سال اختصاص داده، وى علاوه بر حذف اسناد و راویان اخبار از ذکر برخى اخبار خرافه¬آمیز در آن خودداری نکرده است. | [[ابن صیرفی، علی بن داود|ابن صیرفى]] مانند ابن‌حجر و دیگران، حوادث تاریخى را در این کتاب برحسب روز و ماه و سال تقسیم‌بندی کرده و پایان هر سال را به ذکر وفیات آن سال اختصاص داده، وى علاوه بر حذف اسناد و راویان اخبار از ذکر برخى اخبار خرافه¬آمیز در آن خودداری نکرده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نزهة النفوس کتابى است تاریخى در شرح حوادث و وقایع سال‌های 784 تا 850ق یعنى از ابتدای حکومت سلطان برقوق تا اواخر حکومت سلطان جقمق. ابن صیرفى تا حدود 50 سال بعد نیز زنده بوده و معلوم نیست چرا حوادث این دوره را در کتاب خود نیاورده است. این نیز ممکن است که قسمت پایانى کتاب منقود شده باشد. وی در یکى از پربارترین دوره‌های تاریخ¬نویسى مصر و شام، دست به تألیف این اثر زد؛ ولى با آنکه از بسیاری از آثار ارزشمند این دوره استفاده و حتى اقتباس نموده، مآخذ خود را به‌جز در چند مورد معرفى نکرده و از همین رو مورد انتقاد شدید برخى از مورخان معاصر خود قرار گرفته است<ref>ر.ک: فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، ج4، ص127</ref>. | نزهة النفوس کتابى است تاریخى در شرح حوادث و وقایع سال‌های 784 تا 850ق یعنى از ابتدای حکومت سلطان برقوق تا اواخر حکومت سلطان جقمق. [[ابن صیرفی، علی بن داود|ابن صیرفى]] تا حدود 50 سال بعد نیز زنده بوده و معلوم نیست چرا حوادث این دوره را در کتاب خود نیاورده است. این نیز ممکن است که قسمت پایانى کتاب منقود شده باشد. وی در یکى از پربارترین دوره‌های تاریخ¬نویسى مصر و شام، دست به تألیف این اثر زد؛ ولى با آنکه از بسیاری از آثار ارزشمند این دوره استفاده و حتى اقتباس نموده، مآخذ خود را به‌جز در چند مورد معرفى نکرده و از همین رو مورد انتقاد شدید برخى از مورخان معاصر خود قرار گرفته است<ref>ر.ک: فاتحی‌نژاد، عنایت‌الله، ج4، ص127</ref>. | ||
در بخشی از جلد اول کتاب درباره حکومت سلطان برقوق اول می¬خوانیم: «سپس روز چهارشنبه سلطان ملک ظاهر ابوسعید برقوق جرکسی عثمانی یلبغاوی، که بیست¬وششمین حاکم از ملوک ترک بود، جانشین ملک صالح حاجی گردید». نویسنده پس‌ازآن مدائح و اشعاری از شهاب¬الدین أعرج و شهاب¬الدین بن عطار مصری آورده است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص44</ref>. | در بخشی از جلد اول کتاب درباره حکومت سلطان برقوق اول می¬خوانیم: «سپس روز چهارشنبه سلطان ملک ظاهر ابوسعید برقوق جرکسی عثمانی یلبغاوی، که بیست¬وششمین حاکم از ملوک ترک بود، جانشین ملک صالح حاجی گردید». نویسنده پس‌ازآن مدائح و اشعاری از شهاب¬الدین أعرج و شهاب¬الدین بن عطار مصری آورده است<ref>ر.ک: متن کتاب، جلد اول، ص44</ref>. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
جلد دوم کتاب نیز مشتمل بر اتفاقات و لشکرکشی¬های سلاطین مصری و سرکوبی تهدیدات داخلی و یا دشمنان خارجی است که جنگ بزرگ بین سودون طاز و نوروز حافظی از آن جمله است<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص139</ref>. | جلد دوم کتاب نیز مشتمل بر اتفاقات و لشکرکشی¬های سلاطین مصری و سرکوبی تهدیدات داخلی و یا دشمنان خارجی است که جنگ بزرگ بین سودون طاز و نوروز حافظی از آن جمله است<ref>ر.ک: همان، جلد دوم، ص139</ref>. | ||
در بخشی از جلد سوم کتاب از سال 826ق گزارش شده است که همزمان با زمان حکومت معتضد بالله عباسی و سلطنت ملک اشرف برسبای در سرزمین مصر و شام است. از جمله اتفاقات این سال کمبود و قحطی غلات و حبوبات است که بنا بر نوشتار نویسنده یک اردب ( | در بخشی از جلد سوم کتاب از سال 826ق گزارش شده است که همزمان با زمان حکومت معتضد بالله عباسی و سلطنت ملک اشرف برسبای در سرزمین مصر و شام است. از جمله اتفاقات این سال کمبود و قحطی غلات و حبوبات است که بنا بر نوشتار نویسنده یک اردب (پیمانه‌ای بزرگ برابر 24 صاع) از گندم تمیز به 90 درهم فروش می¬رفت. وی با ذکر قیمت باقی غلات اوضاع و احوال معیشت مردم را تشریح کرده است که به لحاظ تاریخی حائز اهمیت است. وی در ادامه می¬نویسد که در این سال فلوس جداً کمیاب شد و علت آن انتقال آن از طریق دریا به سرزمین یمن بود<ref>ر.ک: همان، جلد سوم، ص23</ref>. | ||
جلد چهارم کتاب به سلطنت ابوسعید جقمق علائی جارکسی اختصاص دارد. ابوسعید در کودکی در جرکس اسیر شد و به قاهره منتقل و در خانه امیر اینال یوسفی اسیر شد. سپس به نزد سلطان ملک ظاهر برقوق منتقل و با تحمل مشکلات در نهایت به حکومت رسید<ref>ر.ک: همان، جلد چهارم، ص18</ref>. | جلد چهارم کتاب به سلطنت ابوسعید جقمق علائی جارکسی اختصاص دارد. ابوسعید در کودکی در جرکس اسیر شد و به قاهره منتقل و در خانه امیر اینال یوسفی اسیر شد. سپس به نزد سلطان ملک ظاهر برقوق منتقل و با تحمل مشکلات در نهایت به حکومت رسید<ref>ر.ک: همان، جلد چهارم، ص18</ref>. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||