پرش به محتوا

آثار البلاد و اخبار العباد (ترجمه): تفاوت میان نسخه‌ها

 
خط ۳۷: خط ۳۷:
|-class='articleCode'
|-class='articleCode'
|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|2201
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE2201AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
خط ۴۹: خط ۴۹:
مترجم اين كتاب، جهانگيرميرزا، پسر سوم عباس‌ميرزا نايب‌السلطنه است كه در سال 1225ق، متولد و در 18 ربيع‌الاول سال 1250 با تحريك و اغواى ميرزا ابوالقاسم قائم مقام، به امر برادر صلبى خود، محمد شاه قاجار، كور شد و به سال 1269 در سن چهل و چهار سالگى در خوى وفات كرد.
مترجم اين كتاب، جهانگيرميرزا، پسر سوم عباس‌ميرزا نايب‌السلطنه است كه در سال 1225ق، متولد و در 18 ربيع‌الاول سال 1250 با تحريك و اغواى ميرزا ابوالقاسم قائم مقام، به امر برادر صلبى خود، محمد شاه قاجار، كور شد و به سال 1269 در سن چهل و چهار سالگى در خوى وفات كرد.


از آنجا كه «[[آثار البلاد و أخبار العباد]]» با همه جامعيت و معروفيتش، به فارسى ترجمه نشده، مصحح در صدد تصحيح ترجمه فوق برآمده است: «آشنايى من با اين ترجمه به سال 1362ش، برمى‌گردد كه به‌مناسبت همكارى در تصحيح [[مرآةالبلدان]] گاه و بيگاه مجبور به مراجعه به اين كتاب بودم و چون ترجمه را از هر نظر جالب ديدم، در صدد تصحيح آن برآمدم».
از آنجا كه «[[آثار البلاد و أخبار العباد]]» با همه جامعيت و معروفيتش، به فارسى ترجمه نشده، مصحح در صدد تصحيح ترجمه فوق برآمده است: «آشنايى من با اين ترجمه به سال 1362ش، برمى‌گردد كه به‌مناسبت همكارى در تصحيح [[مرآة البلدان|مرآةالبلدان]] گاه و بيگاه مجبور به مراجعه به اين كتاب بودم و چون ترجمه را از هر نظر جالب ديدم، در صدد تصحيح آن برآمدم».


ترجمه جهانگيرميرزا از آثار البلاد، مانند بقيه كتبى كه در زمان قاجار ترجمه شده، ترجمه‌اى آزاد است و مترجم به‌طورى‌كه گفته خواهد شد، غير از مواردى چند، در برگرداندن اين متن از زبان عربى به فارسى، سعى كرده امانت را حفظ كند.
ترجمه جهانگيرميرزا از آثار البلاد، مانند بقيه كتبى كه در زمان قاجار ترجمه شده، ترجمه‌اى آزاد است و مترجم به‌طورى‌كه گفته خواهد شد، غير از مواردى چند، در برگرداندن اين متن از زبان عربى به فارسى، سعى كرده امانت را حفظ كند.
خط ۵۵: خط ۵۵:
مترجم، هر جا كه لازم دانسته اطلاعاتى به كتاب افزوده كه موجب اعتبار بيشتر آن شده است؛ در عوض به اين بهانه كه: «مترجم اين سخن‌ها و كرامات را كه صاحب آثار البلاد از احوال مشايخ صوفيه و علماى تسنن، مى‌نويسد، از قلم مى‌اندازد و به ترجمه نمى‌آورد؛ زيرا كه دروغ و بى‌فايده است»، چندين قسمت را ترجمه نكرده است.
مترجم، هر جا كه لازم دانسته اطلاعاتى به كتاب افزوده كه موجب اعتبار بيشتر آن شده است؛ در عوض به اين بهانه كه: «مترجم اين سخن‌ها و كرامات را كه صاحب آثار البلاد از احوال مشايخ صوفيه و علماى تسنن، مى‌نويسد، از قلم مى‌اندازد و به ترجمه نمى‌آورد؛ زيرا كه دروغ و بى‌فايده است»، چندين قسمت را ترجمه نكرده است.


از ديگر نكاتى كه وى به بهانه فوق، از ترجمه آنها خوددارى كرده، مطالبى است كه قزوينى درباره ابن عربى و سهروردى و خيام و... نوشته است. مصحح براى اينكه خواننده، ترجمه كتاب را به‌طور كامل در دست، داشته باشد، اين قسمت‌ها را ترجمه و به كتاب افزوده است؛ منتها اضافات مترجم با علامت () و هم كمبودهايى كه ترجمه شده با علامت [] در كتاب آمده است، تا محدوده كار جهانگيرميرزا، نشان داده شود.
از ديگر نكاتى كه وى به بهانه فوق، از ترجمه آنها خوددارى كرده، مطالبى است كه قزوينى درباره [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و سهروردى و خيام و... نوشته است. مصحح براى اينكه خواننده، ترجمه كتاب را به‌طور كامل در دست، داشته باشد، اين قسمت‌ها را ترجمه و به كتاب افزوده است؛ منتها اضافات مترجم با علامت () و هم كمبودهايى كه ترجمه شده با علامت [] در كتاب آمده است، تا محدوده كار جهانگيرميرزا، نشان داده شود.


در مواردى جهانگيرميرزا، به سنى بودن زكرياى قزوينى، به اين ترتيب اشاره كرده: «صاحب آثار البلاد چون در مذهب شافعى است...»، «چون صاحب كتاب آثار البلاد، از اهل تسنن است...»، «چون صاحب آثار البلاد، در مذهب اشاعره است...» و... كه مصحح آنها را حذف كرده است. در متن عربى كتاب، پس از ذكر نام خلفاى سه‌گانه، «رضي‌الله‌عنه» آمده؛ درحالى‌كه مترجم، آنها را به فحش و ناسزا تبديل نموده است. اين كلمات توهين‌آميز نيز حذف شده است.
در مواردى جهانگيرميرزا، به سنى بودن زكرياى قزوينى، به اين ترتيب اشاره كرده: «صاحب آثار البلاد چون در مذهب شافعى است...»، «چون صاحب كتاب آثار البلاد، از اهل تسنن است...»، «چون صاحب آثار البلاد، در مذهب اشاعره است...» و... كه مصحح آنها را حذف كرده است. در متن عربى كتاب، پس از ذكر نام خلفاى سه‌گانه، «رضي‌الله‌عنه» آمده؛ درحالى‌كه مترجم، آنها را به فحش و ناسزا تبديل نموده است. اين كلمات توهين‌آميز نيز حذف شده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش