۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
توضیح المسائل (نوری همدانی): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
}} | }} | ||
'''رساله توضیح المسائل'''، رساله عملیه مرجع شیعه آیت‌الله حسین نوری همدانی (متولد 1304ش) است. این اثر مشتمل بر احکام و فتاوای فقهی ایشان به زبان فارسی است. | '''رساله توضیح المسائل'''، رساله عملیه مرجع شیعه [[نوری همدانی، حسین|آیت‌الله حسین نوری همدانی]] (متولد 1304ش) است. این اثر مشتمل بر احکام و فتاوای فقهی ایشان به زبان فارسی است. | ||
این رساله همانند دیگر رساله‌های فارسی به شیوه کتب فقهی با احکام اجتهاد و تقلید آغاز و در مجموع 2821 مسأله در موضوعات مختلف فقهی در این رساله عملیه ذکر شده است. برخی ویژگی‌های رساله عبارتند از: | این رساله همانند دیگر رساله‌های فارسی به شیوه کتب فقهی با احکام اجتهاد و تقلید آغاز و در مجموع 2821 مسأله در موضوعات مختلف فقهی در این رساله عملیه ذکر شده است. برخی ویژگی‌های رساله عبارتند از: | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
در این مقدمه بر این نکته تأکید می‌کند که دین مقدس اسلام، قانون‌گذاری را تنها در شأن خدا می‌داند، چه اینکه آن ذات مقدس است که انسان‌ها را آفریده و به مصالح و مفاسد زندگی آن‌ها و خواسته‌های فطری آنان کاملاً آگاه است؛ چنان‌که قانون‌گذار قوانین زندگی آن‌ها و خواسته‌های فطری آنان کاملاً آگاه است؛ چنان‌که قانون‌گذار قوانین زندگی و بقای اجتماعی دیگر نیز، آن ذات مقدس است و بس. و او که هم مقنن قوانین و هم، هدایتگر راه زندگی است، قوانین زندگی انسان‌ها را به‌عنوان وظایف فرهنگی، عبادی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی، جسمی، روانی فردی و اجتماعی به‌وسیله پیغمبران عالی‌مقام و جانشین والاقدر آن‌ها به انسان‌ها ابلاغ نموده است و به‌طورکلی این احکام و قوانین بر سه دسته است: احکام اعتقادی، احکام اخلاقی و احکام عملی. در این میان دسته سوم یعنی احکام عملی گستردگی بیشتری دارد، زیرا احکام و قوانینی است که کلیه اعمال انسان را: سیاسی، عبادی، قضایی، جزایی، اقتصادی، فردی و اجتماعی زیر پوشش خود قرار می‌دهد و رساله‌های عملیه با این دسته از احکام خداوند ارتباط دارد. | در این مقدمه بر این نکته تأکید می‌کند که دین مقدس اسلام، قانون‌گذاری را تنها در شأن خدا می‌داند، چه اینکه آن ذات مقدس است که انسان‌ها را آفریده و به مصالح و مفاسد زندگی آن‌ها و خواسته‌های فطری آنان کاملاً آگاه است؛ چنان‌که قانون‌گذار قوانین زندگی آن‌ها و خواسته‌های فطری آنان کاملاً آگاه است؛ چنان‌که قانون‌گذار قوانین زندگی و بقای اجتماعی دیگر نیز، آن ذات مقدس است و بس. و او که هم مقنن قوانین و هم، هدایتگر راه زندگی است، قوانین زندگی انسان‌ها را به‌عنوان وظایف فرهنگی، عبادی، سیاسی، اقتصادی، اخلاقی، جسمی، روانی فردی و اجتماعی به‌وسیله پیغمبران عالی‌مقام و جانشین والاقدر آن‌ها به انسان‌ها ابلاغ نموده است و به‌طورکلی این احکام و قوانین بر سه دسته است: احکام اعتقادی، احکام اخلاقی و احکام عملی. در این میان دسته سوم یعنی احکام عملی گستردگی بیشتری دارد، زیرا احکام و قوانینی است که کلیه اعمال انسان را: سیاسی، عبادی، قضایی، جزایی، اقتصادی، فردی و اجتماعی زیر پوشش خود قرار می‌دهد و رساله‌های عملیه با این دسته از احکام خداوند ارتباط دارد. | ||
در این رابطه با این طایفه از حکام الهی توجه به این دو مطلب لازم است: | در این رابطه با این طایفه از حکام الهی توجه به این دو مطلب لازم است: | ||
قوانین و احکام خداوند به‌طور عمده، منبع و مدرکی به‌جز قرآن مجید و احادیثی که از پیغمبر بزرگوار اسلام و اهل‌بیت عالی‌مقامشان (که ثقلین نامیده می‌شوند) صادر گردیده است، ندارد. | قوانین و احکام خداوند به‌طور عمده، منبع و مدرکی به‌جز قرآن مجید و احادیثی که از پیغمبر بزرگوار اسلام و اهل‌بیت عالی‌مقامشان (که ثقلین نامیده می‌شوند) صادر گردیده است، ندارد. | ||
فهمیدن و بدست آوردن مطالب و معارفی که در قرآن مجید و احادیث اهل‌بیت مندرج است، کار آسانی نیست و احتیاج به تخصص و مهارت دارد. و تا یک فرد در ادبیات عرب و علوم مختلف اسلامی از قبیل تفسیر قرآن و حدیث‌شناسی و شناخت راویان احادیث و اصول فقه و شناخت آرا و انظار فقهای اسلام، تخصص و مهارت نداشته و به‌اصطلاح –با توفیق الهی- به درجه اجتهاد و فقاهت نرسیده باشد، هرگز نمی‌تواند احکام خداوند را از منابع خود استخراج کند و در اختیار جامعه اسلامی بگذارد. اکنون با توجه به آنچه ذکر گردید، لزوم رجوع به فقیهی که راه اجتهاد را با گستردگی مخصوصی که دارد پیموده، واضح و مسأله تقلید از مجتهد به حکم عقل و منطق، ثابت می‌گردد<ref>ر.ک: مقدمه، ص22-19</ref>. | فهمیدن و بدست آوردن مطالب و معارفی که در قرآن مجید و احادیث اهل‌بیت مندرج است، کار آسانی نیست و احتیاج به تخصص و مهارت دارد. و تا یک فرد در ادبیات عرب و علوم مختلف اسلامی از قبیل تفسیر قرآن و حدیث‌شناسی و شناخت راویان احادیث و اصول فقه و شناخت آرا و انظار فقهای اسلام، تخصص و مهارت نداشته و به‌اصطلاح –با توفیق الهی- به درجه اجتهاد و فقاهت نرسیده باشد، هرگز نمی‌تواند احکام خداوند را از منابع خود استخراج کند و در اختیار جامعه اسلامی بگذارد. اکنون با توجه به آنچه ذکر گردید، لزوم رجوع به فقیهی که راه اجتهاد را با گستردگی مخصوصی که دارد پیموده، واضح و مسأله تقلید از مجتهد به حکم عقل و منطق، ثابت می‌گردد<ref>ر.ک: مقدمه، ص22-19</ref>. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||