المطول: تفاوت میان نسخه‌ها

'''كتاب المطول للتفتازاني و بهامشه حاشية السيد‌‎ميرشريف'''، مجموعه‌اى است مشتمل بر كتاب مطول جناب [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] (متوفى 792ق) و حاشيه‌اى كه توسط سيد‌‎مير شريف جرجانى (متوفى 816ق)، بر كتاب مزبور نوشته شده است. اين مجموعه، به زبان عربى است.

[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] كه در تفسير، منطق، فلسفه، كلام، اصول، فقه و لغت متبحر بود، از دانشمندانى است كه بر كتاب «تلخيص المفتاح» خطيب قزونى شرح نوشته است. خطيب قزوينى، از كتاب «مفتاح العلوم» سكاكى (متوفى 426ق) كه شامل 3 بخش است، تلخيصى تهيه كرده و سپس فهميده كه اين ملخص، وافى به مقصود نيست و بسيار مختصر است، لذا بر آن شده كه تلخيص را توضيح دهد، اين بوده كه خود خطيب قزوينى كتاب «الإيضاح» را نوشت.<ref>علوى مقدم، سيد‌‎محمد، ص40</ref>

[[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] با اين اثر خود، در باب مسائل بلاغى، اثراتى در محيط فارسی و عربى روزگاران قرن هشتم هجرى و قرون بعد گذاشته است. يكى از معاصران وى، على بن محمد بن على، مشهور به سيد‌‎مير شريف جرجانى است كه در آغاز، دوستدار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] بوده و بر كتاب «مطول» او، حاشيه نوشته، ولى بعدها در دربار تيمور، ميان آن دو مناقشه و مناظره‌اى درگرفته و به خصومت منتهى شده و تيمور هم جانب سيد‌‎مير شريف را گرفته است.<ref>همان، ص54</ref>

در اين حاشيه، سيد‌‎مير شريف بر گفتار [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]، انتقاداتى وارد كرده است و البته اين انتقادات، چندان ارزشى ندارد؛ زيرا جنبه حكمى او بر ذوق عربیّتش رجحان دارد و سيد‌‎شريف توانسته است در اين حاشيه، برخى از مفاهيم و مقاصد [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]]، همچون اقسام وضع و انواع دلالات و اقسام استعارات را به‌خوبى بيان كند.<ref>همان</ref>

#علوى مقدم، سيد‌‎محمد، «بحثى درباره كتاب مطول سعدالدين [[تفتازانی، مسعود بن عمر|تفتازانى]] و تأثير آن در كتب بلاغى»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: علوم قرآن و حديث «مشكوة»، تابستان 1363، شماره 5 (32 صفحه، از 40 تا 71).