۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'راهي' به 'راهی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
}} | }} | ||
'''الأوزان و المقادير'''، حاوى مباحثى ارزشمند از | '''الأوزان و المقادير'''، حاوى مباحثى ارزشمند از [[عاملی بیاضی، ابراهیم|شيخ ابراهیم عاملى بياضى]] است كه اوزان و مقادير مورد نياز یک فقيه را در ابواب گوناگون فقهى، از نگاه جميع فرهنگها، به زبان عربى مورد بررسى قرار داده است. گردآورنده، مباحث مزبور را در مدت پنج سال؛ يعنى از سال 1356ق تا سال 1361ق، تأليف نموده و در سال 1381ق، در هنگام چاپ كتاب، آن را بازبينى كرده و بعضى از مطالب را بدان افزوده است. اين كتاب را در نوع خود كارى نو و بىبديل بايد به حساب آورد كه مىتواند در مواقع لزوم مورد استفاده و بهرهبردارىهاى یک فقيه با دقت و يا قاضى اسلامى قرار بگيرد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
[[عاملی بیاضی، ابراهیم|شيخ ابراهیم عاملى]]، كتاب خويش را در چند بخش تنظيم نموده است. وى ابتدا مقدمهاى نوشته و در آن هدف خود را از تأليف چنين كتابى به همراه نياز بدان تبيين نموده است. وى سپس تنبيهات مهمى را كه برای مباحث آينده لازم است، آورده و در آنها به بعضى از اعداد و مقادير كه در كتب فقهى به نحو خاصى به كار مىروند، پرداخته و مقصود از آنها را روشن نموده است. بخش بعدى ذكر مقادير گوناگون طبق حروف هجائيه مىباشد كه در حدود هشتاد مقدار را از فرهنگها و رسومات گوناگون مورد بررسى قرار داده است. | |||
اوزان و مقاديرى كه در زمان مؤلف، در شرق و غرب عالم، مورد استفاده بوده است، در بخش ديگرى در دو قسمت بيان شدهاند: 1- عيارات، قياسات و مكاييل بعضى از دولتها. 2- نقود(طلا و نقره). ايشان در پایان مطالب كتاب، مصادر كتاب خود را نيز معرفى نموده است. | اوزان و مقاديرى كه در زمان مؤلف، در شرق و غرب عالم، مورد استفاده بوده است، در بخش ديگرى در دو قسمت بيان شدهاند: | ||
1- عيارات، قياسات و مكاييل بعضى از دولتها. | |||
2- نقود(طلا و نقره). ايشان در پایان مطالب كتاب، مصادر كتاب خود را نيز معرفى نموده است. | |||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۹: | ||
ذكر مقادير به ترتيب حروف هجائيه: مؤلف، در اين بخش، مقادير گوناگونى را به ترتيب حروف الفبا، تعريف و مشخص نموده است كه اولین مقدار «آر» مىباشد؛ آر به صد متر مربع گفته مىشود. | ذكر مقادير به ترتيب حروف هجائيه: مؤلف، در اين بخش، مقادير گوناگونى را به ترتيب حروف الفبا، تعريف و مشخص نموده است كه اولین مقدار «آر» مىباشد؛ آر به صد متر مربع گفته مىشود. | ||
«إستار» دومين مقدار است كه بيست و چهار مثقال شرعى مىباشد. «إصبع» كه در واقع اندازه انگشت متعارف است. «الأقة الاسلامبولیة» كه به قول مؤلف در زمان وى محور توزين در سورية، لبنان، عراق و غير آن بوده و در عراق به «حقه عطارى» تعبير مىشده است. «اينش» كه همان اينچ فارسی است و برابر دو سانتىمتر و نيم مىباشد. «اوقية» مقدار بعدى است كه بر چهار نوع مىباشد: اوقيه شرعى، اوقيه بقالى، اوقيه كويتى و اوقيه كيلو. «أونس» نيز مانند اينچ یک مقدار انگليسى مىباشد كه امروزه برای اندازهگيرى طلا در بازارهاى بين المللى به كار مىرود. «باع»، از نوك انگشت ميانى دست راست تا نوك انگشت ميانى دست چپ در انسان مستوى الخلقه مىباشد. «بريد شرعى»، نصف مسافت شرعى برای قصر شدن نماز مسافر مىباشد. «بوصه»، یک سى و ششم يارد مىباشد. «توله»، از اوزان كويتى مىباشد. «حبه»، مؤلف آن را با استناد به سخنان [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيديزدى]] در عروة و [[نائینی، محمدحسین|محقق نائينى]] و شيخ احمد كاشف الغطا مشخص نموده است. حبة الحمص، حبة الشعير و حبة القمح از اقسام حبّه مىباشند. «حقه» نيز داراى دو نوع حقه بقالى و حقه عطارى مىباشد. «حمصه»، همان قيراط صيرفى مىباشد. | «إستار» دومين مقدار است كه بيست و چهار مثقال شرعى مىباشد. «إصبع» كه در واقع اندازه انگشت متعارف است. «الأقة الاسلامبولیة» كه به قول مؤلف در زمان وى محور توزين در سورية، لبنان، عراق و غير آن بوده و در عراق به «حقه عطارى» تعبير مىشده است. «اينش» كه همان اينچ فارسی است و برابر دو سانتىمتر و نيم مىباشد. «اوقية» مقدار بعدى است كه بر چهار نوع مىباشد: اوقيه شرعى، اوقيه بقالى، اوقيه كويتى و اوقيه كيلو. «أونس» نيز مانند اينچ یک مقدار انگليسى مىباشد كه امروزه برای اندازهگيرى طلا در بازارهاى بين المللى به كار مىرود. «باع»، از نوك انگشت ميانى دست راست تا نوك انگشت ميانى دست چپ در انسان مستوى الخلقه مىباشد. «بريد شرعى»، نصف مسافت شرعى برای قصر شدن نماز مسافر مىباشد. «بوصه»، یک سى و ششم يارد مىباشد. «توله»، از اوزان كويتى مىباشد. «حبه»، مؤلف آن را با استناد به سخنان [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيديزدى]] در [[العروة الوثقی و بهامشها تعليقات أعلام العصر و مراجع الشيعة الإمامية|عروة]] و [[نائینی، محمدحسین|محقق نائينى]] و [[کاشفالغطاء، احمد|شيخ احمد كاشف الغطا]] مشخص نموده است. حبة الحمص، حبة الشعير و حبة القمح از اقسام حبّه مىباشند. «حقه» نيز داراى دو نوع حقه بقالى و حقه عطارى مىباشد. «حمصه»، همان قيراط صيرفى مىباشد. | ||
حنوط ميت و خمس هر كدام داراى مقدار مشخصى هستند. دافق، درهم، ديه قتل نفس، دينار شرعى، ذراع، ربع اقه اسلامبولى، رطل، ريال مجيدى، سانتىمتر، شبر، طسوج، صاع، طغار، طن، عقده بحريه، عمله عثمانيه، غالون، غرام كه اولى همان گالن فارسی و دومى همان گرم مىباشد، به همراه چندين مقدار ديگر از جمله قدم، فرسخ، قنطار، كر، كفاره، كيلوگرم، كيلومتر، ليتر، مثقال، ميل و... در قسمت مقادير بحث شدهاند. | حنوط ميت و خمس هر كدام داراى مقدار مشخصى هستند. دافق، درهم، ديه قتل نفس، دينار شرعى، ذراع، ربع اقه اسلامبولى، رطل، ريال مجيدى، سانتىمتر، شبر، طسوج، صاع، طغار، طن، عقده بحريه، عمله عثمانيه، غالون، غرام كه اولى همان گالن فارسی و دومى همان گرم مىباشد، به همراه چندين مقدار ديگر از جمله قدم، فرسخ، قنطار، كر، كفاره، كيلوگرم، كيلومتر، ليتر، مثقال، ميل و... در قسمت مقادير بحث شدهاند. | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۸: | ||
مصادر رساله: | مصادر رساله: | ||
در اين بخش، مؤلف، اسامى كتابهایى را كه در تأليف اين رساله از آنها بهره گرفته است، به ترتيب حروف الفبا بيان نموده است. | در اين بخش، مؤلف، اسامى كتابهایى را كه در تأليف اين رساله از آنها بهره گرفته است، به ترتيب حروف الفبا بيان نموده است. | ||
== وابستهها == | |||
[[رسالة الأوزان و المقادير]] | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||