۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
هیئت و نجوم اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'براي' به 'برای'
جز (جایگزینی متن - 'موسس' به 'مؤسس') |
جز (جایگزینی متن - 'براي' به 'برای') |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| تعداد جلد =4 | | تعداد جلد =4 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =31507 | | کتابخانۀ دیجیتال نور =31507 | ||
| کتابخوان همراه نور =14260 | |||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۹: | ||
جلد چهارم كتاب با معرفى قطب‌الدين شيرازى (364-710ق) آغاز شده است: «ابوالثّناء، محمود بن مسعود بن مصلح فارسى كازرونى، منجّم، رياضى‌دان و نورشناس از بزرگان سده 7 و 8ق و از شاگردان بنام [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدّين طوسى]] و صدرالدّين قونوى و [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|كاتبى قزوينى]] است. وى در دانش‌هاى فراوانى همچون رياضيات، هندسه، نجوم، فلسفه، عرفان، ادب، منطق، طب، ساخت ابزار و آلات رصد، صاحب‌نظر و داراى تأليف بوده است». پس از اين شرح حال مختصر به تعدادى از آثار وى، گاه با توضيح و گاه بدون توضيح، اشاره شده كه از آن جمله است: انموذج العلوم، ترجمه تحرير اقليدس، شرح كليات قانون [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در طب و شرح مختصر الأصول حاجبى<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31512/1/5 ر.ک: همان، ج4، ص6-5]</ref> | جلد چهارم كتاب با معرفى قطب‌الدين شيرازى (364-710ق) آغاز شده است: «ابوالثّناء، محمود بن مسعود بن مصلح فارسى كازرونى، منجّم، رياضى‌دان و نورشناس از بزرگان سده 7 و 8ق و از شاگردان بنام [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه نصيرالدّين طوسى]] و صدرالدّين قونوى و [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|كاتبى قزوينى]] است. وى در دانش‌هاى فراوانى همچون رياضيات، هندسه، نجوم، فلسفه، عرفان، ادب، منطق، طب، ساخت ابزار و آلات رصد، صاحب‌نظر و داراى تأليف بوده است». پس از اين شرح حال مختصر به تعدادى از آثار وى، گاه با توضيح و گاه بدون توضيح، اشاره شده كه از آن جمله است: انموذج العلوم، ترجمه تحرير اقليدس، شرح كليات قانون [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] در طب و شرح مختصر الأصول حاجبى<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31512/1/5 ر.ک: همان، ج4، ص6-5]</ref> | ||
از ديگر بزرگانى كه شرح حال او در اين جلد ذكر شده علامه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] است. [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] همچون ساير حكما و منجمان اسلامى افلاك نه‌گانه را پذيرفته و براى روز و شب و جميع كواكب يك فلك در نظر گرفته و براى كواكب سبعه (سيارات) نيز هفت فلك و براى ستارگان ثابت نيز يك فلك كه جمعا نه فلك مى‌شوند. بعد مى‌افزايد به نظر مى‌رسد افلاك هشت‌گانه‌اى كه براى ثوابت و سيارات در نظر گرفته شده است را بتوان آسمان دنيا ناميد و شش آسمان ديگر بدون ستاره باشند و اين نظر گرچه مخالف اصطلاح حكما و منجمان است، ولى اشكالى در مخالفت با آنان نيست؛ چنان‌كه برخى از پيشينيان همچون بليناس حكيم با آنان مخالفت نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31512/1/199 ر.ک: ج4، ص199]</ref> نویسنده سپس به نقد اين ديدگاه پرداخته و چنين مى‌نويسد: «ليكن امروزه مى‌دانيم همه اينها هيچ اساس ندارد؛ | از ديگر بزرگانى كه شرح حال او در اين جلد ذكر شده علامه [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] است. [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] همچون ساير حكما و منجمان اسلامى افلاك نه‌گانه را پذيرفته و براى روز و شب و جميع كواكب يك فلك در نظر گرفته و براى كواكب سبعه (سيارات) نيز هفت فلك و براى ستارگان ثابت نيز يك فلك كه جمعا نه فلك مى‌شوند. بعد مى‌افزايد به نظر مى‌رسد افلاك هشت‌گانه‌اى كه براى ثوابت و سيارات در نظر گرفته شده است را بتوان آسمان دنيا ناميد و شش آسمان ديگر بدون ستاره باشند و اين نظر گرچه مخالف اصطلاح حكما و منجمان است، ولى اشكالى در مخالفت با آنان نيست؛ چنان‌كه برخى از پيشينيان همچون بليناس حكيم با آنان مخالفت نموده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31512/1/199 ر.ک: ج4، ص199]</ref> نویسنده سپس به نقد اين ديدگاه پرداخته و چنين مى‌نويسد: «ليكن امروزه مى‌دانيم همه اينها هيچ اساس ندارد؛ بنابراین نظرات [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|مرحوم مجلسى]] نيز همچون ساير منجمان بى‌پايه است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31512/1/199 ر.ک: همان]</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||