بحوث في الفقه المعاصر: تفاوت میان نسخه‌ها

| ناشر =دار الذخائر  

| مکان نشر =لبنان - بيروت  

| شابک =

| تعداد جلد =5

| کد پدیدآور =00113

| پس از =

}}  

==ساختار==

در مقاله مذکور بر اهمیت سنت نبوی تأکید شده و با استناد به پانزده روایت از ائمه اطهار(ع) بر این نکته تأکید شده که احادیث هریک از ائمه دوازده‌گانه شیعه از پدرانشان از رسول‌الله(ص) نقل شده است؛ پس باید در برابر کلام ایشان تسلیم بود و به آن تمسک نمود<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>‏.  

بیع تقسیط (بیع مؤجل یا نسیه)، اولین مبحث فقهی کتاب است. بیع در فقه اسلامی به لحاظ تأجیل و عدم آن در ثمن و مثمن به چهار گونه بیع نقدی (دست به دست)، بیع دین به دین (کالی به کالی)، بیع سلم (سلف) و بیع نسیه (تقسیط) تقسیم شده است. همه این اقسام در فقه اسلامی صحیح است جز بیع دین به دین که از آن نهی شده است<ref>ر.ک: همان، ص41</ref>‏. بیع تقسیط در زمان‌های متأخر به‌صورت وسیع رایج شده است؛ چراکه فایده آن به بایع برمی‌گردد به‌طوری‌که می‌تواند مبیع بیشتری حتی به کسی که پول نقد ندارد به‌صورت مدت‌دار بفروشد<ref>ر.ک: همان، ص42</ref>‏.

«تداین و دیدگاه اسلام» از دیگر مباحث کتاب است که از دو ناحیه اقتصادی و اخلاقی مورد بررسی قرار گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص121</ref>‏. اولین تفاوت بین دیدگاه اسلامی و دیدگاه مقابل در مورد تداین، عبارت است از اینکه اسلام دَین را از ابتدا به این صورت تصور کرد که مالی است در ذمه بدهکار؛ درحالی‌که قانون غربی پس از گذشت زمانی طولانی به این نتیجه رسید. پس تفاوت این دو نظریه در این است که فقه اسلامی تطورناپذیر است، بلکه آن تشریعی است نازل از آسمان که تطور و دگرگونی احکام را قبول نمی‌کند<ref>ر.ک: همان، ص132</ref>‏. در رابطه با جهت اخلاقی نیز قرض و دین به‌صورت عمومی هنگامی ‌که طلبکار منتظر طلبش است، نوعی مراعات و احسان نسبت به مدیون است؛ بنابراین گاه ایثاری است از جانب طلبکار و گاهی خطر کردن است به نفع بدهکار و این ایثار و مخاطره ارزش اخلاقی و انسانی دارد؛ لذا شایسته است چنین کسی که این احسان را انجام داده، از سوی خداوند متعال - که احسان به عباد را دوست دارد - به پاداش برسد؛ حتی اگر قصد قربت نکرده باشد<ref>ر.ک: همان، ص143</ref>‏.

طفل یا مجنونی که مالی را تلف کرده تنها ذمه او مشغول است و چون تکلیف ندارد، بر عهده‌اش چیزی نیست<ref>ر.ک: همان، ص158-157</ref>‏.

از جمله مباحث مهمی که در مجمع فقه اسلامی جده مطرح شده، «تذکیه شرعی و راه‌های جدید آن» است؛ بحث پیرامون اینکه آیا ذبح شرعی بر ذبح با ماشین‌های جدید اطلاق می‌شود یا تذکیه شرعی در صورتی اطلاق می‌شود که شروط تذکیه شرعی در آن رعایت گردد؟<ref>ر.ک: همان، ج2، ص223</ref>‏.

قرائت جدید از قرآن و نصوص دینی (هرمنوتیک) از جمله مباحث مطرح‌شده در کتاب است که آغازگر آن مستشرقین و به تبع آنها لائیک‌ها بوده‌اند. نویسنده معقتد است نص دینی آمده است تا ارزش‌ها و احکام ثابتش با گذشت زمان مقیاس و معیار واقعیت انسانی باشد؛ پس نص دینی به‌ناچار واقعیت را اصلاح می‌کند و هرگاه واقعیت از حق منحرف شود میزان و سنجه آن است. برخلاف آنچه اصحاب قرائت جدید می‌گویند که تغییر زمان که اوضاع و احوال و فرهنگ‌ها به‌وسیله آنها تغییر می‌کند، سبب تغییر احکام می‌شود؛ زیرا توجیهی برای بقای آن نیست و سزاوار است که با تغییر اوضاع جدید آن نیز تغییر کند<ref>ر.ک: همان، ج4، ص11 و 22</ref>‏.

==وضعیت کتاب==

مستندات مطالب و برخی توضیحات در پاورقی‌های کتاب ذکر شده است.  

   

[[رده:کتاب‌شناسی]]

[[رده:اسلام، عرفان، غیره]]

[[رده:فقه مذاهب]]

[[رده:فقه شیعه]]