۱۵٬۵۲۱
ویرایش
اسباب یا زمینه‌های نزول آیات قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | '
جز (جایگزینی متن - 'بونه' به 'به‌گونه') |
جز (جایگزینی متن - '↵↵| ' به ' | ') |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[سعیدی روشن، محمدباقر]] (نویسنده) | [[سعیدی روشن، محمدباقر]] (نویسنده) | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
| ناشر = | | ناشر = | ||
زمزم هدايت | زمزم هدايت | ||
| مکان نشر = ایران - قم | | مکان نشر = ایران - قم | ||
| سال نشر =مجلد1 | | سال نشر =مجلد1 | ||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE04265AUTOMATIONCODE | | کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE04265AUTOMATIONCODE | ||
| چاپ =1 | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =04265 | ||
| کتابخوان همراه نور =04265 | | کتابخوان همراه نور =04265 | ||
| کد پدیدآور = | | کد پدیدآور = | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۱: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اسباب یا زمینه‌های نزول آیات قرآن'''، نوشته [[سعیدی روشن، محمدباقر|محمدباقر سعیدی روشن]]، کتابی است به زبان فارسی و با موضوع علوم قرآنی. | '''اسباب یا زمینه‌های نزول آیات قرآن'''، نوشته [[سعیدی روشن، محمدباقر|محمدباقر سعیدی روشن]]، کتابی است به زبان فارسی و با موضوع علوم قرآنی. | ||
«نویسنده کوشیده است با استناد به کتب و مآخذ معتبر تفسیر و علوم قرآنى، مباحث علمى و اساسى مربوط به موضوع اسباب نزول را گزینش و تدوین نماید»<ref>مقدمه کتاب، ص9</ref>. | «نویسنده کوشیده است با استناد به کتب و مآخذ معتبر تفسیر و علوم قرآنى، مباحث علمى و اساسى مربوط به موضوع اسباب نزول را گزینش و تدوین نماید»<ref>مقدمه کتاب، ص9</ref>. | ||
| خط ۳۱: | خط ۲۷: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، دارای مقدمه و محتوای مطالب در چهار فصل است. نویسنده در این اثر از بیست‌ویک منبع فارسی و عربی از منابع اهل سنت و شیعه بهره برده است که برخی از آنها از این قرارند: «[[أضواء علی السنة المحمدية أو دفاع عن الحديث|أضواء على السنة المحمدية]]»، محمد ابوریه؛ «[[شواهد التنزيل لقواعد التفضيل|شواهد التنزيل]]»، [[حسکانی، عبیدالله بن عبدالله|حاکم حسکانى]]؛ «[[البرهان في علوم القرآن]]»، بدرالدین زرکشى؛ «[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]»، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ «[[الإتقان في علوم القرآن]]»؛ [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطى]]؛ «[[الميزان في تفسير القرآن]]»، [[طباطبایی، محمدحسین|سید محمدحسین طباطبایى]]؛ «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]»، [[طبرسی، فضل بن حسن|امین‌الاسلام طبرسى]]؛ «[[یکصد و پنجاه صحابی ساختگی]]»، [[عسکری، مرتضی|سید مرتضى عسکرى]]؛ «[[التفسير الكبير (فخر رازی)|التفسير الكبير]]»، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛ «[[أسباب النزول]]»، [[واحدی، علی بن احمد|واحدى نیشابورى]] و..<ref>ر.ک: فهرست منابع و مآخذ، ص110-111</ref>. | کتاب، دارای مقدمه و محتوای مطالب در چهار فصل است. نویسنده در این اثر از بیست‌ویک منبع فارسی و عربی از منابع اهل سنت و شیعه بهره برده است که برخی از آنها از این قرارند: «[[أضواء علی السنة المحمدية أو دفاع عن الحديث|أضواء على السنة المحمدية]]»، محمد ابوریه؛ «[[شواهد التنزيل لقواعد التفضيل|شواهد التنزيل]]»، [[حسکانی، عبیدالله بن عبدالله|حاکم حسکانى]]؛ «[[البرهان في علوم القرآن]]»، بدرالدین زرکشى؛ «[[الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل و عيون الأقاويل في وجوه التأويل|الكشاف]]»، [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]]؛ «[[الإتقان في علوم القرآن]]»؛ [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطى]]؛ «[[الميزان في تفسير القرآن]]»، [[طباطبایی، سید محمدحسین|سید محمدحسین طباطبایى]]؛ «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]»، [[طبرسی، فضل بن حسن|امین‌الاسلام طبرسى]]؛ «[[یکصد و پنجاه صحابی ساختگی]]»، [[عسکری، مرتضی|سید مرتضى عسکرى]]؛ «[[التفسير الكبير (فخر رازی)|التفسير الكبير]]»، [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]؛ «[[أسباب النزول]]»، [[واحدی، علی بن احمد|واحدى نیشابورى]] و..<ref>ر.ک: فهرست منابع و مآخذ، ص110-111</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۰: | ||
سعیدی روشن در فصل دوم، پنج فایده از فواید شناخت اسباب نزول را ذکر می‌کند: ایجاد بصیرت در فهم بهتر آیات، دفع توهم حصر، شناخت حکمت تشریع، پی بردن به چهره‌پردازی و تاریخ‌سازی قرآن و تسهیل حفظ و درک آیات. | سعیدی روشن در فصل دوم، پنج فایده از فواید شناخت اسباب نزول را ذکر می‌کند: ایجاد بصیرت در فهم بهتر آیات، دفع توهم حصر، شناخت حکمت تشریع، پی بردن به چهره‌پردازی و تاریخ‌سازی قرآن و تسهیل حفظ و درک آیات. | ||
نویسنده درباره دفع توهم حصر، آیه «قُلْ لاَ أَجِدُ فِي مَا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّماً عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ يَکُونَ مَيْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَ لاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» (الأنعام: 145)؛ «بگو: در آنچه به من وحى شده است، بر خورندهاى که آن را مىخورد هيچ حرامى | نویسنده درباره دفع توهم حصر، آیه «قُلْ لاَ أَجِدُ فِي مَا أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّماً عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَنْ يَکُونَ مَيْتَةً أَوْ دَماً مَسْفُوحاً أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقاً أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَ لاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّکَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» (الأنعام: 145)؛ «بگو: در آنچه به من وحى شده است، بر خورندهاى که آن را مىخورد هيچ حرامى نمىيابم، مگر آنکه مردار يا خونِ ريخته يا گوشت خوک باشد که اينها همه پليدند؛ يا [قربانی‌اى که] از روى نافرمانى، [به هنگام ذبح] نام غير خدا بر آن برده شده باشد. پس کسى که بدون سرکشى و زيادهخواهى [به خوردن آنها] ناچار گردد، قطعاً پروردگار تو آمرزنده مهربان است» را ذکر می‌کند و می‌نویسد: ظاهر این آیه توهم حصر را برای انسان می‌آورد، ولی باید گفت: چون کافران حلال خدا را حرام و حرام خدا را حلال کرده بودند، آیه در مقام نقض غرض ایشان نازل شد؛ بنابراین، آیه در مقام اثبات تحریم اقلامى است که کفار آنها را حلال برشمرده بودند... به‌عبارت‌دیگر، حصر در آیه، حصر اضافى و نسبى است و نه حصر مطلق؛ یعنى آیه مى‌گوید: محرمات الهى اینها هستند، نه آنچه شما از ناحیه خود، حرام کرده‌اید و نسبت به مأکولات دیگر ساکت است.<ref>ر.ک: همان، ص50-52</ref>. | ||
نویسنده در فصل سوم به بیان تنوع و گوناگونی سبب‌های نزول می‌پردازد؛ مثلاًدر آیه 104 سوره بقره مسلمانان از تعبیر به «راعنا» که یهود آن را به معنی حماقت می‌گرفتند و در میان خودِ مسلمانان به معنی مراعات حال به کار می‌رفت، نهی شده‌اند. از نظر نویسنده می‌توان از این آیه برداشت کرد که برخورد مسلمانان باید به‌گونه‌ای باشد که سوژه به دست دشمن ندهند<ref>ر.ک: همان، ص67-68</ref>. یا مثلاًآیات نفی استفاده لفظ مرده برای کسانی که در راه خدا کشته می‌شوند و تذکر به این نکته که آنان زندگان واقعی هستند، که به هدف نفی بینش‌های غلط در جامعه استفاده شده است.<ref>ر.ک: همان، ص71-72</ref>. | نویسنده در فصل سوم به بیان تنوع و گوناگونی سبب‌های نزول می‌پردازد؛ مثلاًدر آیه 104 سوره بقره مسلمانان از تعبیر به «راعنا» که یهود آن را به معنی حماقت می‌گرفتند و در میان خودِ مسلمانان به معنی مراعات حال به کار می‌رفت، نهی شده‌اند. از نظر نویسنده می‌توان از این آیه برداشت کرد که برخورد مسلمانان باید به‌گونه‌ای باشد که سوژه به دست دشمن ندهند<ref>ر.ک: همان، ص67-68</ref>. یا مثلاًآیات نفی استفاده لفظ مرده برای کسانی که در راه خدا کشته می‌شوند و تذکر به این نکته که آنان زندگان واقعی هستند، که به هدف نفی بینش‌های غلط در جامعه استفاده شده است.<ref>ر.ک: همان، ص71-72</ref>. | ||
| خط ۶۳: | خط ۵۹: | ||
مقدمه و متن کتاب. | مقدمه و متن کتاب. | ||
==وابسته‌ها== | ==وابسته‌ها== | ||
{{وابسته‌ها}} | |||
[[أسباب نزول القرآن]] | [[أسباب نزول القرآن]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||