۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'بش' به 'بش') |
جز (جایگزینی متن - 'هگ' به '') |
||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
#:يكى از اشكالات دايرةالمعارف كويتى، تكثير بىدليل عناوين است، گويا متصديان آن در پى زياد كردن عناوين و شمارههاى آن بودهاند و گاه شمارى از عناوين كلامى و غيرفقهى را نيز بر آن افزودهاند. براى نمونه در بحث از «بدعت» كه بايد از احكام فقهى آن بحث شود، بحث مفصّلى پيرامون «دواعى البدعه» شده است و هفت مطلب در زير همين عنوان مورد بحث قرار گرفته كه عبارتند از: الجهل بوسايل المقاصد، الجهل بالمقاصد، الجهل بالسنه، تحسين الظن بالعقل، اتباع المتشابه، اتباع الهوى، مداخل هذه الاهواء. | #:يكى از اشكالات دايرةالمعارف كويتى، تكثير بىدليل عناوين است، گويا متصديان آن در پى زياد كردن عناوين و شمارههاى آن بودهاند و گاه شمارى از عناوين كلامى و غيرفقهى را نيز بر آن افزودهاند. براى نمونه در بحث از «بدعت» كه بايد از احكام فقهى آن بحث شود، بحث مفصّلى پيرامون «دواعى البدعه» شده است و هفت مطلب در زير همين عنوان مورد بحث قرار گرفته كه عبارتند از: الجهل بوسايل المقاصد، الجهل بالمقاصد، الجهل بالسنه، تحسين الظن بالعقل، اتباع المتشابه، اتباع الهوى، مداخل هذه الاهواء. | ||
#:پرواضح است كه هيچ كدام از اين مطالب تحقيق و بحث فقهى نمىطلبد و از قلمرو آن بدور است. همچنين در بحث و بررسى عناوين توبه مطلب را مورد بررسى قرار داده كه شش مورد آن به طور مسلم فقهى نيست؛ آن موارد عبارتند از: التوبه من بعض الذنوب، عدم العودِ من الذنب، اقسام التوبه، توبه النصوح، من تقبل توبتهم و من لاتقبل.عمده مباحث يادشده جنبه كلامى و برخى از آنها بُعد اخلاقى دارند و اگر بُعد فقهى آن ملحوظ باشد، بسيار كمرنگ و ناچيز است. | #:پرواضح است كه هيچ كدام از اين مطالب تحقيق و بحث فقهى نمىطلبد و از قلمرو آن بدور است. همچنين در بحث و بررسى عناوين توبه مطلب را مورد بررسى قرار داده كه شش مورد آن به طور مسلم فقهى نيست؛ آن موارد عبارتند از: التوبه من بعض الذنوب، عدم العودِ من الذنب، اقسام التوبه، توبه النصوح، من تقبل توبتهم و من لاتقبل.عمده مباحث يادشده جنبه كلامى و برخى از آنها بُعد اخلاقى دارند و اگر بُعد فقهى آن ملحوظ باشد، بسيار كمرنگ و ناچيز است. | ||
#:در اينجا مناسب است به نكتهاى ديگر از موسوعه فقهى كويتى اشاره كنيم، متصديان اين موسوعه زيرعنوانهاى هر موضوع اصلى را | #:در اينجا مناسب است به نكتهاى ديگر از موسوعه فقهى كويتى اشاره كنيم، متصديان اين موسوعه زيرعنوانهاى هر موضوع اصلى را شمارذارى كردهاند و گويى تمايل داشتهاند رقم شمارهها هرچه بيشتر بالا رود. از اين رو گاه بىدليل شمارهها را افزوده و ارقام را بالا بردهاند. براى نمونه در بحث از «إبراء» به يك مطلب كلى اشارتى كوتاه در حدود دو سطر كرده و آن را سىونهمين بحث خود قرار دادهاند. آن مطلب كلى اين است كه ابراء گاه از «كلّى في الذمه أو ابراء عنالدين» است و گاه از «مال معين خارجى». آنگاه بحث از هريك از اين دو عنوان را مجدداً شماره گذارى كرده، «ابراء عنالدين» را در حدود سه سطر به بحث گذاشتهاند و آن را چهلمين بحث خود قرار داده و آنگاه ابراء از مال مشخص و معين را چهل و يكمين بحث خود شمردهاند. پيداست كه اين شمارذارى اضافى است و لازم بود تنها عنوان اصلى را شمارذارى مىكرد. | ||
#:همين روش در | #:همين روش در شمارذارى عنوان كلى «التعليق والتقييد والاضافة في الابراء» و زير عنوانهایش تكرار شده است. در بحث و بررسى «ابراء» بيش از چهل عنوان را به بحث گذاشتهاند كه برخى از آنها محصلى ندارد. همچنين برخى از موضوعاتى كه بدانها اشارت رفت مانند: ابوان، ابهام و... ارزش و جنبه فقهى ندارد و يا طرح آن اصولاً بىثمر است. | ||
#:به لحاظ زيرعنوانها و اصطلاحات فرعى نيز تفاوت فاحشى ميان اين دو وجود دارد. نمونه را در بحث از «ابل» دايرةالمعارف فقهى كويتى تنها به مظانّ بحث اشاره نموده و درصدد توضيح حكمى برنيامده است. اما الموسوعهالميسره دوازده موضوع را زير همين عنوان بررسى مىكند و احكام آنها را توضيح مىدهد. در بيان احكام «ابن» دايرةالمعارف فقهى كويتى يازده اصطلاح و عنوان فرعى را به بحث مىگذارد كه هشت مورد آن در كتاب نيامده است و متقابلاً دو مورد بدانها اضافه شده است. | #:به لحاظ زيرعنوانها و اصطلاحات فرعى نيز تفاوت فاحشى ميان اين دو وجود دارد. نمونه را در بحث از «ابل» دايرةالمعارف فقهى كويتى تنها به مظانّ بحث اشاره نموده و درصدد توضيح حكمى برنيامده است. اما الموسوعهالميسره دوازده موضوع را زير همين عنوان بررسى مىكند و احكام آنها را توضيح مىدهد. در بيان احكام «ابن» دايرةالمعارف فقهى كويتى يازده اصطلاح و عنوان فرعى را به بحث مىگذارد كه هشت مورد آن در كتاب نيامده است و متقابلاً دو مورد بدانها اضافه شده است. | ||
#:از ديگر ويژگىهاى اين دايرةالمعارف سازماندهى دقيق و درست عناوين است كه به لحاظ توالى صحيح اصطلاحات و ترتيب درست آنها، دقت فراوانى شده است و در مقام مقايسه با دو دايرهالمعارف فقهى ديگر از اين جهت ممتاز است. براى نمونه در بحث از «ابراء» در آغاز به تعريف لغوى و اصطلاحى آن مىپردازد و تعريف اصطلاحى را بر اين نكته متوقف مىداند كه آيا ابراء عقد است يا ايقاع؟ در اينجا به طور مشروح نظريه فقيهان شيعه را نقل كرده و پس از روشن شدن معنا و حقيقت ابراء احكام تكليفى و وضعى آن را بررسى مىكند، آنگاه اركان چهارگانه ابراء را به بحث مىگذارد و در ذيل هر ركن موضوعات متفرع بر آن را توضيح میدهد. سپس عناوين مختلفى را مورد بررسى قرار مىدهد. | #:از ديگر ويژگىهاى اين دايرةالمعارف سازماندهى دقيق و درست عناوين است كه به لحاظ توالى صحيح اصطلاحات و ترتيب درست آنها، دقت فراوانى شده است و در مقام مقايسه با دو دايرهالمعارف فقهى ديگر از اين جهت ممتاز است. براى نمونه در بحث از «ابراء» در آغاز به تعريف لغوى و اصطلاحى آن مىپردازد و تعريف اصطلاحى را بر اين نكته متوقف مىداند كه آيا ابراء عقد است يا ايقاع؟ در اينجا به طور مشروح نظريه فقيهان شيعه را نقل كرده و پس از روشن شدن معنا و حقيقت ابراء احكام تكليفى و وضعى آن را بررسى مىكند، آنگاه اركان چهارگانه ابراء را به بحث مىگذارد و در ذيل هر ركن موضوعات متفرع بر آن را توضيح میدهد. سپس عناوين مختلفى را مورد بررسى قرار مىدهد. |
ویرایش