الهداية إلی بلوغ النهاية: تفاوت میان نسخه‌ها

[[بوشيخي، شاهد]] (اشراف)

| کتابخانۀ دیجیتال نور =20439

 

'''الهداية إلی بلوغ النهایة'''، اثر [[مکی بن حموش|ابومحمد مکی بن ابی‎طالب حموش]]، کتابی است 13 جلدی به زبان عربی با موضوع علوم قرآن و تفسیر. حاصل تحقیق کتاب، مجموعه رسائل دانشگاهی اشخاص ذیل زیر نظر دکتر شاهد بوشیخی بوده است: زار صالح، محمد علی بنصر، حسن بوقیسی، حسین عاصم، محمد عبدالحق حنشی، عمر بن حماد، اصبان ابراهیم، عزالدین جولید، عبدالعزیز یعکوبی، مصطفی ریاح، مصطفی صمدی، فوضیل مصطفی.  

مؤلف، در تفسیر، هر سوره را به چند مقطع و سپس به آیات تقسیم می‌کند و پس از آن با اعتماد به خود قرآن و به شیوه تفسیر قرآن به قرآن، به بیان معنای عام آیه و بخشی از معنای آن می‌پردازد. سپس به سراغ روایات وارده از سنت و اقوال صحابه و تابعین می‌رود. وی پس از عرض اخبار و اقوال، آنچه را ترجیح می‌دهد بدون نقد و تمحیص، بیان می‌دارد. او در مواردی که از ادفوی و طبری نقل می‌کند هم نقد و بررسی‌ای ندارد. مکی، در بیان مطالب تفسیرش غالباً بر اقوال جمهور مفسرین تکیه می‌کند و بر آن تعلیقه می‌زند. او همچنین بر نسبت دادن آرای همه مفسران، نحویون، علمای لغت و قرائات و... به صاحبانشان اصراری ندارد. البته وی معمولا آرای نحویون را توجیه کرده و با ذکر ادله نحوی میان نظریاتشان ترجیح برقرار می‌کند. وی در تفسیرش گاهی بر نظر و قیاس تکیه می‌کند؛ مثلا در تفسیر آیه شریفه '''يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلَيكمْ أَنفُسَكمْ''' (مائده: 105)، می‌گوید: بر انسان (در نظر و قیاس) واجب است که امر به خیر کند، همان گونه که نفسش را بر خیر وامی‌دارد و نهی از شر کند دقیقا به همان نحوی که خودش را از شر نهی می‌نماید و هر چیزی که انجام آن بر تو واجب باشد امر به آن و نهی از خلافش بر تو واجب است...

== وابسته‌ها ==