پرش به محتوا

مقدمه بر المشاعر صدرالمتألهین شیرازی (ملاصدرا): تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۹ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ى‎ا' به 'ی‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ه' به 'ی‌ه')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ى‎ا' به 'ی‌ا')
خط ۳۷: خط ۳۷:
در مقدمه‌ای که کریم مجتهدی بر این اثر نوشته، ابتدا به اهمیت فلسفه صدرایی و نقش [[کربن، هانری|هانری کربن]] در شناخت و تفسیر حکمت و عرفان اسلامی اشاره شده و سپس ویژگی‌های این شرح چنین توضیح داده شده است؛ «متنى که از [[کربن، هانری|هانرى کربن]] در اینجا ترجمه مى‎گردد، همانطوری که اشاره شد در واقع فقط مقدمه‌اى است که براى ترجمه‌اى که از متن عربى «[[المشاعر]]»- با توجه به متن فارسى بدیع الملک میرزا- به زبان فرانسه کرده برشته تحریر درآورده است. همانطوری که خوانندگان ملاحظه خواهند فرمود این مقدمه از چندین قسمت تشکیل شده که در هر یک به‌تناسب مسائل خاص، درباره زندگانى و آثار و افکار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] تحقیق و بحث شده است و هر قسمت شامل پانویس‎ها و توضیحات مفیدى است که احاطه محقق و مترجم فرانسوى را بر موضوعات و همچنین موضع شخصى او را در پاره‌اى از مسائل نشان‎ مى‎دهد. [[کربن، هانری|کربن]] در این گروه از پانویس‎ها اشاره به مشکلاتى مى‌کند که در برگرداندن اصطلاحات دقیق فنى عربى و گاهى فارسى به زبان فرانسه وجود دارد، خاصه اگر به نظر مفسران بعدى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] توجه بشود و همچنین اگر بتوان کل آن اصطلاحات را احتمالاً مفتاحى دانست که براى ورود غربیان به فضاى فکرى فیلسوف شیعى ایرانى و فهم درست آن لازم است. در این صورت اخیر مى‌بایستى به‎ناچار زمینه مناسب موردنیاز در ذهن خوانندگان غربى فراهم آورده شود تا بار معناى الفاظ و کلمات حتّى المقدور افزایش یابد؛ زیرا کوشش، عملاً فقط در نشان دادن اوصاف اصیل تفکر شرقى نیست بلکه مهم‎تر از آن سعى در پیدا کردن ریشه‌هاى مشترک احتمالى میان دو سنّت شرقى و غربى است که بر اساس آن بتوان نوعى محاوره میان آن گروه از متفکرانى که با وجود بعد وسیع مکانى و زمانى، به خانواده روحى و معنوى واحدى تعلق دارند و نوعى هم‎زبانی که نتیجه همدلى است برقرار ساخت.»<ref>مقدمه مترجم، ص10-11</ref>
در مقدمه‌ای که کریم مجتهدی بر این اثر نوشته، ابتدا به اهمیت فلسفه صدرایی و نقش [[کربن، هانری|هانری کربن]] در شناخت و تفسیر حکمت و عرفان اسلامی اشاره شده و سپس ویژگی‌های این شرح چنین توضیح داده شده است؛ «متنى که از [[کربن، هانری|هانرى کربن]] در اینجا ترجمه مى‎گردد، همانطوری که اشاره شد در واقع فقط مقدمه‌اى است که براى ترجمه‌اى که از متن عربى «[[المشاعر]]»- با توجه به متن فارسى بدیع الملک میرزا- به زبان فرانسه کرده برشته تحریر درآورده است. همانطوری که خوانندگان ملاحظه خواهند فرمود این مقدمه از چندین قسمت تشکیل شده که در هر یک به‌تناسب مسائل خاص، درباره زندگانى و آثار و افکار [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] تحقیق و بحث شده است و هر قسمت شامل پانویس‎ها و توضیحات مفیدى است که احاطه محقق و مترجم فرانسوى را بر موضوعات و همچنین موضع شخصى او را در پاره‌اى از مسائل نشان‎ مى‎دهد. [[کربن، هانری|کربن]] در این گروه از پانویس‎ها اشاره به مشکلاتى مى‌کند که در برگرداندن اصطلاحات دقیق فنى عربى و گاهى فارسى به زبان فرانسه وجود دارد، خاصه اگر به نظر مفسران بعدى [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] توجه بشود و همچنین اگر بتوان کل آن اصطلاحات را احتمالاً مفتاحى دانست که براى ورود غربیان به فضاى فکرى فیلسوف شیعى ایرانى و فهم درست آن لازم است. در این صورت اخیر مى‌بایستى به‎ناچار زمینه مناسب موردنیاز در ذهن خوانندگان غربى فراهم آورده شود تا بار معناى الفاظ و کلمات حتّى المقدور افزایش یابد؛ زیرا کوشش، عملاً فقط در نشان دادن اوصاف اصیل تفکر شرقى نیست بلکه مهم‎تر از آن سعى در پیدا کردن ریشه‌هاى مشترک احتمالى میان دو سنّت شرقى و غربى است که بر اساس آن بتوان نوعى محاوره میان آن گروه از متفکرانى که با وجود بعد وسیع مکانى و زمانى، به خانواده روحى و معنوى واحدى تعلق دارند و نوعى هم‎زبانی که نتیجه همدلى است برقرار ساخت.»<ref>مقدمه مترجم، ص10-11</ref>


وی همچنین درباره ترجمه فارسی این اثر چنین می‌نگارد: «طبیعى است که چنین برنامه عظیمى بر مشکلات ترجمه متن فرانسه به زبان فارسى بیش‎ازپیش مى‎افزاید و از این لحاظ نگارنده این سطور علاوه بر اشتباهات احتمالى خود، به عدم توانایى علمى و ذوقى خود نیز معترف است و تصور نمى‌کند که متن فارسى او تمام ظرایف و ریزه‌کاری‌های متن فرانسه را منعکس کرده باشد. بااین‌حال اگر در این ترجمه گاهى یک کلمه افزایش و یا کاهش یافته و یا کلمه‌اى به معنای بسیار خاص، غیرمتداول لحاظ شده، در عوض، کوشش اصلى بر این بوده است که روح فلسفى متن حفظ شود و نظر [[کربن، هانری|کربن]] نسبت به فلسفه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به نحو کلى و بالأخص در مورد متن «[[المشاعر]]» تحریف و یا به فراخور سلیقه‌هاى رایج در جامعه کنونى ما تغییر داده نشود بدون اینکه الزاماً نظر به جانب‎داری از آن‌ها باشد. نگارنده با کوشش صادقانه‌اى که براى ترجمه این متن کرده است، امید دارد که در بزرگداشت فیلسوف متألّه ایرانى که بدون شک اصلی‌ترین و مؤثرترین متفکر دوره‌هاى متأخر کشور ماست، سهمى- هرچند بسیار جزئى و ناچیز- از آن خود کرده باشد. تا چه مقبول افتد و نظرها چه باشد»<ref>همان، ص11</ref>
وی همچنین درباره ترجمه فارسی این اثر چنین می‌نگارد: «طبیعى است که چنین برنامه عظیمى بر مشکلات ترجمه متن فرانسه به زبان فارسى بیش‎ازپیش می‌افزاید و از این لحاظ نگارنده این سطور علاوه بر اشتباهات احتمالى خود، به عدم توانایى علمى و ذوقى خود نیز معترف است و تصور نمى‌کند که متن فارسى او تمام ظرایف و ریزه‌کاری‌های متن فرانسه را منعکس کرده باشد. بااین‌حال اگر در این ترجمه گاهى یک کلمه افزایش و یا کاهش یافته و یا کلمه‌اى به معنای بسیار خاص، غیرمتداول لحاظ شده، در عوض، کوشش اصلى بر این بوده است که روح فلسفى متن حفظ شود و نظر [[کربن، هانری|کربن]] نسبت به فلسفه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] به نحو کلى و بالأخص در مورد متن «[[المشاعر]]» تحریف و یا به فراخور سلیقه‌هاى رایج در جامعه کنونى ما تغییر داده نشود بدون اینکه الزاماً نظر به جانب‎داری از آن‌ها باشد. نگارنده با کوشش صادقانه‌اى که براى ترجمه این متن کرده است، امید دارد که در بزرگداشت فیلسوف متألّه ایرانى که بدون شک اصلی‌ترین و مؤثرترین متفکر دوره‌هاى متأخر کشور ماست، سهمى- هرچند بسیار جزئى و ناچیز- از آن خود کرده باشد. تا چه مقبول افتد و نظرها چه باشد»<ref>همان، ص11</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش